Οι αρχαίοι Πύργοι στα Βαθυχώρια Μεγάρων βρίσκονται, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου μεταξύ τους, στο δυτικό μέρος του όρους Πατέρας, βορειοδυτικά από την πόλη των Μεγάρων, στα είκοσι περίπου χιλιόμετρα οδικώς από αυτά, ανατολικά από την Ψάθα στα επτά περίπου χιλιόμετρα οδικώς από αυτήν και σε υψόμετρο 510 μ. ο κυκλικός και 565 μ. ο τετράγωνος. Για να φτάσουμε σε αυτούς αρχικά ακολουθούμε την επαρχιακή οδό Μεγάρων Αλεποχωρίου και μετά από εννέα περίπου χιλιόμετρα στρίβουμε προς Βενίζα. Αρχικά ο δρόμος είναι ασφαλτόδρομος αλλά σύντομα γίνεται χωματόδρομος με πολλά βαθιά νεροφαγώματα, που τον καθιστούν βατό μόνο με 4Χ4 όχημα. Οι Πύργοι (πρώτα ο κυκλικός) βρίσκονται περί το ένα χιλιόμετρο μετά από μια μεγάλη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει κάποιος να επιχειρήσει να φτάσει σε αυτούς χωρίς συνοδεία ατόμου που γνωρίζει τα μέρη. Και τούτο είτε επιχειρήσει από τα Μέγαρα είτε από την Ψάθα. Στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους δύο φίλους συναδέλφους που με πήγανε σε αυτούς. Σημειώνεται επίσης ότι το έδαφος στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τους Πύργους, που είναι περιοχή κυνηγιού, είναι γεμάτο από σημάδια σκαψιμάτων από αγριογούρουνα.
Η κατάσταση των αρχαίων Πύργων στα Βαθυχώρια Μεγάρων, που ανάγονται στον 4ο π.Χ. αι., είναι, όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες που ακολουθούν, εξαιρετική και αυτό παρά το γεγονός της γειτνίασής τους με τα σεισμικά ρήγματα των Αλκυονίδων νήσων και τους μεγάλους σεισμούς που δίνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα διάρκειας μερικών δεκαετιών.
Ο κυκλικός πύργος βρίσκεται στις βόρειες παρυφές του Μεγάλου Βαθνχωρίου και αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της αρχαιότητας. Έχει διάμετρο 6,2 μ., ύψος 12,5 μ. και τοιχοδομία τραπεζιόσχημη-ισόδομη που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και στους 23 δόμους της. Η είσοδός του στο νότιο τμήμα φέρει στις πλευρές εγκοπές για την στήριξη και το αμπάρωμα της θύρας. Το εντυπωσιακό αυτό μνημείο είχε τέσσερις ορόφους, όπως συνάγεται από τρεις σειρές δοκοθηκών που διακρίνονται στο εσωτερικό, για τη στήριξη ισάριθμων πατωμάτων. Στον υψηλότερο όροφο είχαν ανοιχθεί έξι ισομεγέθη παράθυρα πάνω από τα οποία υπήρχε ενδεχομένως επικλινής στέγη που θα επέτρεπε την συγκέντρωση και απορροή τον νερού της βροχής μέσω της υδρορροής που διατηρείται στην ανατολική πλευρά, στο ύψος του πατώματος του τέταρτου ορόφου. Οι τοξοθυρίδες, που διακρίνονται καλύτερα από το εσωτερικό, και τα παράθυρα για μικρούς καταπέλτες, εντάσσουν τον πύργο στην κατηγορία των στρατιωτικών. Η χρήση του, ωστόσο, για περιφρούρηση της αγροτικής περιοχής σε περιόδους ειρήνης είναι μάλλον βέβαιη. Οριοθετείται από περίβολο, η τοιχοδομία του οποίου διατηρείται καλύτερα στη νότια πλευρά. Ο κυκλικός πύργος εντάσσεται σε σειρά τουλάχιστον έξι πύργων, οι οποίοι σηματοδοτούν το δρόμο που δια των Βαθυχωρίων κατέληγε στη Βοιωτία. Ένας από αυτούς, τετράγωνος, πλευράς 5,5 μ. και ύψους 10 μ., βρίσκεται σε απόσταση περίπου 500 μ. νοτιοανατολικά του κυκλικού, επί της αγροτικής οδού προς Μικρό Βαθυχώρι. Διατηρεί, και αυτός, τοξοθυρίδες, παράθυρα, υδρορροή και είσοδο στη νότια πλευρά, ενώ περιμετρικά έχουν εντοπισθεί ίχνη περιβόλου και μικρής εγκατάστασης. Οι πύργοι των Βαθυχωρίων ενταγμένοι στο αμυντικό σύστημα της Μεγαρίδος χώρας του 4ο αι. π.Χ. φύλασαν τον ορεινό αυτό δρόμο για την ασφαλή διέλευση στρατευμάτων από Πελοπόννησο προς Βοιωτία. Αυτή την οδό
ακολουθούσαν στρατιώτες, έμποροι και προσκυνητές, όποτε ήθελαν να αποφύγουν τους Αθηναίους, οι οποίοι ήλεγχαν τον ομαλότερο προς ανατολικά και πέρα από τα βουνά δρόμο. Στις πλαγιές και στις κορυφές που περικλείουν τα Βαθυχώρια, ίχνη οικιστικών, αγροτικών εγκαταστάσεων, αλλά και άλλοι πύργοι, υποδηλώνουν έντονη δραστηριότητα στην δύσβατη αυτή περιοχή που υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική για την ιστορία της Μεγαρίδος κατά την Κλασική και Ελληνιστική περίοδο.
Γ' ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου