Christine Sarlinger [Απόστολος Θηβαίος]

Christine Sarlinger.

Κάθριν, θα σου μιλήσω όσο πιο τίμια μπορώ. Αυτό το Μπέλφαστ δεν αντέχει δυο ξεχωριστούς κόσμους. Είναι τόσα πολλά όσα μας χωρίζουν. Ωστόσο Κάθριν όταν σε κοιτάζω σ΄ εκείνη την παλιά φωτογραφία, δέκα μόλις χρόνων με τη σημαία του ενός και αδιαίρετου Χριστού, χάνω κάθε πίστη στην επανάσταση. Χάνω κάθε πίστη στον δικό μου κόσμο Κάθριν. Χρόνια θαμμένα κάτω από ματωμένες μέρες, εκρήξεις, άδειους δρόμους και φυλακές. Πάει τόσος καιρός από τότε. Θα μπορούσα να σου πω για τη ζωή μου Κάθριν, θα μπορούσα να σου πω για το Μπέλφαστ μες στην ομίχλη κάθε πρωί, με τους νεκρούς του και τα feuil vollan του δημοκρατικού μετώπου. Όμως προτιμώ να σου μιλήσω για όσα απ΄ τα πρόσωπα εκείνου του καιρού έχουν πια σβηστεί. Εκείνη η πορεία πίσω σου, ένα πλήθος που σ΄ ακολουθεί σχεδόν τέσσερις δεκαετίες τώρα, μετρά  λιγοστά πια μέλη. Το ίδιο προσκλητήριο κάθε νύχτα, λιγότερες απαντήσεις, πολύ σιωπή στα σπίτια μας Κάθριν. Το Μπέλφαστ κρατά στις γειτονιές του λεπτομέρειες από σκληρές ιστορίες. Φθορές αναντικατάστατων υλικών Κάθριν. Κάτι πολύ πιο ανθρώπινο και σπουδαίο απ΄ τα τσιμεντένια, οχυρωματικά έργα που χωρίζουν τον θεό σε τούτο το μέρος. Ο δημοκρατικός στρατός Κάθριν, αυτός τέλειωσε πια. Η βρετανική κοινομοσπονδία σε κάθε μέρος του κόσμου, παντού όπου υψώνεται θριαμβευτική η σημαία της κουβαλά τους νεκρούς της. Τα δικά μας παιδιά όμως, οι δικοί μας φίλοι για πάντα πλανημένοι στον αγώνα της ουτοπίας, με την ανένδοτη νεανική τους ορμή, τα δικά μας παιδιά τίποτε δεν σημαίνουν πια για την ιστορία. Το μέρος που κρατούμε εμείς στις καρδιές μας έχει πια παλιώσει, η καρδιά μας παλεύει να ξεχάσει. Όμως ο Μπομπ, ο Φίνλεϋ, ο Άνταμ, τα παιδιά απ΄ τις γειτονιές του Μπέλφαστ, αυτή η πομπή των ηρώων και των απατημένων που τραγουδούν τους πιο αρχαίους μας σκοπούς, σε τίποτε δεν μπορούν να συγκριθούν με την ομορφιά σου Κάθριν, όταν αφοπλιστική ανοίγεις μια μικρή ρωγμή στην τελευταία γραμμή της άμυνας.

Εις το όνομα του αγίου των πλοίων, του θεού των ναυπηγημένων πλοίων που ομορφαίνουν τ΄ ανοιχτά ενός κόλπου, εις το όνομα της νέας και εξωφρενικής, βιομηχανικής επανάστασης, εις μνήμην όσων σήμερα κοιμούνται στα χαμένα στρώματα αυτού εδώ του νησιού ορκίζομαι Κάθριν πως τίποτε απ΄ εκείνη την πόζα σου δεν πρόκειται να χαθεί, τίποτε και κανείς δεν μπορούν ν΄ αδικήσουν την ομορφιά σου  που υπερβαίνει το στέμμα και πλουτίζει την πόλη μας. Στο πρόσωπό σου Κάθριν βρίσκω κάθε φορά το σχέδιο και τον τρόπο ν΄ ανακάμπτω και γι΄ αυτό κάθε βράδυ σκύβω γεμάτος απορία βαθύτερα μες στον ύπνο σου.

Βηρυτός, Καμπότζη, Νικαράγουα, Τεχεράνη, Μπέλφαστ. Ζεις σε κάθε έναν απ΄ αυτούς τους τόπους, Κάθριν είσαι ένα σύμβολο για ολόκληρο τον κόσμο, σβήνοντας φυσικά απ΄ το φόντο τις διμοιρίες του καιρού που σφράγισαν δρόμους και ζωές.
Με τα κιονόκρανα σου άθικτα, με τους ρυθμούς σου ανεπηρέαστους διανύεις όλους τους καιρούς, δείγμα του ρεαλισμού που σε γέννησε, μια ανάσα απ΄ τον καιρό μας, από κιμωλία και κάρβουνο, μια τεχνοτροπία. Μια Παναγία εις τον κήπο, ένα απ΄ τα θαύματα του Μπέλφαστ που απ΄ τον ίδιο του το στρατό νικήθηκε η χιονισμένη Κάθριν, μια θεά που σκίζει τους χάρτες, μια θεά πλασμένη μες στον τρόμο και την υστερία.

Ο δικός μας Αλέξανδρος Αργυρίου, ο εμπνευστής και δημιουργός της οκτάτομης ιστορίας της νέας λογοτεχνίας, επισημαίνει την ανάγκη ώστε το κριτικό κείμενο να ενσωματώνει, όχι μόνο τα εξειδικευμένα πορίσματα της κριτικής αλλά και το κοινωνικό – πολιτικό πλαίσια και τις δυνάμεις που οδήγησαν στη συγγραφή του ενός ή του άλλου έργου. Με άλλα λόγια ο ίδιος κάνει λόγο για ένα μείγμα γραμματολογίας και αισθητικής, ως συνθετικά στοιχεία ενός ολοκληρωμένου, δοκιμιακού έργου. Μιας εν προόδω σύνθεσης και μελετητικής καταγραφής που τοποθετείται σήμερα στην αιχμή των πιο αυθεντικών και σημαντικών έργων. Οι φωτογραφίες της Sarlinger, ειδικά εκείνο το κορίτσι απ΄ την επικήδεια, καθολική πορεία που ερεθίζει σήμερα τη φωτογραφική πινακοθήκη των 24 Γραμμάτων ακριβώς ένα τέτοιο ιδιότυπο είδος φωτογραφικού δοκιμίου αποτελούν. Ενταγμένες στην ιστορική αλήθεια του καιρού τους,  συνομιλούν με την τέχνη σ΄ ένα άλλο επίπεδο, γκρεμίζοντας τα τείχη του κόσμου που αναπαριστούν. Όλα εντάσσονται στις φωτογραφίας της Sarlinger. Και ίσως, γι΄ αυτό οι συστάσεις που θα παραχωρηθούν να κάνουν λόγο για ένα είδος εντύπωσης που συνοψίζει όλες τις αφορμές της φωτογραφίας και παράλληλα επεκτείνεται σήμερα στην έννοια της αναμνηστικής αξίας, της υπενθύμισης, της ζωντανής, λαϊκής ιστορίας που ολοκληρώνει αργά τους κύκλους της διαμορφώνοντας τα πεδία μες στα οποία ασκείται το λειτούργημα της τέχνης. Η Sarlinger πολεμική ανταποκρίτρια και ευρηματική φωτογράφος, πάντα στην καρδιά των γεγονότων, εφοδιασμένη με το αισθητήριο του γνήσιου ταλέντου και την τόλμη της αλήθειας καταγράφει με το φακό της τους σπασμένους θρόνους και τα κόμματα. Επισκέπτεται τους ματωμένους τόπους αυτού του κόσμου και άλλοτε πάλι συλλαμβάνει κάτι παράξενα κολλάζ, σαν τα υπερβολικά πορτραίτα της Μέσης Ανατολής  Για δεκαετίες μελετά το παραμύθι που παραφρόνησε μες στον εκσυγχρονισμό του, για τον ανθρώπινο μύθο που με υγεία διαρκώς κλονιζόμενη υπόκειται στο νόμο της επανάληψης. Η Sarlinger απ΄ αυτήν την πλευρά, στέκει δίπλα στα μεγάλα πνεύματα της παγκόσμιας κριτικής, επιστρατεύοντας το γνήσιο και γεμάτο εντάσεις φακό της για να διασώσει τ΄ αλφάβητο και τους κώδικες της ζωής. Η συνεισφορά της στην καθιέρωση της αξίας του δημοσιογραφικού ρεπορτάζ αποκαλύπτεται ξανά, καθώς η σημασία των έργων της φθείρεται για να κατοχυρωθεί αργά στους κόλπους του είδους που η Sarlinger υπηρέτησε κερδίζοντας την ίδια στιγμή μια επάξια θέση στους κόλπους της τέχνης. Μέσα απ΄ τις μεγαλύτερες εφημερίδες του κόσμου σ΄ απόσταση πάντα απ΄ τα δράματα που συλλαμβάνει ο φακός της η σπουδαία φωτογράφος συνεχίζει την παράδοση των νωπoγράφων αυτού του κόσμου.