18 Ιουνίου 2017

Dacă cineva gigantic ar veni ... [Nicolae Labiș (1935-1956), μετ. ΦΚ]

Dacă cineva gigantic ar veni
Și mi-ar rosti: Eu îți dau viața toată
Neîncepută, necăpătată,
Dar să mi-o dai în seamă mie
S-o duc înspre visata zare purpurie
Pe drum neocolit, de netezime,
Pe drumul neștiut decât de mine...
Deci astfel de mi-ar spune
Eu aș simți că tot ce-mi spune-i putred
Cu hotărâre i-aș răspunde: Nu cred!
În fond, e și problema zilei de azi.


Ακολουθεί μετάφραση / ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά από τον ΦΚ:

Αν ένας γίγας μού έκανε 
Την πρόταση να ζήσω 
Μιαν ολάκερη ζωή,
Που μόλις τώρα αρχίζει
Και δίχως τέλος πουθενά, 
Με μόνο αντάλλαγμα να ζω
Στις διαταγές εκείνου,
Για να με πάει στις πορφυρές
Ονειρικές εκτάσεις,
Σ’ ένα ευθύγραμμο, στιλπνό και
Λείο μονοπάτι, όπου
Μονάχα θάξερε αυτός που 
Οδηγούσε…
Αν μούλεγε ο γίγαντας
Αυτό το ωραίο ψέμα
Εγώ θα τόνιωθα όλο αυτό
Πως ήτανε σκουπίδι
Και με τη δόλια μου καρδιά
Την τόσο αγνή κι αθώα
Θα τούλεγα : «Δεν θάθελα
Εσένα να πιστέψω! Όχι, δεν
Δέχομαι». Αυτό το πρόβλημα
Είναι, στις μέρες μας, αυτό κρατεί 
Την πρώτη θέση εντός μας. 


Ως επίμετρο παρατίθεται απόσπασμα από τη wikipedia:

Purge from Communist Party.

During his last months, Labiș felt that he was being followed by the Securitate. His UTM membership card was taken away several times, only returned with Sadoveanu's intervention. Magazine editors, having received orders from higher up, refused to publish him, although his first volume had just come out. Negotiations for a contract on his second volume were dragging on indefinitely. In June 1956, in a speech stage-managed by propagandist-in-chief Leonte Răutu in an attempt to calm radical passions unleashed by Nikita Khrushchev's Secret Speech and the protests in Poland, the socialist realist poet Mihai Beniuc publicly criticised Labiș for the following poem:

[Διαγραφή από το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, ο Λάμπις ένιωθε να τον παρακολουθεί η Securitate (Ασφάλεια). Αρκετές φορές του είχαν αφαιρέσει την κάρτα μέλους της Ένωσης Εργαζόμενης Νεολαίας, την οποία όμως, με επέμβαση και μόνο του Σαντοβεάνου τού την είχαν επιστρέψει. Εκδότες περιοδικών,  έχοντας λάβει εντολές άνωθεν, αρνήθηκαν να του εκδώσουν τα έργα, αν και μόλις είχε δοθεί προς δημοσίευση ο πρώτος τόμος. Οι διαβουλεύσεις για ένα συμβόλαιο, το οποίο αφορούσε τον δεύτερο τόμο των έργων του, τραβούσαν σε μάκρος χωρίς αποτέλεσμα. Τον Ιούνιο του 1956, σε υποβολιμαίο λόγο του, τον οποίο ενεπνεύσθη από τον αρχηγό της κομματικής προπαγάνδας Λεόντε Ράουτου, ο ποιητής Μιχάι Μπένιουκ, εκπρόσωπος της λογοτεχνικής τάσης του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, έκανε δημόσια κριτική στον Λάμπις, με αφορμή το ως κατωτέρω ποίημά του. Ο εν λόγω προπαγανδιστής αποπειράθηκε να κατευνάσει έτσι τις παθιασμένες διαμαρτυρίες, τις οποίες τροφοδότησαν οι ταραχές στην Πολωνία όσο και ο μυστικός λόγος (*) τον οποίο εξαπέλυσε  ο Νικήτα Χρουστσιώφ την εποχή εκείνη.

(*) The Khrushchev report was known as the "Secret Speech" because it was delivered at an unpublicized closed session of Communist Party delegates, with guests and members of the press excluded. The text of the Khrushchev report was widely discussed in party cells already in early March, often with participation of non-party members; however the official Russian text was openly published only in 1989 during the glasnost campaign of Soviet leader Mikhail Gorbachev.

Η έκθεση του Χρουστσιώφ  έμεινε γνωστή σαν «Μυστικός Λόγος», διότι παραδόθηκε αδημοσίευτος σε κλειστό κύκλο στελεχών (εκπροσώπων) του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπου δεν έλαβαν μέρος καθόλου τα απλά μέλη και οι συνεργαζόμενοι του Τύπου.  Το κείμενο της έκθεσης του Χρουστσιώφ συζητήθηκε σε ευρύ κύκλο κομματικών οργανώσεων ήδη από τις αρχές Μαρτίου του 1956, συχνά με την συμμετοχή μη κομματικών μελών. Παρόλα αυτά, το επίσημο κείμενο στη ρωσική γλώσσα δημοσιεύτηκε ανοιχτά μόνο το 1989, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για διαφάνεια, του Σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσιώφ. Αφορούσε στο σύνολό της μια προσπάθεια να αποκαλυφθεί και να καταγγελθεί η προσωπολατρία, στην οποία είχε διολισθήσει η ΕΣΣΔ επί Στάλιν.]

Dacă cineva gigantic ar veni
Și mi-ar rosti: Eu îți dau viața toată
Neîncepută, necăpătată,
Dar să mi-o dai în seamă mie
S-o duc înspre visata zare purpurie
Pe drum neocolit, de netezime,
Pe drumul neștiut decât de mine...
Deci astfel de mi-ar spune
Eu aș simți că tot ce-mi spune-i putred
Cu hotărâre i-aș răspunde: Nu cred!
În fond, e și problema zilei de azi.

If a giant someone came
And say "I will give you a whole new life
Not yet started, and never ending,
But you should let me guide it
So I can take it to the dreamt-of, purple horizon
On a straight and smooth path,
On a path known only to me..."
If he told me that
I'd feel all of that was just rubbish
And I'd wholeheartedly say "I don't think so!"
In fact, it is the problem of our present day, too.

Other poems of his, such as "Legenda pasiunii defuncte" ("The Legend of the Defunct Passion"), indicated disaffection with the existing Romanian socialist system, and called for a renewal of socialism in Romania along humanist lines.

Δεν υπάρχουν σχόλια: