26 Ιουνίου 2020

Ένα μικρό χρονογράφημα, του Σωτήρη Λάμπρου, αφιερωμένο στον ποιητή Βασίλη Κούλη και το ποίημα Απάντηση, του Robert Lee Frost, σε μετάφραση Βασίλη Κούλη


Ένα μικρό χρονογράφημα αφιερωμένο στον ποιητή Βασίλη Κούλη (1928 - 1995) 

Γεννήθηκε στους Καλημεριάνους της Κύμης και ίσως να μην τους αντίκρισε ποτέ του ή ίσως να τους θυμόταν σαν μια ανεξήγητη ανάμνηση. Έζησε σχεδόν όλη τη ζωή του στην Αθήνα - άγνωστος μεταξύ αγνώστων, καθηγητής αγγλικών, εκπαιδευτικός.
Τις ώρες τις ένδοξες, τις τρανές κει που κάθε άνθρωπο η ελευθερία τον ζυγώνει ζύμωνε αντίγραφα, αρχαίους αμφορείς - χνάρια πολιτισμών μαρμάρινων, μακρινών που χάθηκε η αίγλη τους στις θάλασσες του χρόνου.
Έτσι έπλαθε και την ποίηση του απ' ό,τι αγάπησε,  απ' ό,τι λάτρεψε - ο έρωτας του, τα τσιγάρα του, η φλόγα του οι Αμερικάνοι ποιητές, ο Ρόμπερτ Φρόστ. 
Πρώτος σταθμός οι χωματόδρομοι της επαρχίας, η Δράμα του πενήντα με την Πλατεία της, τα πεζοδρόμια, τα βυζαντινά τείχη που μυρίζουν ακόμα το αίμα των νεκρών. Μόνη θαλπωρή οι τοιχογραφίες, τα εικονίσματα, οι πήγες της Αγίας Βαρβάρας.
Θητεία στην έρημο  - θα γράψει -  παρέα με τους αγγέλους τα αγάλματα και τις πέτρες• σχολείο, σπίτι, βιβλιοθήκη, λίγοι φίλοι,  απουσία ερωτική, μοναξιά.
Τέλη πενήντα η μεγάλη ανάσα η επιστροφή του στην Αθήνα και στις αρχές του εξήντα το μεγάλο όνειρο, το μεγάλο ταξίδι,  η Αμερική, το υπερωκεάνιο του φωτός• μα η μοναξιά παντού η ίδια είναι, το ίδιο χρώμα έχει ακόμα και στις πόλεις που τα φώτα δεν σβήνουν τα βράδια και τα πρωινά γυρίζεις μόνος, κατάμονος μέσα στο πλήθος... Ουάσιγκτον, Νέα Υόρκη, φιλμ νουάρ, άφθονο ουίσκι, τζάζ και ύστερα Αθήνα, Πειραιάς, Βαρβάκειο, Ανάβρυτα ... έζησε πάντα άγνωστος μεταξύ αγνώστων και πάντοτε με ένα χαμόγελο στα χείλη.

Σωτήρης Λάμπρου


Απάντηση [Robert Lee Frost, μετ. Βασίλης Κούλης]

Γειτονεύω τώρα με ασήμαντες φυτείες
και με μια μεγάλη  φάμπρικα επεξεργασίας καπνού
με πριονοκορδέλα που δουλεύει ολημερίς
σκίζοντας καυσόξυλα για το βαρύ χειμώνα
γειτονεύω μ’ ένα κοιλαρά αλλαντοποιό
και μ’ ένα Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων
κι ανάμεσα στους άψυχους ήχους που με κυκλώνουν
ανάμεσα στα σίδερα και στ’ ατσάλια
που διεκδικούν το μέλλον μου
ανάμεσα στον ομαδικό θόρυβο των ανθρώπων
που διεκδικούν την εύνοια της βροχής
που διεκδικούν την αμοιβή του ιδρώτα τους
που διεκδικούν τ’ αμερικάνικα παυσίπονα της τελευταίας αποστολής
ήρθε η ρομαντική φωνή σου
σαν ένα σύντομο απροσδόκητο ιντερμέτζο
ηχογραφημένη σε φθηνό χαρτί
με τον παλιό τρόπο
ήρθε η φωνή σου
πολύ αταίριαστη – αυτό σου λέω μονάχα –
εδώ που οι αναμνήσεις φθείρουν τις παραγωγικές δυνάμεις
εδώ που κ’ η βιομηχανία του έρωτα
βρίσκεται σε ακμή.

2 σχόλια:

Sotiris Lamprou είπε...

Σε ευχαριστώ Γιώργο για τη δημοσίευση. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο για τον Ποιητή Βασίλη Κούλη είναι η χρονολογία και ο τόπος γέννησης. Έχουν δηλωθεί αρκετές πόλεις ως τόποι γεννήσεως του ποιητή και ίσως η τοποθεσία να μην έχει σημασία. Το ίδιο συμβαίνει και με την χρονολογία γέννησης, είχε δηλωθεί ότι ο ποιητής είχε γεννηθεί το 1922,
αρχικά πίστεψα ότι ήταν λάθος,
μέχρι που έμαθα ότι οι Έλληνες ερχόμενοι από την Μικρά Ασία συνήθιζαν να δηλώνουν τα παιδιά τους ότι γεννήθηκαν το 1922 χρονολογία μνήμης και πένθους.

Γιώργος Πρίμπας είπε...

Σωτήρη εγώ σε ευχαριστώ που μου το έστειλες!
Συγχαρητήρια για τη δουλειά που κάνεις για τους Ευβοείς ποιητές και λογοτέχνες γενικότερα.