Στην περιοχή της πόλης του Άργους έχει διαπιστωθεί αδιάλειπτη ανθρώπινη παρουσία, με σημαντικές πόλεις και οικισμούς, τα τελευταία πεντέμισι με έξι χιλιάδες χρόνια. Αναπόφευκτο λοιπόν να υπάρχει πλήθος αρχαίων και νεότερων σημαντικότατων μνημείων, που αφορούν όλη αυτή την περίοδο. Αυτό βεβαίως συμβαίνει σε όλη την περιοχή του αργολικού κάμπου μέχρι το Ναύπλιο και το Τολό με πλέον χαρακτηριστικά μνημεία αυτά των Μυκηνών, της Τίρυνθας, του αρχαίου Άργους, των κάστρων του Παλαμηδίου και της Ακροναυπλίας, της Λάρισσας και της Ασίνης, των φυλακών στο Μπούρτζι κ.λπ.
Στην παρούσα ανάρτηση και στην επόμενη θα δούμε ορισμένες εικόνες από τους αρχαιολογικούς χώρους στους λόφους του Προφήτη Ηλία ή Ασπίδας και αυτού, στην κορυφή του οποίου, βρίσκεται το κάστρο Λάρισσα (η λέξη Λάρισσα σημαίνει ακρόπολη και είναι πελασγική) στην πόλη του Άργους (η λέξη Άργος, ομοίως στα πελασγικά, σημαίνει κάμπος).
Ο λόφος του Προφήτη Ηλία (από το ομώνυμο εκκλησάκι που σήμερα βρίσκεται στην κορυφή του λόφου) ή Ασπίδας (από το σχήμα του λόφου) βρίσκεται στο βόρειο / βορειοδυτικό μέρος της πόλης του Άργους, δυτικά της παλαιάς Ε.Ο. Κορίνθου Άργους, νότια του ρέματος Ξεριάς κια βόρεια / βορειοανατολικά του λόφου Λάρισσα. Έχει υψόμετρο 113 μέτρων, στο μεγαλύτερο μέρος του είναι καλυμμένος με πεύκα και φτάνουμε εύκολα σε αυτόν ακολουθώντας τις σχετικές πινακίδες καθώς μπαίνουμε στην πόλη του Άργους μέσω της παλαιάς Ε.Ο. Κορίνθου Άργους.
Στον υπόψη λόφο υπάρχουν δύο αρχαιολογικοί χώροι.
Στον πρώτο που συναντάμε ανεβαίνοντας βρίσκονται, σε κακή κατάσταση, ερείπια των ναών (όπως τους αναφέρει ο ιστορικός Παυσανίας): του Απόλλωνα Δειραδιώτη και της Αθηνάς Οξυδερκούς.
Στη συνέχεια συναντάμε τον «αρχαιολογικό χώρο Δειράδας».
Οικισμός της Μέσης εποχής του Χαλκού (2000 - 1600 π.Χ.)
Ανασκαφές της Γαλλικής - Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών
O λόφος του Προφήτη Ηλία, η λεγόμενη «Ασπίδα», κατοικήθηκε για πρώτη φορά στα τέλη της Νεολιθικής εποχής (γύρω στο 3500 π.Χ.). Από την πρώτη αυτή εγκατάσταση (φάση Ι) σώζονται μόνο θραύσματα κεραμικής που βρέθηκαν στις εσοχές του φυσικού βράχου.
Κατά τη Μέση εποχή του Χαλκού ή Μεσοελλαδική εποχή (2000-1600 π.Χ.), στην κορυφή του λόφου ιδρύεται ένας σημαντικός οικισμός από τον οποίο ήρθαν στο φως πολυάριθμα κτίσματα. Οι πρόσφατες έρευνες στο Νοτιοανατολικό τομέα του λόφου έδειξαν ότι τα κτίρια ανήκουν σε τρεις κύριες οικοδομικές φάσεις (ΙΙ, ΙΙΙ, IV)· οι δύο νεότερες (ΙΙΙ, IV) διατηρούνται σε καλύτερη κατάσταση.
Στη φάση ΙΙΙ ανήκουν ένα αψιδωτό σπίτι και δύο ορθογώνια. Πάνω στα ερείπια των σπιτιών αυτών κτίστηκαν τα κτίριο της επόμενης φάσης IV. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι ένα συγκρότημα από συνεχή ορθογώνια κτίρια, όμοιος κάτοψης, στην περιφέρεια του οικισμού. Το περιμετρικό αυτό συγκρότημα, καθώς και ένας παράλληλος εξωτερικός περίβολος που ακολουθούσε περίπου την πορεία του κλασικού τείχους, ενίσχυαν την οχύρωση του οικισμού δίνοντας του ένα φρουριακό χαρακτήρα. Στο εσωτερικό του οικισμού υπήρχαν και άλλοι περίβολοι που οργάνωναν τον οικιστικό χώρο σε διαδοχικά άνδηρα γύρω από τον κεντρικό πυρήνα όπου υψώνεται σήμερα το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία.
Δώδεκα τάφοι παιδιών και ενηλίκων βρέθηκαν μέσα σε σπίτια ή γύρω από αυτά. Η ανεύρεση πολυάριθμων αγγείων, ντόπιας κυρίως παραγωγής αλλά και εισηγμένων, δηλώνει την έντονη δραστηριότητα των τοπικών εργαστηρίων αγγειοπλαστικής αλλά και τις επαφές του οικισμού με σημαντικά κέντρα του Αιγαίου (Αίγινα, μινωική Κρήτη).
Στις αρχές της Μυκηναϊκής εποχής (γύρω στο 1600 π.Χ.), o σημαντικός αυτός οικισμός εγκαταλείφθηκε και οι κάτοικοι φαίνεται ότι εγκαταστάθηκαν στον οικιστικό πυρήνα που υπάρχει στους ανατολικούς πρόποδες του λόφου.
Στην αρχαϊκή εποχή (6ος αι. π.Χ.), ο λόφος χρησιμοποιήθηκε ως χώρος λατρείας όπως δηλώνει η παρουσία αρκετών αποθετών που περιείχαν αναθήματα (αφιερώματα). Σε έναν οπό τους αποθέτες βρέθηκε κεφαλάκι πήλινου ειδωλίου που απεικονίζει πιθανώς τον Απόλλωνα.
Στα τέλη της Κλασικής εποχής (4ος αι. π.Χ.) o λόφος περιβάλλεται από ένα ισχυρό πολυγωνικό τείχος που περιέκλειε αρκετά κτίρια (φάση V) καθώς και δύο επιμήκεις υπόγειες δεξαμενές.
Ιστορικό ανασκαφών. Οι έρευνες στο λόφο πραγματοποιήθηκαν γιο πρώτη φορά στα 1902-1903, από τον Ολλανδό αρχαιολόγο W. Vollgraff μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής (ΓΑΣ) και επαναλήφθηκαν από τη ΓΑΣ στην περίοδο 1974-1990, υπό τη διεύθυνση του G. Touchais.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου