Η αφορμή, για το παρόν, ήτανε δυο χαϊκού, τα οποία μου έστειλε η φίλη Θωμαή Ζορμπάκη, χαρακτηριστικά τής γραφής της, στα οποία οι δυο στίχοι ήταν ίδιοι, αλλά ο τρίτος διέφερε.
πλάι στο κύμα
μ'ένα χάδι Ήλιο
σ' αγκάλιασα
πλάι στο κύμα
μ'ένα χάδι Ήλιο
ζωγραφίζοντας
Οι δυο κοινοί στίχοι προσφέρουνε με αδρές γραμμές την εικόνα, το φυσικό πλαίσιο, μες στην οποία δημιουργήθηκε το (κάθε) ποίημα. Μια εικόνα ταυτόσημη για τα δυο ποιήματα, με την περιγραφή να αφήνει τον αναγνώστη να βάλει τις πινελιές του και να το διαμορφώσει (και διαμορφώνει σε κάθε ανάγνωση) εντός του. Σε αυτήν την εικόνα, με τον άνθρωπο / ποιητή/τρια να μην ξεκαθαρίζεται αν τελικά είναι μέρος της ή θεατής της, από κάπου δίπλα – η λέξη χάδι μπορεί να αφορά άνθρωπο αλλά όχι υποχρεωτικά, ο καθοριστικός για το καθένα ποίημα στίχος είναι ο τρίτος. Και είναι καθοριστικός γιατί έρχεται και αφενός τοποθετεί στην εικόνα τον ποιητή/τρια (κάτι απαραίτητο για χαϊκού, αφού σε ένα χαϊκού ο δημιουργός δεν μεταφέρει αφήγηση κάποιου άλλου, αλλά την δική του εμπειρία) αφετέρου τον τοποθετεί να ενεργεί (ακόμα και αν ο αναγνώστης αναγνωρίσει στο «ζωγραφίζοντας» όχι τον ποιητή αλλά κάποιο άλλο πρόσωπο, το οποίο ο ποιητής βλέπει να ζωγραφίζει, η ουσία δεν αλλάζει). Αυτός ο τρίτος στίχος έρχεται και ολοκληρώνει το ποίημα αλλά όχι δεσμεύοντας νόημα. Τα δυο ποιήματα δεν μεταφέρουν οπωσδήποτε παράλληλες εμπειρίες. Ποιος θα απαγορέψει σε έναν ζωγράφο να πει ότι στο έργο του αγκάλιασε το τοπίο; Ας μην ξεχνάμε ότι πάντα ο αναγνώστης βλέπει με άλλα μάτια από τον/την δημιουργό και αυτό είναι η μαγεία τής ποίησης.
Όσο περιοριστική και αν θεωρείται από κάποιους η φόρμα τού χαϊκού, πόσο μάλλον να γραφτεί μια σειρά χαϊκού με ίδιους τούς δυο πρώτους στίχους, θα ήτανε πολύ ενδιαφέρον να το επιχειρήσει κάποιος/α δημιουργός. Όχι ως άσκηση επί χάρτου, κάτι καταδικασμένο καλλιτεχνικά, αλλά ως ποιητική αποτύπωση διαφορετικών στιγμών του από ένα χώρο.
10 Ιούνη 2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου