[...]
μπορούμε εδώ να παρατηρήσουμε ότι η σύγχρονη φυσική είναι, από μια ορισμένη άποψη, πολύ κοντά στις θεωρίες του Ηράκλειτου. Αν αντικαταστήσουμε την λέξη «πυρ» με την λέξη «ενέργεια», μπορούμε σχεδόν να επαναλάβουμε τους λόγους του, λέξη προς λέξη, από σύγχρονη άποψη. Πραγματικά η ενέργεια είναι η ουσία απ την οποία έχουν γίνει όλα τα στοιχειώδη σωματίδια, όλα τα άτομα και επομένως όλα τα πράγματα, και η ενέργεια είναι αυτό που κάνει να κινούνται. Η ενέργεια είναι μια ουσία, αφού η ολική της ποσότητα δεν αλλάζει και τα στοιχειώδη σωμάτια μπορούν πραγματικά να παράγονται απ αυτή την ουσία, όπως το δείχνουν τα πολυάριθμα πειράματα πάνω στη δημιουργία των στοιχειωδών σωματιδίων. Η ενέργεια μπορεί να μεταβάλλεται σε κίνηση, σε θερμότητα, σε φως και σε ηλεκτρισμό. Η ενέργεια μπορεί να ονομασθεί η βασική αιτία όλων των αλλαγών μέσα στον κόσμο.
[...]
Αυτή η σύγκριση των διαφόρων συνόλων από έννοιες των φυσικών επιστημών με τα διάφορα στυλ, μπορεί να φαίνεται πολύ απομακρυσμένη απ την αλήθεια γι αυτούς που θεωρούν τα διαδοχικά καλλιτεχνικά στυλ, σαν πολύ αυθαίρετα προϊόντα του ανθρώπινου πνεύματος. Θα μας έλεγαν ότι, στις φυσικές επιστήμες, αυτά τα διάφορα σύνολα εννοιών εκφράζουν μια αντικειμενική πραγματικότητα, ότι έχουν υπαγορευτεί απ' τη φύση, ότι δεν είναι λοιπόν τίποτε αυθαίρετα και ότι είναι μια αναγκαία συνέπεια των πειραματικών μας γνώσεων πάνω στη φύση, γνώσεων που πάνε και συσσωρεύονται. Πάνω σ αυτό το σημείο, οι πιο πολλοί απ τους επιστήμονες θα ήταν σύμφωνοι.
Αλλά τα διάφορα στυλ τέχνης είναι ένα προϊόν αυθαίρετο του ανθρωπίνου πνεύματος;
Και εκεί ακόμη, δεν πρέπει να αφήσουμε να εξαπατηθούμε απ την Καρτεσιανή διαίρεση: τα στυλ γεννιούνται απ την αλληλεπίδραση ανάμεσα στον Κόσμο και σε μας, ή ακριβέστερα ανάμεσα στο πνεύμα του καιρού και τον καλλιτέχνη. Το πνεύμα της εποχής είναι πιθανώς ένα γεγονός επίσης αντικειμενικό, όπως οποιοδήποτε γεγονός των φυσικών επιστημών, και αυτό το πνεύμα απελευθερώνει ορισμένα χαρακτηριστικά του Κόσμου, που είναι ανεξάρτητα απ το χρόνο και είναι μ αυτή την έννοια αιώνια. Ο καλλιτέχνης, με την εργασία του, προσπαθεί να καταστήσει τελείως καταληπτά αυτά τα χαρακτηριστικά και, στην πορεία αυτής της προσπάθειας, οδηγείται στις μορφές του στυλ (ύφους) μέσα στο οποίο εργάζεται. Επομένως, οι δυο διαδικασίες, αυτή της επιστήμης και εκείνη της τέχνης, δεν είναι πολύ διαφορετικές. Επιστήμη και τέχνη σχηματίζουν και οι δυο χωριστά, στο πέρασμα των αιώνων, μια ανθρώπινη γλώσσα με την οποία μπορούμε να μιλήσουμε για τα πιο ανόμοια μέρη της πραγματικότητας. Τα συναφή σύνολα εννοιών, όπως τα διάφορα στυλ τέχνης, είναι λέξεις ή ομάδες λέξεων αυτής της γλώσσας.
[...]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου