Το απόσπασμα από το εξαιρετικό βιβλίο: "Η Απόσυρση από τη Λέξη", του George Steiner, μπορεί να γράφτηκε 65 περίπου χρόνια πίσω, αλλά όσα περιγράφει, ο Steiner, τα βιώνουμε ακόμα πιο δραματικά και χυδαία σήμερα.
[...]
Τι είναι αυτό, εκτός από μισές αλήθειες, χονδροειδείς εξαπλουστεύσεις ή ασήμαντα πράγματα, που μπορεί πράγματι να επικοινωνηθεί στο ημι-εγγράμματο μαζικό κοινό το οποίο η καταναλωτική δημοκρατία έχει συγκεντρώσει μέσα στις αγορές; Μόνο µε μια υποβαθμισμένη ἤ διεφθαρμένη γλώσσα μπορεί να είναι αποτελεσματική μια τέτοια επικοινωνία. Ας συγκρίνουμε τη ζωτικότητα της γλώσσας που υποφώσκει στον Σαίξπηρ, στο Βιβλίο των προσευχών ή στο ύφος ενός επαρχιώτη κυρίου όπως ο Covendish, με τη σημερινή µας κακογουστιά. Οι «ερευνητές Κινήτρων» αυτοί οι τυμβωρύχοι του εγγράμματου λόγου, μας λένε ότι η τέλεια διαφήμιση δεν πρέπει να περιέχει ούτε λέξεις με περισσότερες από δύο συλλαβές ούτε φράσεις με δευτερεύουσες προτάσεις. Στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εκδοθεί εκατομμύρια αντιτύπων του «Σαίξπηρ» και της «Βίβλου» με τη μορφή κόμικς με επικεφαλίδες στα στοιχειώδη αγγλικά. Είναι, βέβαιο πως δεν υπάρχει αμφιβολία πως η πρόσβαση στην οικονομική και πολιτική εξουσία των ημι-μορφωμένων είναι συνυφασμένη με µία δραστική μείωση του πλούτου και της αξιοπρέπειας της γλώσσας.
Έχω προσπαθήσει αλλού να δείξω, αναφερόμενος στην κατάσταση της γερμανικής γλώσσας κάτω από τον ναζισμό, ποια πολιτική κτηνωδία και ψευδότητα μπορεί να δημιουργηθεί από μια γλώσσα όταν αυτή η γλώσσα έχει αποκοπεί από τις ρίζες της ηθικής και συναισθηματικής ζωής, όταν έχει αποστεωθεί σε κλισέ, αυθαίρετους ορισμούς και απομεινάρια λέξεων. Αυτό που έχει συμβεί στη Γερμανία, συμβαίνει επίσης λιγότερο θεαματικά και αλλού. Η γλώσσα των μέσων μαζικής επικοινωνίας και της διαφήμισης στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ό,τι περνά για εγγραμματοσύνη στο μέσο αμερικανικό γυμνάσιο, ή το ύφος των σημερινών πολιτικών συζητήσεων, αποτελούν απόδειξη μιας απόσυρσης από τη ζωτικότητα και την ακρίβεια. Η αγγλική γλώσσα που μιλάει ο Αϊζενχάουερ στις συνεντεύξεις Τύπου, όπως και εκείνη που χρησιμοποιείται για να πουληθεί ένα καινούργιο απορρυπαντικό, δεν έχουν στόχο ούτε να επικοινωνήσουν τις κρίσιμες αλήθειες της εθνικής ζωής ούτε να επιταχύνουν το μυαλό του ακροατή. Έχουν επινοηθεί προκειμένου να παρακάμπτουν ή να συγκαλύπτουν τις απαιτήσεις νοήματος. Η γλώσσα της κοινωνίας έχει φθάσει σε ένα επικίνδυνο σημείο όταν η μελέτη των ραδιενεργών πολέμων μπορεί να ονομάζεται «Επιχείρηση Ηλιοφάνεια».
[...]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου