Γιώργος Πρίμπας (Στιγμές): Ποιήματα του Αριστοτέλη Θ. Νικολαΐδη

23 Οκτωβρίου 2021

Ποιήματα του Αριστοτέλη Θ. Νικολαΐδη

Από την εποχή του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού, ως τη σύγχρονη ποίηση, το αίτημα μιας «αφηρημένης» ποίησης δεν έπαυσε ποτέ να υφίσταται. Ό,τι όμως ήταν δυνατό να γίνει στη ζωγραφική ή τη γλυπτική, σκόνταφτε στις αντιστάσεις τού γλωσσικού οργάνου. Ο λετρισμός (σ.σ. στα ελληνικά έχει αποδοθεί και ως γραμματογραφία) δεν ήταν παρά μια εκτρωτική απόπειρα αφηρημένης ποίησης, που είχε σαν αποτέλεσμα την ακουστικοποίηση της γλώσσας, την αποσύνθεσή της δηλαδή σε μουσικογενή ή κροτογενή στοιχεία.

Η αφαιρετική δυναμικότητα μιας γλώσσας έγκειται στη δυνατότητα δημιουργίας μιας νέας λέξης, που μπορεί ν’ ανταποκρίνεται ενδεχομένως σε μια συγκεκριμένη έννοια ή αντικείμενο, σ’ ένα συγκεκριμένο αίσθημα ή βίωμα ή και σε τ ί π ο τ α τ ο σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν ο. Στην τελευταία τούτη περίπτωση μια λέξη παρόλες τις ετυμολογικές της συσχετίσεις ή υπαινιγμούς παραμένει γλωσσικά αφηρημένη, έξω από οποιοδήποτε μέχρι στιγμής υπάρχον αντικείμενο, είναι δηλαδή μια λέξη μη πραγματοποιημένη.

Η αφηρημένη λέξη δεν έχει ένα ήδη υπάρχον αντικείμενο, τρισδιάστατο, νοηματικό, συναισθηματικό ή όλα τούτα μαζί σε συνδυασμούς ή ελλείψεις. Η αφηρημένη λέξη είναι μια δυνατότητα. Μπορεί ν’ αντικειμενικοποιηθεί, να πραγματοποιηθεί ή και να μείνει χωρίς αντικείμενο για ένα ακαθάριστο χρονικό διάστημα. Μέχρι τότε κι όσο ακόμη είναι κάτι το «δίχως νόημα» δύναται να βρει την αισθητική της πραγμάτωση σαν λέξη, και μέσω ενός ποιήματος να εκφράσει ποιητική ουσία.

Φως

υπέφωσκε

φωτίζον

τους φωτόφοβους

φωταγωγούς.

Έκδηλος

εύδηλος

ο των

ο εκ των ων

ουκ

άνευ.

Τα πεπραγμένα