Στην οργάνωση των Μεγάλων Διονυσίων συμμετείχε όλη η αθηναϊκή κοινωνία. Τα έξοδά της αναλάμβανε ολοκληρωτικά το κράτος και οι πιο εύποροι πολίτες. Ο πρώτος άρχων της πόλης είχε στα χέρια του τη διεύθυνση της γιορτής, ονομαζόταν επώνυμος άρχων και ασκούσε τα καθήκοντά του για ένα μόνο χρόνο. [...]
Ο άρχων επέτρεπε τη συμμετοχή στο διαγωνισμό τριών μόνο ποιητών, ο κάθε ένας από τους οποίους έπρεπε να παρουσιάσει μια ανέκδοτη τριλογία συμπληρωμένη από ένα σατυρικό δράμα.[...]
Τα κριτήρια στα οποία βασιζόταν η ανέκκλητη επιλογή του επώνυμου άρχοντα έχουν μείνει άγνωστα μέχρι σήμερα, όπως επίσης και η ύπαρξη βιβλίων ή προκαταρκτικών αναγνώσεων των δραμάτων ή ακόμα και οι πιθανές πολιτικές πιέσεις. [...]
Στη συνέχεια άρχιζαν οι προετοιμασίες για το διορισμό των κριτών του αγώνα, που συνοδεύονταν από μια σύνθετη τελετή, διοργανωμένη έτσι ώστε να αποφεύγεται η παραμικρή εκδήλωση διαφθοράς. Εφόσον όλοι οι ελεύθεροι πολίτες παρουσιάζονταν στην επιτροπή κρίσεως του αγώνα, συντάσσονταν δέκα διαφορετικοί κατάλογοι υποψηφίων που αντιστοιχούσαν στις δέκα φυλές στις οποίες ήταν χωρισμένος ο λαός. Τα ονόματα των δέκα επιλεγμένων κριτών ρίχνονταν σε δέκα κάλπες. Οι κάλπες σφραγίζονταν από το συμβούλιο και τους χορηγούς και μεταφέρονταν στους δημόσιους θησαυρούς της Ακρόπολης, όπου και παρέμεναν μέχρι την πρώτη μέρα των αγώνων. [...]
Τέλος λάμβανε χώρα, παρουσία όλων, η εκλογή των κριτών. Οι δέκα κάλπες, που είχαν παραμείνει μέχρι τότε στην Ακρόπολη, ανοίγονταν και ο επώνυμος άρχων τραβούσε από την κάθε μια ένα όνομα, προσκαλώντας τους δέκα εκλεγμένους να εκφράσουν την κρίση τους ενώπιον της συναθροισμένης κοινωνίας. Λίγο αργότερα ο ήχος της σάλπιγγας ανακοίνωνε την έναρξη της πρώτης τραγωδίας. [...]
Μετά τη λήξη των παραστάσεων γινόταν η έναρξη των τελετών για την εκλογή του νικητή. Ο κάθε κριτής συνέτασσε τη γνώμη του με αξιολογική ιεραρχία επάνω σε μια πινακίδα που συλλεγόταν και τοποθετούνταν πάλι σε μια κάλπη. Ο επώνυμος άρχων τραβούσε από την κάλπη στην τύχη πέντε από τις δέκα κρίσεις και βάσει αυτών συντασσόταν ο πίνακας βαθμολόγησης.[...]
_________________
Σχόλιο: όταν ένας πολιτισμός από το μηδέν, και μάλιστα σε λιγότερο από δυο αιώνες, φτιάχνει Θέατρο και μάλιστα Θέατρο που μετά από 2.500 χρόνια εξακολουθεί να συγκινεί και να αποτελεί πηγή έμπνευσης, και την ίδια στιγμή φαίνεται να αφήνει την κρίση και την αξιολόγηση στην «τύχη» τότε απλά πρέπει «εμείς» να ματαδούμε τα πράγματα.
