Στον ελλαδικό χώρο το 45% περίπου των εδαφών είναι καρστικά πετρώματα. Συμπεριλαμβάνονται οι μεγάλοι και μικρότεροι ορεινοί όγκοι και οροσειρές εκτός όσων βουνών προήλθαν από ηφαιστειακή δράση, που όμως είναι σχετικά πολύ λιγότερα. Τα καρστικά πετρώματα είναι κυρίως ασβεστολιθικά και έχουνε διαβρωθεί από την κυκλοφορία τού νερού. Ο σχηματισμός τους έλαβε χώρα στο βάθος αρχαίων ωκεανών, διήρκησε εκατομμύρια χρόνια και αναδυθήκανε σταδιακά λόγω της τεκτονικής δραστηριότητας στον πλανήτη μας. Η μορφή τους διαρκώς εξελίσσεται από τη δράση τού νερού και την τεκτονική δραστηριότητα. Το πιο ίσως εντυπωσιακό αποτέλεσμα τής διάβρωσης των ασβεστολιθικών πετρωμάτων είναι ο σχηματισμός των σπηλαίων στο εσωτερικό των ασβεστολιθικών ορεινών όγκων και εδαφών εν γένει.
Η διάβρωση οφείλεται στη χημική αντίδραση τού ανθρακικού ασβεστίου [CaCO3], του βασικού δηλαδή υλικού των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, με το νερό [H2O] και το διοξείδιο του άνθρακα [CO2] της ατμόσφαιρας, από την οποία παράγεται όξινο ανθρακικό ασβέστιο [Ca(HCO3)2], το οποίο είναι ευδιάλυτο στο νερό και απομακρύνεται μέσω από αυτού:
CaCO3 + H20 + CO2 -> Ca(HCO3)2
Επειδή ακριβώς τα ασβεστολιθικά πετρώματα σχηματιστήκανε στο βάθος ωκεανών, από τη σταδιακή συσσώρευση νεκρών έμβιων οργανισμών, μες σε αυτά, πολλές φορές, ενσωματώνονται «ακέραια» μεγάλου μεγέθους (της τάξης των μερικών εκατοστών τού μέτρου και άνω) ολόκληρα οστέινα τμήματα αρχαίων θαλάσσιων οργανισμών ως απολιθώματα, τα οποία, όταν τα πετρώματα αυτά διαβρώνονται βγαίνουνε στην επιφάνεια τους. Σε μερικές περιπτώσεις η πυκνότητά τους είναι εντυπωσιακή όπως και η εικόνα τους. Είναι τα λεγόμενα κροκαλοπαγή πετρώματα.
Αυτή ακριβώς την εικόνα θα συναντήσει ο πεζοπόρος στην κορυφογραμμή τού λόφου τού Αγ. Δημητρίου, που βρίσκεται ανατολικά τού οικισμού τής Αγ. Μαρίνας, στο δρόμο από τη Βάρκιζα προς τη Σαρωνίδα.
Ο λόφος τού Αγ. Δημητρίου είναι επιμήκης (μήκους 1.700-1.800 μ., πλάτος 500 μ.), με απόκρημνες νότιες πλαγιές, απέχει 500-600 μ. από την ακτή, έχει μέγιστο ύψος 203 μ. και σχεδόν οριζόντια κορυφογραμμή με μήκος 1.600 μ. και εντυπωσιακή θέα προς το Σαρωνικό κόλπο, τη νοτιοανατολική Αττική, τα μεσόγεια και τον Υμηττό.
Η πρόσβαση στην κορυφογραμμή του γίνεται από τη βόρεια πλευρά του, μέσω ενός δασικού, μη προσβάσιμου σε οχήματα, δρόμου που καταλήγει σε μια τσιμεντένια πλάκα που χρησιμοποιείται από ανεμοπτεριστές.
Από εκεί κινούμενοι προς τα ανατολικά, προς τα άκρα του λόφου, θα συναντήσουμε το ψηλότερο σημείο του με το κολονάκι τής Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ).
Επιστρέφοντας και κινούμενοι προς τα δυτικά ...
... θα συναντήσουμε στο δυτικό του άκρο μια αρχαία φρυκτωρία, η οποία ανήκε στο αμυντικό πληροφοριακό σύστημα τής αρχαίας Αθήνας και κατασκευάστηκε από το πλούσιο κροκαλοπαγές βραχώδες υλικό τού λόφου.
Ακολουθούν εικόνες, μια μικρή επιλογή, από τα κροκαλοπαγή πετρώματα που συνιστούνε την κορυφογραμμή τού λόφου τού Αγ. Δημητρίου.
Οι φωτογραφίες των 08 και 09.02.2020.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου