20 Μαρτίου 2024

[(με αφορμή) ένα graffiti στην κοίτη τού Ιλισού / Ιλισσού, 19.03.2024]

Στην εξαιρετική με τα θέματα που καταπιάνεται ιστοσελίδα τής Γεωμυθικής, υπάρχει ανάλυση τής πορείας τού ποταμού Ιλισού (ή Ιλισσού) – από τις αρχές τού 20ου μ.Χ. αι. ρέματος, λόγω της επέκτασης τής δόμησης προς τις παρυφές τού ανατολικού και βορειοανατολικού Υμηττού καθώς και της συγκέντρωσης των πηγαίων νερών, από τις υπόψη παρυφές, από τους όμορους δήμους κ.λπ. για άλλες χρήσεις – από τα ανάντη των λεκανών απορροής του μέχρι τις (τεχνητές) εκβολές του στο φαληρικό δέλτα (μέχρι τις αρχές τού 20ου μ.Χ. αι. εξέβαλε στον Κηφισό ποταμό, καθόσον, στο ύψος που η λεωφόρος Παναγή Τσαλδάρη, μεταξύ Πετραλώνων και Καλλιθέας, στρέφεται βορειοδυτικά και συνεχίζει κάτω από την τρενογέφυρα τής Οδ. Θεσσαλονίκης, ως λεωφόρος Παναγή Τσαλδάρη / Χαμοστέρνας, ακολουθούσε τη σημερινή λεωφόρο μέχρι περίπου το ύψος τού σταθμού τού προαστιακού στον Ταύρο. Εκεί η φυσική κοίτη στρεφότανε νοτιοδυτικά και εξέβαλε στον Κηφισό στο ύψος τού Ρέντη. Μάλιστα, όπως μπορεί κάποιος να δει και σήμερα, παράλληλα στις γραμμές τού προαστιακού, στον Ταύρο, υπάρχει ανοιχτό εγκιβωτισμένο ποταμάκι, που κατεβάζει νερό όλο το χρόνο, ακριβώς στην φυσική κοίτη τού Ιλισού.)
Αναφορά για την κύρια λεκάνη απορροής τού Ιλισού, πάνω από τη Μονή Καισαριανής, από την οποία κατεβαίνουνε τα όμβρια νερά μέσω τού ρέματος Ηριδανός Καισαριανής – να μην συγχέεται με τον Ηριδανό τής Αθήνας, που κάποτε πήγαζε από το Λυκαβηττό, περνούσε από το σημερινό Μοναστηράκι και τη νεκρόπολη τού Κεραμεικού (όπου σήμερα διακρίνεται μικρό μέρος τής κοίτης του) και εξέβαλε στον Ιλισό – έχει γίνει στο παρόν ιστολόγιο καθώς και αναφορά στην ενεργή πηγή τού Ιλισού, νότια τού λόφου Κόρακας Κορακοβουνίου ή Πετροκόρακας.

Το κλίμα της αττικής, λόγω της γεωγραφικής της θέσης – στην ουσία πρόκειται για μια μεγάλη προεξοχή τής Στερεάς Ελλάδας προς το Αιγαίο, με έντονα ορεινό ανάγλυφο, που συνδυάζεται με λεκανοπέδια (Αθήνας και Θριάσιου), τη μεγάλη διαμπερή κοιλάδα των Μεγάρων και περιοχές χαμηλού υψόμετρου εκτεθειμένες σε έντονες χιονοπτώσεις (Μαλακάσα κ.λπ) – ποικίλει έντονα. Ειδικότερα για τις περιοχές εκατέρωθεν τού Ιλισού, υπάρχει σημαντική διαφορά στα ύψη τής βροχής μεταξύ των περιοχών ψηλά στον Υμηττό και αυτών κοντά στις εκβολές του, στην Καλλιθέα και το Μοσχάτο.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά, πολλά χρόνια πίσω, στην Καλλιθέα να έχει συννεφιά με λίγες ψιχάλες και στον Υμηττό, πνιγμένο στα σύννεφα, να έχει έντονη καταιγίδα με αποτέλεσμα ο Ιλισός να έχει σχεδόν υπερχειλίσει! 

Κάτι αντίστοιχο, αλλά σε πολύ μικρότερη ένταση, έγινε πριν λίγες μέρες, όπου μάλιστα κινδυνεύσανε παιδιά. Όπως έχει αναφερθεί στο παρόν ιστολόγιο, στην ανοιχτή κοίτη τού Ιλισού, μεταξύ Καλλιθέας και Μοσχάτου, υπάρχει ένα σημείο, μια πέτρινη σκάλα, να κατέβει κάποιος σε αυτήν και πολλές φορές κατεβαίνουνε παιδιά για ποδήλατο αλλά και ιδιοκτήτες ζώων, για να κάνουνε τη βόλτα τους. Το πρόβλημα είναι ότι αν απομακρυνθούν από τη σκάλα και η τύχη (που ενίοτε την προκαλούμε αγνοώντας τις ειδήσεις για τα καιρικά φαινόμενα) τα φέρει να πέσουνε στην περίπτωση, θα έχουνε να αντιμετωπίσουνε τη στάθμη και την ταχύτητα ροής που ανεβαίνουμε απότομα. Ειδικά για πολύ έντονες καταιγίδες, μετά από καιρό ανομβρίας, τα πρώτα νερό που κατεβαίνουνε την κοίτη κινούνται σχετικά αργά και τα επόμενα, βρίσκοντας υγρή την κοίτη, πιο γρήγορα με αποτέλεσμα κατάντη να σωρεύονται και να προκαλούνε πολύ απότομη άνοδο τής στάθμης μέχρι να δημιουργούνε μέτωπο! Σε συζήτηση κάποτε με παλιό Ζωγραφιώτη, του οποίου ο παππούς ήτανε βοσκός στον Υμηττό, στην ακατοίκητη τότε, πλην της ομώνυμης βίλας, περιοχή τού Ζωγράφου, μου είχε πει πως το πρώτο πράγμα που φρόντιζε, όταν έπιανε καταιγίδα, ήτανε να μεταφέρει τα ζώα σε στρούγκα, σε ράχη, γιατί στα ρέματα, το νερό κατέβαινε από ψηλά ορμητικά, ενίοτε φτιάχνοντας μέτωπο αρκετών μέτρων ύψους!

Το πρωινό πάντως τής 19ης Μάρτη 2024, που κατέβηκα, στην κοίτη τού Ιλισού, να φωτογραφίσω ένα graffiti, δεν υπήρχε τέτοιο θέμα.



   

Δεν υπάρχουν σχόλια: