Το Δαφνί [Δημήτρης Γρ. Καμπούρογλου, σε απόδοση στα νέα ελληνικά] - Η’ Τα ντουλαπάκια.

Η’ Τα ντουλαπάκια.

Μετά τον Απόλλωνα, την Αθηνά, τη Δήμητρα και την Κόρην της έρχεται τώρα και η σειρά της Αφροδίτης. Ο βράχος του Ιερού της, το όποιο αποκαλύψαμε, είναι πασίγνωστος, γεμάτος δε από κόγχες για να τοποθετεί η αρχαία ευλάβεια τα αναθήματά της: ντουλαπάκια τις λέγει ο λαός τις κόγχες αυτές.

Ένα πλήθος αναθημάτων φαίνεται ότι στόλιζαν και αυτά και διάφορα κοιλώματα του υπερκείμενου βράχου — ιερού και αυτόν ολόκληρο.

Υπάρχουν βέβαια κόγχες και στα διάφορα σπήλαια του Πανός, αλλ’ αυτό το πλήθος της Αφροδίτης μας εδώ, όχι μόνο στην Αττική, που φαίνεται να επικρατούσε το αναθηματικό αυτό σύστημα, αλλά ούτε αλλού ίσως να παρατηρείται.

Τούτο οφείλεται μεν στην ακμαία λατρεία της Ουράνιας Αφροδίτης, αλλά και στο εκάστοτε διερχόμενο πλήθος πιστών για χάρη της ιερής πορείας προς την Ελευσίνα. Η Αθηνά είχε τις ελιές της στην Αττική, η Αφροδίτη κουφότρυπες οι οποίες και μοιάζουν, ίσως δε και να σχετίζονται με τις αναθηματικές κόγχες των Αττικών βράχων.

Κατά τις ανασκαφές πήδησαν από τα χώματα και αγαλμάτια Αφροδίτης και άλλων θεοτήτων, εκ των οποίων ένα Φειδιακής τεχνοτροπίας και συμπλέγματά της με την Πειθώ και με τον Έρωτα και περιστέρια ενεπίγραφα και μη, και σύμβολα γέννησης, και τα ρόδια της ευτεκνίας και βάθρα ενεπίγραφα και βάσεις στύλων και γυναίκα να οδηγεί νεαρό, να προσφέρει ανάθημα, και κάποιος άλλος νεαρός α κ έ φ α λ ο ς, που προσέρχεται μόνος του κρατώντας το θυμιατήρι.

Αλλά και η είσοδος του Ιερού και ίχνη μιας στοάς και βωμός και διαμερίσματα διαμονής ιερέων αποκαλύφθηκαν και υδατοδεξαμενή και θαυμάσιο λιθοφηφίδωμα στο έδαφος. Και τέλος το βάθρο, επί του οποίου κάποτε βρισκόταν πάγκαλο άγαλμα της θεάς, που είχε πίσω ως φόντο τον τραχύ ερυθρόφαιο βράχο, δεξιά και αριστερά τα καταπράσινα πεύκα και κάτω το γαλανό κύμα της κοκκινόχρωμης Σαλαμίνας.

Αλλά και ονόματα χαριτωμένα γυναικών — ποιος ξέρει πόσα άλλα να χάθηκαν — βρίσκουμε χαραγμένα σε βάθρα και αναθήματα, αυξάνοντα τον αριθμό των γνωστών στο βράχο τέτοιων. Είναι δε οι αρχαίες αυτές ελαφρότητες, η Φίλη, η Παμφίλη, η Φιλουμένη, η Γαλήνη, η Ευανδρία, η Αιγύπτια, άλλα και ο Θεαγένης, ο Καλλίας, ο Φάβιος, ο Αγασίων — είναι και κάποιος Φαλακρίων — ο διαφωνών και προσφέρων ανάθημα μόνον στη Πειθώ Καλλίμαχος, και τέλος ο Μαάρκος, ο όποιος με τα δυο άλφα του ονόματός του, μας διδάσκει γιατί το Μάρκος θέλει περισπωμένη.

Είναι δε πολύ ισχυρή η εντύπωση την ώρα, που τα χρώματα θαμπώνουν, και η ψυχή αδιαφορώντας για το σώμα, μέσα στο οποίο βρίσκεται φυλακισμένη, παραδίνεται στη μυστική γοητεία του περιβάλλοντος αυτού — η νυχτερίδα κάτι γνωρίζει, που διαλέγει αυτή την ώρα ν’ απολαύσει τη ζωή — είναι πολύ ισχυρή η εντύπωση, όταν από το ύψος του βράχου του Ιερού της Αφροδίτης ή απ’ αυτό του βάθρου, επί του οποίου στεκόταν το άγαλμα της θεάς, βλέπει κάνεις κάτω τη θάλασσα, στην οποία χάνεται ο ήλιος και ο ωραίος φίλος μου ζήτησε κάποτε τον θάνατο.