Το μαχαίρι στη Ζωή και την Τέχνη [Απόστολος Θηβαίος]
Ο Μαρά νεκρός μες στο λουτρό του. Η Ιουδίθ στο πλάι του
σφαγιασμένου Ολοφέρνη. Η Στέλλα νεκρή στο μέσον της πλατείας, στην αγκαλιά του,
έτσι υπέροχη, έτσι σιωπηλή. Ο Νίκος, συγχωρεμένος πια από Θεό και ανθρώπους
κρατά το μαχαίρι ανάμεσα στα δόντια, παλεύει να αντέξει τους πόνους, γύρω του
οι ψυχές χορεύουν ένα λυπημένο ζεϊμπέκικο. Μες στην ταβέρνα τώρα ησυχία. Κανείς
δεν μιλά για τότε που τον έσκισαν ψηλά στο σώμα, έπειτα έκανε μια ησυχία
τρομερή.
Στην παλιά φωτογραφία του γέρου, Κρητικού άνδρα, το μαχαίρι στέκει δεμένο
σφιχτά στη ζώνη. Εκείνος έχει παραμερίσει την κάπα του, να μην κρυφτεί το
μαχαίρι, να μη σωθεί η λάμα που φέγγει ξεχωριστά. Θα ήταν σκαλιστό από κέρατο ή
κόκκαλο, θα ήταν βαρύ, με τη μακριά λεπίδα του, θα ήταν ένα πράγμα επικίνδυνο
για τους αμύητους, για τους τρομαγμένους, τους δειλούς θα ήταν με βεβαιότητα
ένα αντικείμενο παράξενο.
Άλλοτε αιχμηρό, άλλοτε πάλι με περίτεχνη λαβή, στολισμένη με λογής σχέδια
γεωμετρικά, καμωμένο από ζωική ύλη. Το στιλέτο, ο σουγιάς με τη φημισμένη,
ελβετική καταγωγή, τα αραβικά μαχαίρια στα επιδέξια χέρια. Πρόκειται για εκείνο
το ίδιο μαχαίρι που έχεις «σφιχτά στη ζώνη σου δεμένο», εκείνο «που η
ιδιοτροπία σε έκανε να αποκτήσεις.»
Είτε στα χέρια των φονιάδων, είτε πάλι ως εργαλείο για εκείνους που έχουν
αναδείξει την επιβίωση ως τρόπο ζωής, το μαχαίρι περιβάλεται από μια ειδική,
ξεχωριστή σημειολογία. Προέκταση των χεριών, προέκταση των πιο εσωτερικών
δισταγμών, το μαχαίρι δίκαια κρατά μια ξεχωριστή θέση στην ανθρώπινη συνείδηση.
Ένα αντικείμενο που μπορεί να σκοτώσει ή να σώσει. Ένα, ως εκ τούτου
αντικείμενο, το οποίο χαίρει εκτίμησης γιατί είναι σπάνιο κανείς ή κάτι να
διατηρεί μια τέτοια, ισότιμη απόσταση ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο.
Υπάρχουν τόποι, οι οποίοι φημίζονται για την κατασκευή των μαχαιριών. Η Κρήτη
συνιστά αδιαμφισβήτητα έναν από τους τόπους αυτούς.Ένα μέρος όπου η έννοια της
τιμής και του ήθους δεν θα μπορούσε να εκφραστεί πληρέστερα. Στα εργαστήρια του
νησιού θα συναντήσει κανείς τεχνίτες να κατασκευάζουν τα καλύτερα και τα πιο
γερά μαχαίρια.
Πέρα από τους τόπους όμως, πέρα ακόμη και από τις ειδικές τεχνοτροπίες το
μαχαίρι κατορθώνει να διατηρεί την αίγλη του, την προσωπική αισθητική των
ειδικών χαρακτηριστικών του, όπως η λάμα ή μια λαβή από σπάνιο υλικό.
Στο παρόν αφιέρωμα το «Καλειδοσκόπιο» φτάνει το…μαχαίρι στο κόκκαλο.
Καταπιάνεται με ένα ιδιαίτερο αντικείμενο και μελετά την ύπαρξή του μες στην
τέχνη, εντοπίζει τα ιστορικά του ίχνη, παρατηρεί και περιγράφει τις ποικίλες
τεχνοτροπίες του, ιστορείται εγκλήματα τιμής και ανεξιχνίαστους φόνους. Στο
παρόν αφιέρωμα, τα 24grammata.com και το ένθετο "Καλειδοσκόπιο" ασχολούνται με το μαχαίρι και προσέχουν να μην…
πληγώσουν κανέναν, έτσι αιχμηροί , έτσι διπλής όψεως όπως φαντάζουν οι άνθρωποι
και οι προθέσεις.
Tα υπόλοιπα άρθρα:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου