Ισλαμοφασισμός. Ποιος φταίει;

Ισλαμοφασισμός. Ποιος φταίει;

Το Κοράνιο (το ιερό βιβλίο των μουσουλμάνων) αποτελείται από 114 σούρας (κεφάλαια) τα οποία περιλαμβάνουν από 3 έως 286 αγιάτ (στίχους) η κάθε σούρας, συνολικά 6.236 στίχους.

Μερικοί εξ αυτών των στίχων έχουν απομονωθεί στη δύση και περιφέρονται στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο ως δείγματα κινήτρων μισαλλοδοξίας, ρατσισμού σε βάρος των γυναικών και εγκληματικών πράξεων των φανατικών πιστών της θρησκείας αυτής όπως οι πρόσφατες, της 13ης Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι, που συντάραξαν την Ευρώπη και το δυτικό κόσμο γενικότερα.

Πλέον χαρακτηριστικοί οι στίχοι 222 και 223 της δεύτερης σούρας:

«Σε ρωτάνε για την περίοδο των γυναικών. Απάντησε: Είναι βλαβερή μόλυνση. Γι’ αυτό μην κάνετε συζυγικές σχέσεις με τις γυναίκες που έχουν την περίοδο τους και μην συνουσιαστείτε μ’ αυτές μέχρις ότου γίνουν καθαρές. Όταν όμως εξαγνιστούν, μπορείτε να τις πλησιάσετε όπου σας διέταξε ο ΑΛΛΑΧ. Γιατί ο ΑΛΛΑΧ αγαπά εκείνους που μετανοούν, καθώς αγαπά τους καθαρούς κι αγνούς.»

«Οι γυναίκες σας είναι για σας, όπως η καλλιεργήσιμη γη. Καλλιεργείστε την όποτε κι όπως θέλετε. Όμως προηγούμενα κάνετε μια καλή πράξη για την ψυχή σας και να σεβαστείτε τον ΑΛΛΑΧ, και μάθετε ότι πρόκειται να Τον συναντήσετε (στη μέλλουσα Ζωή). Κι ανάγγειλε (ω Μουχάμμεντ) στους Πιστούς τα καλά νέα.»

και ο 5ος στίχος της ένατης σούρας: 

«Κι όταν οι απαγορευμένοι μήνες έχουν περάσει, τότε (πολεμάτε και) σκοτώνετε τους ειδωλολάτρες, οπουδήποτε κι αν τους βρείτε, και συλλάβετε τους και πολιορκείστε τους και στήστε τους παγίδες με κάθε (πολεμικό) στρατήγημα. Αν όμως μετανιώσουν και διατηρήσουν την τακτική προσευχή κι εφαρμόσουν (τακτική) ελεημοσύνη, τότε αφήστε τους ελεύθερους. - Γιατί ο ΑΛΛΑΧ είναι Πολυεύσπλαχνος, Πολυεπιεικής.»

Οι στίχοι αυτοί και όχι μόνο αφήνουν σίγουρα δυνατότητες πρακτικών όπως αυτές οι απόλυτα ξένες, αποτρόπαιες και οπισθοδρομικές για το σύγχρονο μέσο (διότι μειοψηφίες που αρέσκονται στην τυφλή βία στο όνομα κάποιας ιδεολογίας ή θρησκείας υπάρχουν) δυτικό άνθρωπο, αλλά να μην ξεχνάμε ότι και στη δική μας Αγία Γραφή θα βρούμε αποσπάσματα που μπορεί να ερμηνευτούν ως προτροπές βιαιοτήτων κατά των «απίστων». Να μην ξεχνάμε επίσης ότι όσο αποτρόπαια και αν φαντάζουν τα πρόσφατα γεγονότα υπολείπονται μακράν των εγκλημάτων που διαρπάχτηκαν από τους 4ο μέχρι τον 18ο μετά Χριστό αιώνες είτε για του «Χριστού την Πίστη την Αγία» κατά των «αλλόθρησκων απίστων» είτε για την ερμηνεία (το δόγμα) αυτής. Το μαρτυρούν μεταξύ των άλλων τα πλέον των 100 εκ. ινδιάνων σε ολάκερη την αμερικανική ήπειρο που εξοντώθηκαν και οι θρησκευτικοί πόλεμοι μεταξύ εκφραστών διαφορετικών δογμάτων στην Ευρώπη και το Βυζάντιο.

Τους τελευταίους όμως δύο αιώνες στη δύση η βία στο όνομα της θρησκείας, γιατί αντίθετα στο όνομα του ιμπεριαλισμού, του καπιταλισμού και του ρατσισμού προσέφερε και προσφέρει αφθονία θυμάτων και φτώχια, έχει πρακτικά μηδενιστεί.

Ο παραμερισμός αυτός στη δύση της θρησκείας ως άμεσο κίνητρο εγκληματικών πράξεων φανατικών πιστών ή απλά ως κάλυμμα άλλων (οικονομικών συμφερόντων) υποκείμενων σκοπών οφείλεται στην εποχή των διαφωτιστών και την αστική επανάσταση που άλλαξε βαθύτατα τη συμπεριφορά, προς τους άλλους τους διαφορετικούς ως προς το θρήσκευμα ή του δόγματος της ίδιας θρησκείας, των ευρωπαίων πολιτών.

Η αστική επανάσταση, και αυτό είναι παραδεκτό από τη μαρξιστική θεώρηση της εξέλιξης της κοινωνίας, έτσι συνείσφερε σημαντικά στην πορεία (ουτοπική ή μη) προς την ολική απελευθέρωση του ατόμου, αλλά δεν ήταν, και ακόμα είναι, παρά ένα ενδιάμεσο στάδιο, ένα πέρασμα, προς αυτήν. Ένα ενδιάμεσο στάδιο από το μεσαίωνα προς την αταξική κοινωνία της μη εκμετάλλευσης αλλά απ’ ό,τι φαίνεται υποχρεωτικό.

Αντίθετα, στη δυτική Ασία και τη βόρεια Αφρική όπου εδώ και 10 με 14 αιώνες κυριαρχεί η ισλαμική θρησκεία, τα μεσαιωνικά, που κυριαρχούνταν από τη θρησκεία, καθεστώτα είχαν, πλην κυρίως της Σαουδικής Αραβίας, μετασχηματιστεί μες στον 20ο αιώνα είτε σε (ασταθείς) δημοκρατίες είτε κυρίως σε αστικές δικτατορίες στρατιωτικών. Σε κάθε περίπτωση, πλην πάντα της Σαουδικής Αραβίας, η κυρίαρχη ισλαμική θρησκεία δεν ασκούσε φανερή εξουσία σε νομοθετικό και εκτελεστικό επίπεδο. Μάλιστα ήδη μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 60 σε πολλές χώρες οι εικόνες στο δρόμο των μεγαλουπόλεων θύμιζαν δυτικές πόλεις (όπως η φωτογραφία που συνοδεύει το παρόν κείμενο από την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, την Καμπούλ, τραβηγμένη στις αρχές της δεκαετίας του 70) ενώ παραθαλάσσιες πόλεις στη μεσόγειο, όπως η Βηρυτός, θεωρούνταν σημαντικότατα τουριστικά θέρετρα. Τα πράγματα έδειχναν ότι ο ισλαμικός κόσμος έτεινε προς ένα δυτικό, ως προς τα ατομικά δικαιώματα, τρόπο ζωής και, όπως και στη δύση, η θρησκεία δεν θα αποτελούσε το ιδεολογικό όπλο άσκησης βίας και ρατσισμού.  

Όλα αυτά όμως μέχρι εκεί στα μέσα της δεκαετίας του 60. Κάπου εκεί λοιπόν η πολιτική των δυτικών και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 90, με κυρίως 

-την τυφλή στήριξη στο σιωνισμό (που βεβαίως δεν έχει να κάνει με το δικαίωμα των ισραηλινών σε κράτος) και την απαξίωση του λαού των Παλαιστινίων,  

-την παράδοση της πολιτικής στις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες και τα συμφέροντά τους,

-τη διάλυση κρατών όπως το Ιράκ με τη βία που γιγαντώθηκε και τη φτωχοποίηση που έφερε στην περιοχή 

-την τυφλή και κοντόφθαλμη αντικομουνιστική στρατηγική που εξόπλισε του φανατικούς ισλαμιστές στο Αφγανιστάν, που μέχρι τότε δεν έπαιζαν σημαντικό ρόλο στο κράτος αυτό, καθιστώντας τους πρωταγωνιστές,

γιγάντωσε τον ισλαμικό φονταμενταλισμό που απαίτησε και πέτυχε την άσκηση της εξουσίας σύμφωνα με τις απαιτήσεις, και τις ερμηνείες που αυτοί έδιναν στο Κοράνιο χωρίς αντίλογο, των φανατικών εκφραστών της ισλαμικής θρησκείας, με πλέον ακραία μορφή το άτυπο Ισλαμικό Κράτος (ISIS) που προσέλκυσε και προσελκύει εύκολα στις τάξεις του απελπισμένους, και όχι μόνο από τις περιοχές της νοτιοανατολικής Ασίας, οι οποίοι στις κτηνώδεις και απάνθρωπες πρακτικές των πολεμιστών του βρίσκουν νόημα στη ζωή τους. Πρακτικές που υπηρετούν τη στρατηγική επαναφοράς ενός, πλέον άγνωστου κυρίως στη δύση, θρησκευτικού μεσαίωνα. Το γεγονός επίσης ότι ο διαφωτισμός ουδέποτε πέρασε από τις υπόψη περιοχές διευκολύνει τις εντάξεις στους φανατικούς πολεμιστές του Ισλαμικού Κράτους και την αποδοχή των πρακτικών τους στο τοπικό επίπεδο. Στο υστερόγραφο ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο: «Λόγος ουτοπία και διαλεκτική του Διαφωτισμού του Albrecht Wellmer σε μετάφραση Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου, εκδόσεις Έρασμος» για τη σημαντικότητα του διαφωτισμού στην ευρύτερη δυνατή παραδοχή των τυπικά εγγυημένων ελευθεριών και των τυπικά εγγυημένων δικαιωμάτων που πάνω απ’ όλα σημαίνουν τον περιορισμό της θρησκείας στο ατομικό επίπεδο επιλογής και μάλιστα ελεύθερης και χωρίς το άτομο να δίνει λόγο για τις επιλογές του. 

Και τώρα τι γίνεται;

Το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί αν η απάντηση αφορά τον τρόπο να καταλαγιάσει η βία των ακραίων ισλαμιστών φονταμενταλιστών γιατί επί πενήντα χρόνια χτίστηκε από τη δύση και το σίγουρο είναι  ότι μόνο με βία και κάθε είδους καταστολή δεν θα λυθεί το πρόβλημα. Η λύση, που θα απαιτήσει πολύ χρόνο και κόπο, περιλαμβάνει πάνω απ’ όλα πολιτικές στρατηγικές που δεν θα υπαγορεύονται από τις μεγάλες πολυεθνικές κυρίως πετρελαίου και ενέργειας και θα αναγνωρίζουν σε όλους τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις.        

Γιώργος Πρίμπας

Υ.Γ Ειδωμένη, συνεπώς, από τη σκοπιά του επικοινωνιακού εξορθολογισμού η κριτική του αστικού τύπου δικαίου, όπως εδέσποσε στη Μαρξιστική παράδοση ως την Αρνητική Διαλεκτική του Αντόρνο, μπορεί να ειδωθεί στη βαθύτερη ορθότητά της και ως συνέχεια της παράδοσης του Διαφωτισμού. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την κριτική του τυπικού χαρακτήρα των άρχων των αστικών θεσμών: στόχος αυτής της κριτικής δεν είναι να καταργηθούν οι τυπικά εγγυημένες ελευθερίες και τα τυπικά εγγυημένα δικαιώματα —μεγάλα επιτεύγματα των αστικών επαναστάσεων— αλλά να μεταβληθούν σε πραγματικό θεμέλιο μιας απελευθερωμένης κοινωνικής ζωής για όλα τα άτομα στις σύγχρονες κοινωνίες. Αυτό είναι βέβαια ό,τι εννοούσε ο Μαρξ όταν έλεγε (στο εβραϊκό ζήτημα) ότι «μόνο τότε που ο πραγματικός ατομικός άνθρωπος θα ταυτιστεί με τον αφηρημένο πολίτη και θα γίνει ως άτομο στην καθημερινή του ζωή, στην ατομική του εργασία και στις ατομικές του σχέσεις, μια ύπαρξη γενική που ανήκει στο γένος, μόνο τότε που θα έχει αναγνωρίσει και οργανώσει τις δικές του δυνάμεις ως δυνάμεις κοινωνικές, έτσι ώστε η κοινωνική δύναμη να μην διαχωρίζεται πλέον από τον ίδιο ως πολιτική εξουσία, μόνο τότε θα ολοκληρωθεί η ανθρώπινη χειραφέτηση»