08 Μαΐου 2014

Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης - Στις φυτείες της Λουιζιάνα

Στις φυτείες της Λουϊζιάνα του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη 


Για τη Μαριάντζελα, δικαιωματικά 



Περασμένα μεσάνυχτα προσγειώθηκε το τζετ στο αεροδρόμιο της Νέας Ορλεάνης. Σαν άνοιξε η πόρτα, όρμησε ξαφνικά  μέσα αμείλικτος ο αμερικάνικος νότος! Καύσωνας και αφόρητη υγρασία μαζί! Και μάλιστα αυτή την ώρα! ‘‘Τι τα θέλετε αγαπητέ μου’’, μου είπε ο γέρος νέγρος ταξιτζής που με πήρε από το αεροδρόμιο για το ξενοδοχείο μου. Δεν με άφησε να τον βοηθήσω να βάλει τις βαλίτσες μου στο πορτ μπαγκάζ. ‘‘Δεν είναι δουλειά δική σας κύριε αυτή, αλλά αποκλειστικά και μόνο δική μου! Καθίστε μέσα εσείς’’! Χασμουριόταν συνέχεια. Μου ζήτησε συγνώμη γιατί δούλευε όλη μέρα, από το πρωί, όπως μου είπε. Αλλιώς δεν τα έβγαζε πέρα οικονομικά. ‘‘Θα δείτε τα χάλια μας εδώ γύρω! Η κυβέρνηση μας υποσχέθηκε, αλλά δεν έκανε τίποτα! Αποτέλεσμα ήταν να φύγουν από την πόλη περί τους  πεντακόσιες χιλιάδες κατοίκους. Για διάφορα μέρη, αρκεί να είναι μακριά από δω’’! 
Εμφανή τα σημάδια της καταστροφής, σε όλη τη διαδρομή, όσα μπορούσε να αποτυπώσει ο νυσταγμένος αμφιβληστροειδής σ’ ένα απόκοσμο, εγκαταλειμμένο νυκτερινό τοπίο. Σπίτια μισογκρεμισμένα, άλλα ερειπωμένα να χάσκουν χωρίς πόρτες, φώτα, παράθυρα και ζωή! Η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα και η εγκληματικότητα  βέβαια, αφού αυτά πάνε μαζί! 
Ο συνεδριακός χώρος την επόμενη μέρα, τεράστιος, πραγματικά κόσμημα για την πόλη της Νέας Ορλεάνης. Άπειρες αίθουσες, μικρές, μεγάλες, μεγαλύτερες. Καταπληκτική οργάνωση, όλα ρυθμισμένα και καλοκουρδισμένα. Δεν θα μπορούσε βεβαίως να γίνει και διαφορετικά.  Οι  αίθουσες εκθέσεων εμπορικών και φαρμακευτικών εταιρειών άπειρες. Φαρμακευτικά προϊόντα, καινούργια μηχανήματα που θα δούμε στην κλινική πράξη μετά από λίγα χρόνια, εκδοτικοί οίκοι, βιβλία και καινούργιες εκδόσεις, περιοδικά, επιστημονικές εταιρείες, κυρίως χειρουργικές, διαφημιστικό υλικό μελλοντικών συνεδρίων. Όλα στο κυνήγι του χρήματος, του δολαρίου. Γιατί πάνω από όλα αυτό είναι το ζητούμενο και η κινητήριος δύναμη των πάντων εδώ. 


 Κεντρικός δρόμος της Νέας Ορλεάνης


Η πληγωμένη πόλη στο ρυθμό του συνεδρίου και αυτή, με πρώτη  και καλύτερη την αστυνομία. Πανταχού παρούσα! Στους δρόμους, έξω από τα ξενοδοχεία, γύρω από το συνεδριακό χώρο, σίγουρα και μέσα σε αυτόν με πολιτικά ρούχα, σε όλους τους δρόμους, τους δημόσιους χώρους, τα μεγάλα καταστήματα και τα  μουσεία. Με περιπολικά, καβάλα σε τεράστια περήφανα άλογα,  πεζοί, και σε ομάδες. Η ανεργία και η εγκληματικότητα ειδικά στις συνοικίες των μαύρων, βρίσκονται στην κορυφή.  Το ίδιο ισχύει παρατηρώ και σε δρόμους ξακουστούς, όπως η Bourbon Street και στις άλλες γύρω από αυτή που είναι γεμάτες από αμέτρητα τζαζ και μπλουζ κλαμπ τα οποία διαθέτει η πόλη. 



Αιωνόβια δέντρα στους βάλτους της Πολιτείας της Λουϊζιάνας. 



Καμιά ώρα έξω από την πόλη της Νέας Ορλεάνης βρίσκονται μερικά από τα πιο ιστορικά αρχοντικά σπίτια της πολιτείας αυτής. Σπίτια που είναι συνδεδεμένα με την ιστορία της βίαιης μετανάστευσης των μαύρων στην Αμερική και  τις αγοραπωλησίες αυτών στο λιμάνι της πόλης στο Μισισιπή και στους άπειρους παραπόταμους, για ένα δολάριο πολλές φορές. Για να πας εκεί απαιτείται  λίγη ταλαιπωρία, μέσο συγκοινωνίας, προηγούμενο ραντεβού, εισιτήρια, ξενάγηση,   αλλά το αμερικάνικο δαιμόνιο που σε τελική μορφή  όλα τα αναγάγει σε δολάρια, έχει φροντίσει και για αυτό! Η τεράστιου μήκους λιμουζίνα  με τα άσπρα, λίγο ταλαιπωρημένα δερμάτινα καθίσματα, πέρασε από μερικές υποβαθμισμένες συνοικίες της πόλης προς τα ανατολικά, και κατευθύνθηκε μέσα σε καταπράσινα χωράφια, τα πιο πολλά πλημμυρισμένα από νερό, έλη τεράστια, απέραντα, μέχρις εκεί που φτάνει το μάτι σου, με αναρίθμητους αλιγάτορες μέσα. Σήμα κατατεθέν της πολιτείας. Καλός καιρός σε γενικές γραμμές, αλλά δεν μπορεί να του έχεις εμπιστοσύνη. Οι υψηλές θερμοκρασίες εναλλάσσονται με  ζέστη,  βροχή, υγρασία αφόρητη,  το πρωί κρύο, το βράδυ κάπως καλύτερα, όλες τις μέρες. Σπίτια ξύλινα τα πιο πολλά, άλλα χτισμένα, ίσως πιο όμορφα για το μεσογειακό μάτι, αλλού μικρά χωριά, αλλού τροχόσπιτα απομονωμένα μέσα στα βουρκωμένα νερά, μέσα στο τίποτα, μέσα στον αμερικάνικο νότο, έτσι όπως τον έχουμε διαβάσει, φανταστεί και δει στις κινηματογραφικές εκείνες ταινίες που γυρίστηκαν σε αυτά τα μέρη  εδώ και πολλές δεκαετίες, του προηγούμενου, φευ, αιώνα! Φυτείες ατέλειωτες με ζαχαροκάλαμα και καλαμπόκια. Ο δρόμος στην περιοχή περνάει από μέρη πολύ κοντά στο μεγάλο ποτάμι, και σε πολλά χιλιόμετρα είναι πάνω σε γέφυρες με κολόνες τσιμεντένιες που έχουν τη βάση τους μέσα στο  βούρκο.   



 Στο ισόγειο ενός πανέμορφου νοτιοαμερικανικού σπιτιού.


Κλασσικό παράδειγμα ενός παραδοσιακού σπιτιού της περιοχής. Σήμερα προστατεύονται με τον καλύτερο τρόπο.


Τα όμορφα λοιπόν αυτά αρχοντικά σπίτια ανήκαν κάποτε σε πλούσιους γαιοκτήμονες οι οποίοι είχαν εκατοντάδες εργατικά χέρια, μαύρους συνήθως, αγορασμένους σε τιμή εξευτελιστική. Το λιμάνι της Νέας Ορλεάνης  γνώρισε μεγάλη άνθιση τα χρόνια εκείνα, τότε που τα πλοία ξεφόρτωναν αμέτρητους σκλάβους από τη Δυτική Αφρική με σκοπό να χρησιμοποιηθούν σαν εργατικά χέρια στον ταχέως αναπτυσσόμενο  νέο κόσμο! Σήμερα όμως είναι αγορασμένα από ιδρύματα σοβαρά τα οποία τα συντηρούν με τον καλύτερο τρόπο και τα εκμεταλλεύονται με την καλή  έννοια της λέξεως, γιατί τα έξοδα που απαιτούν είναι τεράστια. Καταπληκτικά σπίτια τυπικά του Αμερικάνικου νότου, μικρότερες εγκαταστάσεις γύρω από αυτό που τα χρησιμοποιούσαν φυσικά οι μαύροι υπηρέτες, αποθήκες για τα προϊόντα, εκατοντάδες στρέμματα σε όλες τις κατευθύνσεις δίπλα σε παραπόταμους του μεγάλου Μισισιπή. Οι πινακίδες, προειδοποιητικές και αυστηρές. ‘‘Μην απομακρύνεστε από τους κεντρικούς δρόμους, λόγω πιθανής παρουσίας αλιγατόρων’’!



 Υποδοχή με μουσική τζαζ, φυσικά.


Tο Houmas House Plantation and Gardens, είναι ένα τυπικό τέτοιο αγρόκτημα της Πολιτείας. Το αρχιτεκτονικό του στυλ με πολλά στοιχεία από την ελληνική αρχιτεκτονική. Όχι αυτή την αδιανόητη σημερινή, αλλά άλλων εποχών! Ψηλές κολόνες από τη βάση μέχρι την κορυφή, μπαλκόνια γύρω–γύρω τόσο στο ισόγειο όσο και στον πρώτο όροφο με καταπληκτική θέα στον περιβάλλοντα χώρο, τους κήπους, τα δέντρα, τους παραπόταμους. Και μέσα καταπληκτικό αρχιτεκτονικό στυλ. Ωραία δωμάτια, ξύλινα πατώματα, εσωτερική σκάλα στριφογυριστή που οδηγεί στον πρώτο όροφο, έπιπλα παλιά, πίνακες με ιστορία, πορτραίτα προηγούμενων ιδιοκτητών, όλα σε αρμονία μεταξύ τους! Και αυτοί οι κήποι, τι κήποι, θεέ μου! Μεγάλοι, περιποιημένοι, υπέροχοι!  Η μαύρη κυρία που μας ξενάγησε, ήταν πρόθυμη να μας δείξει το σπίτι και τα αντικείμενά του. Λίγες φωτογραφίες, μόνο του εξωτερικού χώρου γιατί μέσα απαγορεύονταν οι λήψεις, ξεκούραση, συζήτηση για τη διαμονή των επισκεπτών εδώ, και βεβαίως τις ταινίες που γυρίστηκαν με φόντο αυτό το σπίτι:  Hush, Hush Sweet Charlotte (1964), Long street  (1971-1972), Moon of the Wolf (1972),  Mandingo (1975) και τόσες άλλες με ηθοποιούς πασίγνωστους στο διεθνές στερέωμα. 



Μια πανέμορφη κρεβατοκάμαρα στο εσωτερικό ενός σπιτιού, αλλά για νεόνυμφους σκύλους όμως!



Λεπτομέρεια από τη βεράντα του πρώτου ορόφου.



Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, το Oak Alley Plantation. Άλλη μοναδική  ιστορική τοποθεσία. Το σπίτι χτίστηκε μεταξύ 1837 και 1839. Οι δρόμοι γύρω μοναδικοί. Παράλληλα με αυτούς πανύψηλα δέντρα, κυρίως βελανιδιές,  πολλών ετών, σίγουρα δυό  τριών αιώνων, με  αναρριχόμενα άλλα μικρότερα πράσινα φυτά. Τα κλαδιά τους σέρνονται στο χώμα σε μια καταπληκτική αρμονία μεταξύ τους. Όλα στην ίδια γραμμή, όλα φτιαγμένα από ανθρώπους με μεράκι! Κήποι, λουλούδια, τι να πει κανένας, να βλέπεις και να χορταίνει το μάτι σου εκτάσεις ύψιστης αισθητικής, που σήμερα είναι απίθανο να ξαναγίνουν. Δεν μπορώ να πω πως με ενθουσίασε η ξενάγηση σε τούτο, από τους ανθρώπους εκεί. Λίγο απόμακρο το προσωπικό, αυστηρή επιτήρηση μέσα στο σπίτι, καθόλου φωτογραφίες. Πρόλαβα όμως και με τρόπο τράβηξα στην ψηφιακή μου κάμερα την τραπεζαρία. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ένα εξάρτημα που κρεμόταν πάνω από το μεγάλο στενόμακρο τραπέζι.  Αυτό  συνδεόταν με σκοινιά και τροχαλίες σε μια γωνία του μεγάλου δωματίου. Χρησίμευε για να κάνουν αέρα οι μαύροι υπηρέτες την ώρα του φαγητού στους οικοδεσπότες τους. Γιατί η ζωή τους τότε, ανήκε αποκλειστικά σε αυτούς!  



 Αιώρα άνωθεν της τραπεζαρίας για την απαραίτητη δροσιά την ώρα του φαγητού στους οικοδεσπότες!


Kαι εδώ γυρίστηκαν όμορφες ταινίες. Σαν αυτές που ήξερε κάποτε να κάνει ο αμερικάνικος κινηματογράφος. Ταινίες που είδαμε σε μικρή ηλικία και μας σημάδεψαν! Αναφέρω τη γνωστή μας και τόσο υπέροχη   Gone with the wind (Όσα παίρνει ο άνεμος), μέχρι και τις  Primary colors, Interview with the vampire, Fletch lives και τόσες άλλες!  Γιατί εδώ και πολλά χρόνια οι ταινίες του δεν έχουν άρωμα τέχνης, φοβούμαι, αλλά εμπορικού προϊόντος,  δυστυχώς, δεδομένου ότι το χρήμα, η προπαγάνδα, η εξυπηρέτηση άλλων σκοπών, φανερών, κρυφών και συγκαλυμμένων, η προβολή προσώπων, αρεστών σε μερικούς και η απόρριψη άλλων, είναι το πρώτιστο κίνητρο των σύγχρονων δημιουργών.


Παράμερο μπλουζ κλαμπ στην παλιά πόλη της Νέας Ορλεάνης. Ότι πιο αυθεντικό!


Δύσκολο να έρθεις έως εδώ, στα έλη της Λουϊζιάνας, έτσι μόνο για αυτό! Αλλά για  το βράδυ έχω άλλα σχέδια. Θα πάω και θα χαζέψω στα στέκια της πόλης, στο κέντρο της. Δίπλα στο ξενοδοχείο μου. Στα κλαμπ με την τζαζ και το μπλουζ! Η  Bourbon Street, αλλά και οι  άλλες γύρω από αυτή είναι γεμάτες από αμέτρητα  κλαμπ. Για τη Νέα Ορλεάνη είναι, ότι η Beale Street για τα μπλουζ στο Μέμφις του Τεννεσί.  Εδώ η τζαζ έχει την τιμητική της! Εδώ είναι η πατρίδα της. Εδώ γεννήθηκε, εδώ μεγάλωσε, από δω έφυγε και ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου. Και ύστερα επηρέασε πολλούς άλλους μουσικούς, πολλά άλλα είδη μουσικής, αφού ανακατεύτηκε με αυτά και γέννησε άλλα υβρίδια. Για αυτό και οι κάτοικοι εδώ είναι περήφανοι για τη μουσική τους και μάλιστα έδωσαν και το όνομα του Louis Armstrong στο διεθνές αεροδρόμιο της πόλης αυτής, για να τιμήσουν αυτό τον μεγάλο μουσικό, τον πατέρα της τζαζ! Εστιατόρια, μπαρ, κλαμπ, σεξ καταστήματα, ανοιχτά όλη τη νύχτα! Μαύροι, άσπροι, ενδιάμεσοι, ντόπιοι, ξένοι, τουρίστες όλοι περνούν από δω όταν έρχονται στην πόλη αυτή. Η μουσική όμως πρώτα από όλα! Η τζαζ, το μπλουζ και  οι παραλλαγές τους. Που είναι μπόλικες και αυτές! Τα βράδια η πόλη δεν σου προσφέρει μόνο τη μουσική της σκηνή, αλλά και μια μεγάλη ποικιλία από έξοχα εστιατόρια τα οποία αποπνέουν κάτι από τη παλιά αρχοντιά της. Πρόσχαρος κόσμος απολαμβάνει τις ώρες του, καλοντυμένοι οι πιο πολλοί, οι τιμές ρεαλιστικές, το φαγητό με γεύσεις από  όλο τον κόσμο!  Στο εστιατόριο Red Fish, στο 115 της Bourbon Street, γινόταν το αδιαχώρητο! Καλό εστιατόριο σε ένα παλιό κτίσμα. Δίπλα το μπαρ. Οι ποικιλίες του, θαλασσινές ως επί το πλείστον. Οι μπύρες του γνωστές μάρκες, αλλά προτίμησα μια τοπική. Παλιά συνήθεια. Αργότερα, περασμένα μεσάνυχτα,  χώθηκα με ένα φίλο σε ένα απόμερο μπλουζ κλαμπ να ζήσω αυτό που ήθελα και επιθυμούσα την ώρα εκείνη. Το πραγματικό νέγρικο μπλουζ!




Ένας από τους νυκτερινούς δρόμους της πόλης.


Μέρες γεμάτες, μέρες άδειες, όπως και να το κάνεις οι ρυθμοί εδώ είναι διαφορετικοί από τις άλλες αμερικανικές μεγαλουπόλεις. Δηλαδή αυτή εδώ δεν είναι πια μεγάλη, παλιά ήτανε, αλλά με τον τυφώνα έχασε πολλά τέκνα της. Πήραν των οματιών τους που λέμε και μείς και έφυγαν μακριά. Όσοι έμειναν πάντως είναι περήφανοι και προσπαθούν να μπαλώσουν ότι μπορούν και να συνεχίσουν την πορεία τους! Χτίζουν καινούργια κτίρια, εμπορικά κέντρα, αλλά η κίνηση μάλλον πεσμένη. Το βλέπεις σε κάθε βήμα, ειδικά μέσα στα καταστήματα!  



Η ιστορία της πόλης είναι άρρηκτα δεμένη με το μεγάλο ποτάμι, τον Μισσισσιππή. 



Η οικονομία της στηρίζεται σίγουρα σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και σε αυτό το μεγάλο λιμάνι της στις εκβολές του  Μισισιπή. Πάντως το ποταμόπλοιο Natchez που κάνει κάθε μέρα μια μικρή κρουαζιέρα στο λιμάνι ήταν γεμάτο την επόμενη μέρα! Οι τουρίστες είχαν σχηματίσει μεγάλη ουρά στα εκδοτήρια των εισιτηρίων από νωρίς, αλλά εγώ είχα βγάλει εισιτήριο από την προηγούμενη! Δυο ώρες, ίσως και παραπάνω περνούν ευχάριστα μέσα σε αυτό αφού βλέπεις ένα μεγάλο ποτάμι στις εκβολές του, που τώρα τις έχουν μπαζώσει γενναία για το φόβο άλλης κακής στιγμής, στο Δέλτα του που έχει συνδέσει το όνομά του με αναρίθμητα πράγματα από τη μουσική και όχι μόνο!  Νωρίτερα είδα το Ενυδρείο τους, τίποτα το σπουδαίο αλήθεια, είχα δει και καλύτερα και μάλιστα πρόσφατα κάπου αλλού, αλλά δαπάνησα μερικές άδειες ώρες. Οι καρχαρίες σε όλα τα μεγέθη και είδη, είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό από τα εκθέματα εδώ. Δίπλα ακριβώς από το Ενυδρείο, το θέατρο IMAX παρουσιάζει ένα φιλμ διάρκειας 45 λεπτών με θέμα τι άλλο από τον καταστροφικό τυφώνα Κατρίνα! Hurricane on the Bayou! Χώθηκα και εκεί λίγο μετά και απόλαυσα όχι μόνο το ντοκιμαντέρ με τις ανυπολόγιστες ζημιές, αλλά τον τρόπο που τα πάντρεψαν αυτά με μικρές καθημερινές υποθέσεις της πόλης τους και βέβαια την χρησιμοποίηση της  τρισδιάστατης φωτογραφίας στον κινηματογράφο. Καταπληκτικά μηχανήματα προβολής, νόμιζες κάποια στιγμή ότι βρισκόσουνα και εσύ ο ίδιος μέσα στα γεγονότα, άλλες φορές ότι κολυμπούσες μέσα στα μανιασμένα κύματα δίπλα και παρέα με αλιγάτορες και άλλες φορές πως είσαι συνοδηγός σε πλοίο ή αεροπλάνο και τραβάς με τη μηχανή σου υλικό για μελλοντική προβολή. Αυτό  όμως που μου έκανε εντύπωση είναι ότι ακόμα και αυτή την κακή στιγμή για την πόλη τους, την εκμεταλλεύονται με όποιο τρόπο μπορούν για το πολυπόθητο κέρδος!  Στην πλατεία Jackson, μπροστά στον καθεδρικό της πόλης St Louis και γύρω από αυτόν, οι δρόμοι τη μέρα μπορεί να είναι γεμάτοι με κάθε είδους επαγγέλματα που δραστηριοποιούνται με τον τουρισμό, αλλά μόλις νυχτώνει άλλα πράγματα έχουν την τιμητική τους!  Ένα από αυτά είναι και το καζίνο! Καινούργιο κτιριακά, υπέροχο εξωτερικά, τα φώτα με νέον κάθε χρώματος να αναβοσβήνουν, τεράστιο σε έκταση και χλιδή, γκλαμουριά, κιτς διακόσμηση παντού, στο πάτωμα και στα ταβάνια, όπως ταιριάζει άλλωστε σε αυτούς τους χώρους, γεμάτο από ανθρώπους με μοναδικό σκοπό το κυνήγι του δολαρίου και μόνον. Γιατί δεν ξέρω αν το κάνουν και για διασκέδαση. Σνακ  μπαρ, καφέ, μπυραρίες, εστιατόρια, τα γνωστά τυπικά Αμερικάνικα fast food εδώ και αυτά. Με τα απαράλλαχτα εδέσματά τους σε όλο τον κόσμο! Και όλες οι ηλικίες! Μικροί και μεγάλοι!  Γυναίκες και άντρες! Άσπροι και μαύροι!  



 Πολλά προστατευτικά έργα για την κακιά στιγμή, έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται ακόμα!


Όταν μεσημεριάτικα,  μετά από παραμονή μιας εβδομάδας, αποχαιρέτησα τη Νέα Ορλεάνη, τη ζέστη, την υγρασία της, τους ανθρώπους της, μέσα στο ταξί, στο δρόμο για το αεροδρόμιο, καθ’ οδόν για τη Νέα Υόρκη, ξαπλωμένος στα δερμάτινα καθίσματα του αμερικάνικου αυτοκινήτου,  δεν ξέρω γιατί, αλλά όπως σκεφτόμουνα αυτά που είδα και βίωσα τις μέρες της παραμονής μου, μου έδωσε την εντύπωση ηλικιωμένης μπαρ γούμαν που δεν λέει να το βάλει κάτω παρά την ηλικία της!  



Κοντά στις εκβολές του Μισσισσιππή στον Κόλπο του Μεξικού.


Δεν υπάρχουν σχόλια: