[οι σπηλιές Αγλαύρου-Πάνα-Απόλλωνα Υποακραίου-Δία στην Ακρόπολη, 09.04.32024]

Στον ασβεστολιθικό ιερό βράχο τής Ακρόπολης Αθηνών, ο οποίος είναι πασίγνωστος για τον Παρθενώνα και τα υπόλοιπα αρχαία μνημεία στην πεπλατυσμένη κορυφή του, στις απόκρημνες κλιτύες του, σε όλο το μήκος τους και στο ίδιο πάνω κάτω ύψος, υπάρχουν αρκετές σπηλιές, γενικά αβαθείς, με μεγάλες εισόδους ενίοτε δε με καταβόθρες στο εσωτερικό τους ή δίπλα στις εισόδους τους, αλλά και στενές στοές τεχνητά διαμορφωμένες. Οι σπηλιές αυτές, προϊόντα τής μακραίωνης δράσης τού υγρού στοιχείου, σχηματίστηκαν – και εξελίσσονται σε ρυθμούς μη αντιληπτούς από τον άνθρωπο – όταν το ύψος τής θάλασσας ήτανε στο ύψος των σπηλιών αυτών, η οποία τις σμίλευε για εκατοντάδες χιλιάδες έως εκατομμύρια χρόνια προτού, από το συνδυασμό των αέναων γεωλογικών μετασχηματισμών και των αυξομειώσεων τού ύψους τής επιφάνειας τής θάλασσας, (ο ιερός βράχος) βρεθεί στη σημερινή του πρόσκαιρη προφανώς θέση.

Οι σπηλιές αυτές διακρίνονται σε όλες τις πλευρές τού ιερού βράχου, αλλά δυστυχώς, στις με  εντυπωσιακές εισόδους σπηλιές στις βορειοδυτική, βόρεια και ανατολική κλιτύες δεν επιτρέπεται η πρόσβαση· μέχρι πριν λίγα χρόνια επιτρεπότανε μέσω τού ειδικά διαμορφωμένου μονοπατιού, αλλά άγνωστο γιατί, δεν επιτρέπεται πλέον η πρόσβαση στο κοινό. Αν δεν συντρέχει κάποιος λόγος σχετικός με την ασφάλεια των επισκεπτών το θεωρώ απαράδεκτο. Οι υπόψη σπηλιές είναι αναπόσπαστο κομμάτι τής ιστορίας τού ιερού βράχου.

Από αυτές ακολουθούν ελάχιστες εικόνες, που ληφθήκανε μέσω τηλεφακού, αφενός, από την οδό Λυσικράτους στην Πλάκα, της σπηλιάς Αγλαύρου ή Αγλαύλου, στην ανατολική κλιτύ, κάτω από το κτίριο των  «Αρρηφόρων» (ήτοι των νεαρών παρθένων που λαμβάνανε μέρος σε δημόσιες απονομές τιμών) αφετέρου των τριών σπηλιών Πάνα, Απόλλωνα Υποακραίου και Δία, με τις εισόδους τους στη σειρά, από την οδό Αδριανού στο Θησείο, στη βορειοανατολική κλιτύ, κάτω από την «Κλεψύδρα» και το βόρειο άκρο των «Προπυλαίων» τής Ακρόπολης.               

-Από τη σπηλιά Αγλαύρου ή Αγλαύλου.

Το όνομά της το πήρε από την κόρη τού μυθικού βασιλιά τής Αθήνας Κέκροπα, όταν, ακολουθώντας χρησμό, εθελούσια έπεσε από τα τείχη τής ακρόπολης για να σωθεί η πόλη από την πολιορκία των ελευσίνιων υπό τον Εύμολπο. Ο χρησμός, από το Μαντείο των Δελφών, ανέφερε πως για να σωθεί η πόλη έπρεπε ένας πολίτης να θυσιαστεί εθελούσια. Οι αρχαίοι Αθηναίοι αφιερώσανε το υπόψη σπήλαιο προς τιμή της (κάτι που επιβεβαιώθηκε με επιγραφή που βρέθηκε μες στη σπηλιά) και τελούσανε σε ετήσια βάση τα «Αγλαύγεια», όπου έφηβοι άντρες πηγαίνανε με την πανοπλία τους να ορκιστούν ότι θα υπερασπιστούνε την πόλη τους. Το 480 π.Χ. πάντως οι πέρσες από εκεί ανεβήκανε και κάψανε την Ακρόπολη. Στο ένα σημείο στο δάπεδό του, διακρίνεται η είσοδος τάφρου προς το εσωτερικό τού βράχου.

 

-Από τις σπηλιές Πάνα (ανατολικά – αριστερά στις εικόνες), Απόλλωνα Υπερακραίου (στο μέσο στις εικόνες) και Δία.

Για τον Πάνα επειδή βοήθησε τους Αθηναίους στη μάχη τού Μαραθώνα. Δίπλα στην είσοδο της διακρίνεται μια στενή σήραγγα προς το εσωτερικό τού ιερού βράχου. 

Για τον Απόλλωνα επειδή, σύμφωνα με το μύθο, εκεί ήρθε σε επαφή με την Κρέουσα και γεννήσανε τον Ίωνα, τον γενάρχη των Αθηναίων. 

Τέλος το τρίτο για τον Δία. Μάλιστα μπροστά στη σπηλιά τού Δία συγκεντρωνότανε κάθε χρόνο η επίσημη αντιπροσωπεία των Αθηναίων, οι «Πυθαϊστές», περιμένοντας την πρώτη αστραπή για να αναχωρήσουνε για τους Δελφούς.