16 Δεκεμβρίου 2020

Το Δαφνί [Δημήτρης Γρ. Καμπούρογλου, σε απόδοση στα νέα ελληνικά] - ΣΤ’ Ο ναός του Απόλλωνα.

ΣΤ’ Ο ναός του Απόλλωνα.

Οι αρχαίοι μύθοι διηγούνται, ότι ο Χαλκίνος και ο Δαίτος, δύο φιλοπόλιδες απόγονοι του ήρωα Κεφάλου, παλιού, όσο και ο ήλιος, θέλοντας να επανέλθουν στην παλιά πατρίδα τους, την Αθήνα, από την οποία ο πρόγονός τους είχε καταδικαστεί στον Άρειο Πάγο να φύγει ανεπιστρεπτί, συμβουλεύτηκαν το Μαντείο των Δελφών τι να κάνουν, και αυτό απάντησε, να πάρουν τον δρόμο, ο οποίος φέρνει στην Αθήνα μέσω της Ιεράς Οδού, και όπου δουν τριήρη να τρέχει στο δρόμο και κατόπιν να σταθεί, να θυσιάσουν και να ιδρύσουν εκεί ναό προς τιμή του Απόλλωνα• και έπειτα εξαγνισμένοι να πατήσουν άφοβα τα Αθηναϊκά χώματα.
Πήραν λοιπόν το δρόμο τους συλλογισμένοι οι κακόμοιροι και κάπως απελπισμένοι. Τριήρης στους δρόμους! τι γυρεύει; Και αν έπεσε έξω καμιά, εκεί κατά το Σκαραμαγκά, πώς θα προχωρήσει στην Ιερά Οδό;!... Ξαφνικά, κάπου εδώ, που είναι το μοναστήρι του Δαφνιού, βλέπουν ένα φτερωτό δράκοντα να τρέχει στο δρόμο, να παίρνει την ανηφόρα και να χώνεται στη φωλιά του.
— Να, τι μας είπε η Πυθία, λέγει ο Χαλκίνος.
— Χωρίς άλλο αυτό εννοούσε, επιβεβαιώνει ο Δαίτος.
Θυσιάζουν λοιπόν και ιδρύουν με την βοήθεια των χρημάτων, που είχαν, το Ιερό του Απόλλωνα.

Πριν προχωρήσουμε, οφείλουμε να υπενθυμίσουμε στους τυχόν λησμονήσαντες αυτό, ότι ο Κέφαλος, είχε εκεί, κατά την Καισαριανή, φονεύσει κατά λάθος στο κυνήγι, νομίζοντας αυτήν ως αν ζαρκάδι, την ωραία του σύζυγο Πρόκριδα, θυγατέρα του Ερεχθέα, η όποια από τη ζήλεια της τον παρακολούθησε κρυφά για να δει πού πηγαίνει και τι κάνει κάθε τρεις και λίγο στο κυνήγι. Γι’ αυτό ο Άρειος Πάγος καταδίκασε σε εκπατρισμό και αυτόν και τους απογόνους του.
Στον χώρο του, επί της Ιεράς Οδού, Ιερού του Απόλλωνα φαίνεται ότι ιδρύθηκε κατόπιν περικαλλής ναός του Απόλλωνα με το άγαλμα του θεού, μετά από αυτά δε, με τ’ αγάλματα και της Αθηνάς, της Δήμητρας και της Κόρης.
Αλλ’ άραγε η μάντρα του σημερινού μοναστηριού περίκλειε όλους αυτούς τους θρησκευτικούς και καλλιτεχνικούς θησαυρούς; Το βέβαιο είναι, ότι τα διάφορα ερείπια, τα θεμέλια και προ παντός τα συντρίμματα κηρύσσουν, ότι ο ευλογημένος αυτός τόπος μπορεί να περιλαμβάνει παρελθόν μακριάς σειράς αιώνων, τόσον μακριάς, ώστε να γίνεται αόρατος και σ’ αυτά τα μάτια της διάνοιας η αρχή της σειράς αυτής, η οποία διασχίζουσα την ατμόσφαιρα της Ιστορίας διεισδύει στα προϊστορικά νεφελώματα και εξαφανίζεται μέσα στο χάος των μύθων και των θρύλων.

Η συνήθης πηγή τέτοιων πληροφοριών, ο περίφημος και αιώνιος Παυσανίας, ο όποιος διηγείται και την περιπετειώδη πορεία των απογόνων του Κεφάλου, λέγει, ότι η φωλιά του φτερωτού δράκοντα, και η θέση επομένως του Ιερού του Απόλλωνα, ήταν στο Ποικίλο όρος.
Ας εξηγήσουμε λοιπόν ποιο όρος εννοεί ο ευλογημένος.
Η οροσειρά, η οποία αρχίζει από τα προβουνά της Πάρνηθας και τερματίζεται στο απέναντι της Σαλαμίνας ακρωτήρι, την περίφημη Αμφιάλη, δεχόμαστε μεν ότι καλούνταν συνολικά Αιγάλεω, αλλά ότι έφερνε και στην αρχαιότητα, όπως και τώρα, ποικίλα ονόματα.
Από τις μυστικές πύλες της Πυθιονίκης, μέχρι τις ερωτικές κόγχες της Αφροδίτης, υπάρχει μια στενωπός και εκατέρωθεν δυο οροσειρές.
Ποια από αυτές έφερνε στην αρχαιότητα το όνομα του Ποικίλου Όρους; Ο προσδιορισμός του είναι απαραίτητος για την τοποθεσία του Ιερού του Απόλλωνα. Βάσιμοι λοιπόν λόγοι πείθουν, ότι το σημερινό Δαφνοβούνι είναι το Ποικίλο της αρχαιότητας, το δε Στεφανοβούνι, ο απέναντι του Κορυδαλλός. Ώστε με βάση αυτά δίπλα στο Δαφνοβούνι κείτονταν το Ιερό και στέκονταν ο αγαλματοστολισμένος ναός του Απόλλωνα. Αλλά σε ποιο σημείο του; Όλοι δέχονται, ότι στα ερείπιά του ιδρύθηκε η ψηφιδοβριθής και κατάχρυσος Παναγία η Χρυσοδαφνιώτισσα.
Εμείς διαφωνήσαμε. Το βέβαιο είναι, ότι πριν διαφωνήσουμε, ρωτήσαμε τα θεμέλια των ογκωδών πωρόλιθων δίπλα στον έξω νάρθηκα, κατά την λεγόμενη φράγκικη προσθήκη, αν ανήκουν στο ναό ή σε άλλο οικοδόμημα σχετικό με την πορεία και ιδίως τη στάθμευση των προσκυνητών, και αυτά δεν μας απήντησαν τίποτε. Ρωτήσαμε κατόπιν τον Ιωνικό κίονα, ο οποίος βρίσκεται εντοιχισμένος στην προς την αυλή πλευρά του νάρθηκα και ο περίκομψος Ιωνικός στυλίσκος αυτός μας παράπεμψε στο φοβερό καμίνι του Προφήτη Ηλία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: