12 Δεκεμβρίου 2023

Για το Οχυρό Περάματος [Τάσος Λύτρας]

Αναφορικά με το οχυρό στον παραθαλάσσιο λόφο, ο οποίος βρίσκεται μες στη Ναυτική Βάση Σκαραμαγκά, στο δυτικό άκρο τού Περάματος, εικόνες από το οποίο είχανε παρουσιαστεί, στο παρόν ιστολόγιο, πριν δύο μήνες, μεταφέρω σχετικό πληροφοριακό κείμενο από τον κ. Τάσο Λύτρα:


Για το οχυρό του Περάματος το έχω σημειώσει ως αρχαίο. Το έχω συνδυάσει με την οχύρωση του Τρίκορφου (βλέπε κατωτέρω εικόνα από χάρτη της google), νομίζω ότι θα μπορούσε να ανήκει σε διάφορες εποχές. Για την χρονολόγηση χρειάζονται κεραμικά όστρακα. Με βάση όμως ιστορικά δεδομένα θα πρέπει μάλλον να ανήκει στην κλασσική αρχαιότητα. Ειδικότερα από την Ιερά οδό, δυτικά του Ιερού της Αφαίας, υπήρχε αρχαία διακλάδωση που κατευθύνονταν νότια - νοτιοδυτικά, παράλληλα με την ακτογραμμή, μέχρι τη θέση Μετόχι (στο ύψος του ακρωτηρίου) όπου μαρτυρούνται από τον Leake εκτεταμένα κατάλοιπα αρχαίων οχυρώσεων. Το δρόμο αυτό πρέπει να ακολούθησε και ο Στράβων, αφού επισκέφτηκε τα νησάκια Φαρμακούσες. Από το Μετόχι η οδός πάλι διακλαδίζονταν. Ένα σκέλος της συνέχιζε παράλληλα με την ακτογραμμή, περνούσε από το ακρωτήριο της Αμφιάλης και έβγαινε στο Πέραμα, δηλαδή κάτω από την οχύρωση Περάματος. Εκεί ενώνονταν με τον αμαξήλατο δρόμο που από τον Πειραιά κατευθύνονταν στο στενό της Σαλαμίνας. Στο Μετόχι πάλι άλλος δρόμος ακολουθούσε το μεγάλο Ρέμα (όπως και η σημερινή λ. Σχιστού) προς τον αρχαίο δήμο των Θυμοιτάδων στο σημερινό Κερατσίνι κι έπειτα στον Πειραιά. Θεωρώ αδύνατον σε ένα τόσο σημαντικό χερσαίο και θαλάσσιο πέρασμα να μην υπήρχαν αρχαίες οχυρώσεις κατόπτευσης. Υπάρχει κι ένας άλλος λόγος. Μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και την κατάλυση της τυραννίας των Τριάκοντα οι Λακεδαιμόνιοι εξακολουθούσαν να κατέχουν την Αίγινα την οποία χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο για πειρατικές ή ναυτικές εξορμήσεις στην Αττική. Άρα ήταν ανάγκη οι Αθηναίοι να κατοπτεύουν τον Σαρωνικό κόλπο για να παρατηρούν τις κινήσεις του εχθρικού στόλου. Ένα φυλάκιο υπήρχε στον κορυφή του Τρίκορφου. Νομίζω ότι και η οχύρωση του Περάματος εξυπηρετούσε τον ίδιο σκοπό.



Δεν υπάρχουν σχόλια: