Το κείμενο που ακολουθεί και τα δύο χαϊκού είναι απόδοση στα ελληνικά (τα χαϊκού προσαρμοσμένα στον κανόνα 17συλλαβών) των τριών πρώτων παραγράφων – με τα δύο χαϊκού – του κειμένου τής Terry Ann Carter, από το δημοσιευμένο στο διαδίκτυο κείμενό της: «A History of Haiku in Canada».:
Το Vancouver ήταν η καρδιά των γιαπωνέζων στον Καναδά. Στα προπολεμικά χρόνια η πόλη φιλοξενούσε σχεδόν το 40% τού ιαπωνοκαναδέζικου πληθυσμού, η μεγάλη πλειοψηφία τού οποίου ήτανε συγκεντρωμένη σε μια μικρή περιοχή κατά μήκος τής οδού Powell, σχηματίζοντας έναν εθνοτικό θύλακα γνωστό ως Nihon-machi (Japantown) ή «Μικρό Τόκιο». Πολιτικά, οικονομικά, εκπαιδευτικά και θρησκευτικά ιδρύματα άκμασαν εδώ. Μικρότερες κοινότητες σχηματίστηκαν επίσης σε όλη την επαρχία: στο χωριό Steveson, στο Richmond, και σε άλλα ψαροχώρια, πόλεις πριονιστηρίων κατά μήκος τής ακτής του Ειρηνικού και στο νησί Vancouver, καθώς και αγροτικές κοινότητες στις κοιλάδες Fraser και Okanagan.
Αμέσως μετά την επίθεση στο Pearl Harbour των ΗΠΑ, στις 7 Δεκέμβρη 1941, όλοι όσοι ήταν ιαπωνικής καταγωγής, ακόμη και καναδοί πολίτες, θεωρήθηκαν ως «ξένοι – εχθροί». Μέσα σε λίγες ώρες ολόκληρος ο στόλος, των 1.200 αλιευτικών τους σκαφών, κατασχέθηκε. Επίσης κατασχέθηκαν αυτοκίνητα, ραδιόφωνα, κάμερες και επιβλήθηκε νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας. Όλοι οι Ιάπωνες Καναδοί έπρεπε να καταγραφούν από τη νεοσυσταθείσα Επιτροπή Ασφαλείας τής Βρετανικής Κολομβίας· ιδρυθήκανε στρατόπεδα μετεγκατάστασης τους στο εσωτερικό τής Βρετανικής Κολομβίας και σε άλλα μέρη. Σχεδόν 5.000 Issei (πρώτης γενιάς Ιάπωνες Καναδοί) και Nisie (δεύτερης γενιάς Ιάπωνες Καναδοί) σταλθήκανε στο Στρατόπεδο Εγκλεισμού στην Κοιλάδα Slocan (σ.σ. Slocan ονομάζεται ένα χωριό στη Βρετανική Κολομβία τού Καναδά, η κοιλάδα στην οποία βρίσκεται, η λίμνη στο βόρειο μέρος της, το ποτάμι που τη διασχίζει και παραπλήσια βουνά),
Στο «Stone Voices: Wartime Writings of Japanese Canadian Issei» («Πέτρινες Φωνές: Γραπτά, στα Χρόνια τού Πολέμου, των Ιαπωνοκαναδών πρώτης γενιάς» τού Keibo Oiwa, το οποίο δημοσιεύτηκε από την Véhicule Press, στο Montréal, καταγράφονται τα ημερολόγια, οι επιστολές και τα ποιήματα πολλών από αυτούς τους «αιχμάλωτους». Σχηματιστήκανε κύκλοι χαϊκού για να βοηθήσουνε στην ομαλοποίηση των ακραίων συνθηκών ζωής τους. Στο κεφάλαιο «Ημερολόγια από το Slocan», ο Kaoru Ikeda περιγράφει – απεικονίζει τις συνθήκες ζωής, τη μαγειρική, τη συλλογή φαγητού, περιτριγυρισμένης από τη φύση αλλά και τη φροντίδα για την υγεία των μελών τής οικογένειας των εξόριστων. Αυτό το ημερολόγιο δείχνει έναν τρόπο συλλογικής ζωής όπου φίλοι και μέλη τής οικογένειας, μικροί και μεγάλοι, συγκεντρωνόντουσαν για να ανταλλάξουνε τις γνώσεις τους, να παρηγορήσουν ο ένας τον άλλον και να εκφράσουνε τα συναισθήματά τους με παραδοσιακές γιαπωνέζικες ποιητικές φόρμες. Αυτά τα χαϊκού, από το ημερολόγιο τού Kaoru Ikeda, είναι μάλλον από τα πρώτα δείγματα χαϊκού (μεταφρασμένα στα αγγλικά) που βρεθήκανε στον Καναδά.
ψάχνοντας μούρα
να! σημάδια αρκούδας
στα βουνά Σλόκαν
βουνίσια ζωή:
μαζεύω χαμόξυλα –
δουλειά για γέρο
Vancouver was the heart of Japanese Canada. In the pre-war years the city was home to nearly 40% of the Japanese-Canadian population, of which the great majority was concentrated in the small area along Powell Street, forming an ethnic enclave known as Nihon-machi (Japantown), or “Little Tokyo.” Political, economic, educational, and religious institutions thrived here. Smaller communities were also formed throughout the province: Steveson and other fishing villages, sawmill towns along the Pacific coast and on Vancouver Island, and agricultural communities in the Fraser and Okanagan valleys.
Immediately after the Pearl Harbour attack on December 7, 1941, all persons of Japanese descent, even Canadian citizens, were identified as “enemy aliens.” Within hours, the entire fleet of the 1,200 fishing vessels was impounded. Automobiles, radios, cameras were confiscated and a night-time curfew was imposed. All Japanese Canadians were required to register with the newly formed British Columbia Security Commission; relocation camps were established in the interior of British Columbia and elsewhere. Nearly 5,000 Issei (first-generation Japanese Canadians) and Nisie (second-generation) were sent to the Slocan Valley Internment Camp.
Stone Voices: Wartime Writings of Japanese Canadian Issei by Keibo Oiwa, published by Véhicule Press, Montréal, records the diaries, letters and poems of many of these “prisoners.” Haiku circles were formed to help normalize the conditions of extremity. In the chapter “Slocan Diary,” Kaoru Ikeda portrays a life of cooking, gathering food, being surrounded by nature, and looking after family health. This diary shows a way of collective living where friends and family members, young and old, gathered to exchange their knowledge, console one another, and put their feelings into traditional Japanese poetic forms. These haiku from Kaoru’s diary are perhaps some of the first examples of haiku (translated into English) to be found in Canada.
picking berries
I happen on a bear print
in the Slocan mountains
mountain life
gathering fallen wood
the right job for an old one
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου