02 Δεκεμβρίου 2023

[στο Σκαραμαγκά-ένας άγνωστος αρχαιολογικός χώρος και μια ακόμα παραδοσιακή ασβεστοκάμινος-01.12.2023]

Αναφορικά με τα ερείπια στην περιοχή «Θανασιού» [πρόκειται για την περιοχή, εικόνες από την οποία είχανε παρουσιαστεί στο παρόν, την 27.10.2019. Βρίσκεται νότια και κάτω από το βράχο με το κολονάκι τής ΓΥΣ, εικόνες από το οποίο επίσης έχουνε παρουσιαστεί στο παρόν – βλέπε τις τρεις τελευταίες εικόνες τής ανάρτησης τής 28.11.2023.] η άποψη που είχα, δεδομένου ότι σε κανένα χάρτη, από όσους γνωρίζω, δεν αναφέρεται κάτι, είναι πως μάλλον θα πρόκειται για παλιές στάνες ανάμεσα στις οποίες υπήρχανε μικρότερων διαστάσεων ερείπια κτισμάτων, τα οποία είτε σχετιζόντουσαν με τη λειτουργία των στανών είτε ήτανε πρόχειρες ενέδρες, εποχής τού αγώνα ανεξαρτησίας (1821-1829) είτε του Β’ΠΠ ή / ή και του εμφύλιου που ακολούθησε.
Λίγα δε μέτρα νοτιοανατολικά τους, μες στο παρακείμενο ρέμα, σχεδόν στην κοίτη του, υπάρχουν ερείπια παλιάς προβιομηχανικής παραδοσιακής ασβεστοκάμινου, η οποία φθείρεται με γοργό ρυθμό από τα νερά που κατεβάζει το ρέμα (βλέπε το πρώτο link ανωτέρω).
Ακολουθεί εικόνα τού χώρου από απέναντι και χάρτης από τη wikimapia:




















Κατόπιν, όμως, επικοινωνίας με τον κ. Τάσο Λύτρα, προέκυψαν ότι

-αφενός στην υπόψη περιοχή «Θανασιού» τα ερείπια, παρότι δεν αναφέρονται σε κάποιο χάρτη, είναι αρχαία. Συγκεκριμένα:

Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα στην περιοχή Θανασιού Σκαραμαγκά

Ανατολικά του οικισμού Σκαραμαγκά και των εκεί εκπαιδευτηρίων «Νέα Παιδεία», υπάρχει ένα βραχώδες ύψωμα με κολονάκι της ΓΥΣ στην κορυφή του (112 μέτρα υψ. περίπου). Στη νότια πλευρά του σχηματίζει κατακόρυφο βράχο. Στη βάση του και σε έκταση περίπου τριών (3) στρεμμάτων, υπάρχουν διαμορφώσεις σε επίπεδα με αναλληματικούς ακατέργαστους ογκόλιθους και διαγράμματα κτιρίων. Στο ανατολικό τμήμα της βάσης υπάρχει βραχώδες επίπεδο σε συνέχεια του κάθετου βράχου που θα μπορούσε να είναι φυσικό αλλά περισσότερο μοιάζει να έχει σμιλευτεί. Στη δυτική πλευρά του βράχου υπάρχου κατάλοιπα τειχών, κατασκευασμένα το ίδιο με ακατέργαστους ογκόλιθους. Στη νότια πλευρά της βάσης υπάρχει κοίλωμα μαυρισμένο από καπνό, που τμήμα του έχει αποκολληθεί. Το σύνολο των καταλοίπων και διαμορφώσεων, το πιο πιθανό, ανήκουν στην αρχαιότητα. Μεγάλο μέρος τους έχει καταστραφεί από την λειτουργία, λίγο χαμηλότερα, στην κοίτη του εκεί ρέματος, ασβεστοκάμινου, τα υπολείμματα του οποίου είναι εμφανή. Δυστυχώς δεν σώζεται καμία μαρτυρία για τα αρχαιολογικά αυτά κατάλοιπα, ούτε στον χάρτη των Curtius & Kaupert (φύλλο Pyrgos) υπάρχει κάποια σχετική σημείωση. Η πιθανότητα να πρόκειται για παληές ποιμενικές εγκαταστάσεις πρέπει να αποκλειστεί και επειδή οι ογκόλιθοι που έχουν χρησιμοποιηθεί δεν συναντώνται στα ερείπια μαντριών της περιοχής, και επειδή η έκταση που καταλαμβάνουν τα κατάλοιπα είναι μεγάλη, και επειδή σε μικρή απόσταση δυτικά και ανατολικά υπάρχουν τυπικά ερείπια μαντριών και τσοπανοκάλυβων. Ο χώρος είναι προφανώς άγνωστος στην αρχαιολογική υπηρεσία, όχι όμως και σε αρχαιοκάπηλους, αφού, τον Απρίλιο 2022 παρατηρήθηκαν δύο σημεία λαθρανασκαφών στην περιοχή. Η προσωπική μας υπόθεση είναι ότι πρόκειται είτε για αρχαίες στρατιωτικές εγκαταστάσεις είτε για κάποιο Ιερό, είτε για αγροικία.  

Απρίλης 2022
Τάσος Λύτρας

-αφετέρου, ότι χωμένη μες σε πυκνή βλάστηση, λίγο νοτιότερα από την προηγούμενη, υπάρχει και άλλη μια παλιά προβιομηχανική παραδοσιακή ασβεστοκάμινος [σ.σ. είναι η πρώτη (1η), στην περιοχή των Αιγάλεω και Ποικίλο ορέων, εκατέρωθεν τής «Ιεράς Οδού», που συναντώ μετά την έκδοση τού φωτογραφικού λευκώματος, με πενήντα πέντε (55) παραδοσιακά προβιομηχανικά ασβεστοκάμινα, το οποίο αφορούσε στους ορεινούς όγκους Πεντέλης, Υμηττού και του Αιγάλεω και του Ποικίλου, εκατέρωθεν τής Ιεράς Οδού, και η ένατη (9ο) συνολικά για όλες τις υπόψη περιοχές].  Βρίσκεται, στη θέση 38°00’21’’N 23°36’49’’E, λίγα μέτρα από το δασικό χωματόδρομο, αλλά χωμένη μες στη βλάστηση διακρίνεται οριακά από ένα μόνο σημείο τού χωματόδρομου – βλέπε την πρώτη εικόνα που ακολουθεί, στην αντίπερα όχθη τού ρέματος, το οποίο περνά και μάλιστα ενώνεται με ένα άλλο ρέμα, στο σημείο που βρίσκεται η προηγούμενη, στο άκρο γκρεμού. Ο γκρεμός, αρκετών μέτρων, δεν φαίνεται λόγω της πυκνής βλάστησης και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε όποιον επιχειρήσει να την προσεγγίσει – υποθέτω ότι παλαιότερα, όταν θα λειτουργούσε, δεν θα υπήρχε γκρεμός και πως αυτός σχηματίστηκε μπροστά στο καμίνι από τη διάβρωση που ακολούθησε λόγω του νερού. 
Ακολουθούν εικόνες από την εν λόγω παλιά προβιομηχανική παραδοσιακή ασβεστοκάμινο:







Δεν υπάρχουν σχόλια: