02 Ιανουαρίου 2018

[Στην Ιερά Οδό 31.12.2017]

Η Ιερά Οδός δεν είναι ένας από τους δρόμους ή μια από τις λεωφόρους της Αθήνας, αλλά είναι αναπόσπαστα συνυφασμένη με την πολιτική, στρατιωτική, εμπορική και θρησκευτική ιστορία της, από τη δημιουργία της μέχρι σήμερα. Από τα βάθη τα αιώνων μέχρι τα μέσα τής δεκαετίας τού 1950 ήταν ο μοναδικός χερσαίος δρόμος που συνέδεε οδικά την πόλη της Αθήνας με τον εκτός της Αττικής υπόλοιπο κόσμο.
Η σημερινή Ιερά Οδός, η οποία ξεκινά από τον Κεραμεικό, χωρίζει τη συνοικία του Βοτανικού από τις συνοικίες του Προφήτη Δανιήλ και του Ελαιώνα, διαπερνά το Αιγάλεω και το Χαϊδάρι (αποτελώντας το νότιο οικιστικό του σύνορο) και συναντά την Λεωφόρο Αθηνών λίγο πριν το ύψος τής Μονής Δαφνίου, σχεδόν ταυτίζεται με την αρχαία με τη σημείωση βεβαίως ότι η αρχαία, ακολουθώντας περαιτέρω περίπου τη διαδρομή της Εθνικής Οδού Αθηνών Κορίνθου, κατέληγε στην πόλη της Ελευσίνας. Κατά μήκος της βρίσκονται ιστορικοί χώροι και ιδρύματα όπως η Γεωπονική Σχολή, το Δρομοκαΐτειο, το εγκαταλελειμμένο Λυσσιατρείο, ο Βοτανικός Κήπος του Διομήδη, μεγάλες και μικρότερες βιομηχανικές μονάδες και εμπορικές εταιρίες (πολλές πλέον εγκαταλειμμένες) και, μετά την απομάκρυνσή τους από την παραλιακή, μουσικές (με εισαγωγικά ή μη, ας βάλει ο καθένας κατά την κρίση του) σκηνές.
Στο παρόν παρουσιάζουμε ευρήματα (σημ. εδώ είχαμε παρουσιάσει την αρχαία γέφυρα της Ιεράς Οδού στον Κηφισό), που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη, κατά μήκος τής σημερινής Ιεράς Οδού (αυτά που επί της οποίας βρίσκονται), και αναδειχθήκανε (πλην του τρίτου) από τα έργα διάνοιξης του Μετρό.  

1. Στο ύψος της Ιεράς Οδού αρ. 99, κοντά στο Σταθμό Μετρό του Ελαιώνα:




















ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 
Γ' ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΊΟΤΗΤΏΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ, ΠΑΡΟΔΙΑ ΙΕΡΑ 
Η ανασκαφική έρευνα στην περιοχή του φρέατος «Προφήτης Δανιήλ» έφερε στο φως τμήμα της αρχαίας Ιεράς οδού, αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και έναν αποθέτη.
Η Ιερά Οδός αποκαλύφθηκε σε μήκος 10 μ. και πλάτος 5 μ. Έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά. Διακρίθηκαν και ερευνήθηκαν έξι επάλληλα οδοστρώματα που δηλώνουν τη χρήση της οδού για πολλούς αιώνες, από τους Αρχαϊκούς έως τους Υστερορωμαϊκούς χρόνους. Στο βόρειο κράσπεδο της οδού τοίχος μήκους 12,30 μ. και πλάτους 0,50 μ. λειτουργούσε ως αναλημματικός. Διακρίθηκαν τρεις οικοδομικές φάσεις κατά τη μακρύ διάρκεια της λειτουργίας του, σε συνδυασμό προς τη χρήση της οδού. Σε όψιμη φάση κατασκευάστηκε ένας δεύτερος τοίχος, παράλληλος προς τον πρώτο, που περιόρισε το πλάτος της οδού. Στη φάση αυτή ανήκει και ένα βάθρο αποτελούμενο από ογκόλιθους σε δεύτερη χρήση, μεταξύ των οποίων και ένας που φέρει την επιγραφή ΕΡΥΞΙΑΣ ΚΥΔΑΘΗΝΑΙΕΥΣ. 
Βορειότερα των προαναφερθέντων οδοστρωμάτων και σε μεγαλύτερο βάθος, από 5,76 μ. έως 6,02 μ., αποκαλύφθηκαν δύο οδοστρώματα κατασκευασμένα από κροκάλες, που αποτελούν τις παλαιότερες ενδείξεις λειτουργίας της οδού στην περιοχή και τοποθετούνται στους Γεωμετρικούς χρόνους. Φαίνεται ότι, μετά από πλημμύρα που σημειώθηκε, η οδός των Γεωμετρικών χρόνων μετατοπίστηκε νοτιότερα. Τα οδοστρώματα παραβίασε κυκλικός λάκκος διαμέτρου 3,00 μ., στο εσωτερικό του οποίου βρέθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη, μεγάλος αριθμός κέρνων, τελετουργικών αγγείων που χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια των Ελευσινίων Μυστηρίων, και ειδωλίων. Ο χαρακτήρας των ευρημάτων σε συνδυασμό με την αναφορά του Παυσανία για την ύπαρξη ιερού στην περιοχή όπου λατρεύονταν η Δήμητρα και η Κόρη (Περσεφόνη) μαζί με την Αθηνά Μορία και τον Ποσειδώνα Φιτάλμιο, οδήγησαν τους ανασκαφείς στην άποψη ότι πρόκειται για αποθέτη λατρευτικών αντικειμένων παρακείμενου ιερού























2. Στην Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου του Αιγάλεω: 



















ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 
Γ' ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΊΟΤΗΤΏΝ ΑΘΗΝΩΝ

ΙΕΡΑ (ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ) ΟΔΟΣ 
Η Ιερά Οδός, βασικός οδικός άξονας της αρχαίας αλλά και της σύγχρονης Αθήνας, ξεκινούσε από την Ιερά Πύλη του Κεραμεικού και κατέληγε ατην Ελευσίνα, στο Ιερό της Δήμητρας και Κόρης (Περσεφόνης). Ο δρόμος, οφείλει το όνομά του στην πορεία που ακολουθούσε η ετήσια πομπή των Ελευσινίων Μυστηρίων στις 19 του μηνός Βοηδρομιώνος (μέσα Σεπτεμβρίου - μέσα Οκτωβρίου). 
Εμπορική οδός με πολιτική και θρησκευτική σημασία, εκατέρωθεν της οποίας ιδρύθηκαν παρόδια νεκροταφεία, ήταν γνωστή στην αρχαιότητα και ως Ελευσινία Οδός. Διατήρησε την ίδια πορεία μέχρι σήμερα και κατά τόπους ο αρχαίος και ο σύγχρονος δρόμος ταυτίζονται. Το τμήμα της Οδού το σταθμό «Αιγάλεω» συνιστά ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών. Αποκαλύφθηκαν τα αναλήμματα πέντε επάλληλων οδοστρωμάτων, από πατημένο χώμα, χαλίκι ή λιθόστρωτα. Χρονολογούνται στους Κλασικούς - Ελληνιστικούς χρόνους και το παλαιότερο διατηρεί ίχνη αμαξοτροχιών στην επιφάνεια του φυσικού βράχου.
Στην πλατεία Εσταυρωμένου, ερευνήθηκαν 18 τάφοι παρόδιου νεκροταφείου του 4ου αι. π.Χ. οι οποίοι είχαν παραβιαστεί όταν ισοπεδώθηκε το οικόπεδο της πλατείας. Τα δάπεδα των τάφων διατηρούνται ακόμη ως λαξεύματα στο φυσικό ανάγλυφο και η κεραμική που συνέλεξε η Γ’ Ε.Π.Κ.Α. μαρτυρεί χρήση της περιοχής από τον 5ο αι. π.Χ. έως τον 20 αι. μ.Χ. Μερικά από αυτά τα ευρήματα εκτίθενται σε ειδική, μόνιμη έκθεση, στο υπόγειο του Σταθμού «Αιγάλεω».























3. Στο ύψος της Ιεράς Οδού αρ. 406, απέναντι από το Δρομοκαΐτειο: 



Δεν υπάρχουν σχόλια: