31 Μαρτίου 2021

Fire and Ice [Robert Frost]

Φωτιά και Πάγος

Μερικοί λένε πως ο κόσμος θα καταλήξει σε μια φωτιά,
Μερικοί λένε σε μια παγωνιά.
Μα έχοντάς τα αμφότερα από επιθυμία δοκιμάσει
Μ’ αυτούς είμαι που τη φωτιά προτιμούν.
Μ’ αν ήτανε δύο να χαθεί φορές,
Το μίσος νομίζω έχω γνωρίσει αρκετά
Για να πω πως για την καταστροφή ο πάγος
Τέλειος είν’ επίσης
Και θα ‘ναι αρκετός. 


Fire and Ice 

Some say the world will end in fire,
Some say in ice.
From what I’ve tasted of desire
I hold with those who favor fire.
But if it had to perish twice,
I think I know enough of hate
To say that for destruction ice
Is also great
And would suffice.


Πηγή πρωτότυπου: poetryfoundation.org. 

30 Μαρτίου 2021

[στο χώρο των σπηλιών, στη θέση 38°05'57''N 23°40'40''E, στη Φυλή, 26.03.2021]

Στο παρόν παρουσιάζουμε εικόνες από δυο όμορες σπηλιές, οι οποίες επικοινωνούν εσωτερικά και βρίσκονται δίπλα στη Λ. Φυλής, λίγο πριν την είσοδο της στο Δ.Δ. Φυλής τού δήμου τής Φυλής, στη θέση 38°05'57''N 23°40'40''E.
Στις ευρύχωρες εισόδους τους υπάρχουν χαμηλού ύψους ξερολιθιές και χρησιμοποιούνται περιστασιακά ως στάνες. Η αριστερή, όπως τις προσεγγίζουμε, έχει βάθος αρκετών μέτρων. Δεν έχουνε μεγάλο ύψος. Διαθέτουνε διάκοσμο, με της δεξιάς τελείως υποτυπώδη. Οι οροφές τους είναι καπνισμένες ενώ υπάρχουν ενεργές σταγονορροές. Στην έκτη από τις εικόνες, που ακολουθούν, ο φακός τού κινητού έγραψε την πτώση μιας σταγόνας. Έχουνε καλή θέα προς το όρος Ντάρδιζα, το οποίο βρίσκεται νότια τής Πάρνηθας και παρεμβάλλεται μεταξύ του Πανοράματος Λιοσίων και του βόρειου μέρους τού δήμου Αχαρνών.
Ακολουθώντας, αναγκαστικά, τα «έξυπνα» μέτρα κατά της διασποράς τού κοροναϊού, στην περιοχή φτάσαμε με ποδήλατο. Το πρόβλημα, και αναφέρομαι για ανθρώπους όπως ο γράφων που διαμένει σε περιοχή, την Καλλιθέα εν προκειμένω, αρκετά χιλιόμετρα μακριά από μέρη στα οποία μπορεί να κινηθεί πεζή σε δασικά μονοπάτια, είναι ότι φτάνοντας με ποδήλατο δεν είναι εύκολο, και οπωσδήποτε μετά από την απαραίτητη ξεκούραση, να τα ακολουθήσεις, αφού γενικά δεν υπάρχει ασφαλές σημείο να αφήσεις το ποδήλατο, οπότε περιορίζεσαι μόνο σε μέρη όπου μπορείς να κουβαλήσεις και το ποδήλατο.           






















































29 Μαρτίου 2021

The long war [Li Po - 李白, ή Li Pai ή Li T’ai Po ή Li T’ai Pai, 701– 762 μ.Χ.]

Ο διαρκής πόλεμος

Πέρσι στα ψηλότερα πολεμήσανε τα μέρη, στην κοιλάδα τού Son Kan,
Φέτος στις ψηλές των βουνών Leek οροσειρές,
Μάχονται ακόμα... μάχονται!...
Τα ξίφη και τις πανοπλίες τους στα παγωμένα πλύνανε νερά, της θάλασσας Tiao Chih•
Τ’ άλογα τους, που πάνω στα βουνά Tien λευτέρωσαν,
Για λιγοστά ψάχνουνε χόρτα στο λευκό το χιόνι.

Για πάρα πολλά έχουνε χρόνια πολεμήσει, δέκα χιλιάδες li από τα σπίτια τους μακριά• (*)
Οι πανοπλίες τους φθαρθήκαν, οι στρατιώτες γεράσαν...

Ω! οι πολεμόχαροι Τάταροι.
Γι’ αυτούς, ανθρώπους να σκοτώνουνε σαν τ’ όργωμα είναι,
Όργωμα, απ’ ανέκαθεν, στις έρημους με τα λευκά σπαρμένα κόκκαλα!  
   
Πόσο μάταιο ήτανε το Μεγάλο Τείχος που ‘φτιαξε ο Αυτοκράτορας,
Να σταματήσει ελπίζοντας τις μανιασμένες εκείνες ορδές.
Όπου το τείχος στέκεται, μέχρι πίσω στων Χαν τη Δυναστεία,
Οι φλόγες των πυρσών καίνε διαρκώς.
 
Οι φλόγες εξακολουθούν, των πυρσών να καίνε•  
Ο πόλεμος δεν θα πάψει ποτέ!... 


The long war 

They fought last year by the upper valley of Son-Kan, 
This year by the high ranges of the Leek Mountains, 
They are still fighting . . . fighting! . . .
They wash their swords and armor in the cold waves of the Tiao-Chih Sea;
Their horses, turning loose over the Tien Mountains,
Seek the meagre grasses in the white snow.

Long, long have they been fighting, full ten thousand li away from home;
Their armor is worn out, the soldiers grown old. . . .

Oh, the warlike Tartars!
To them manslaughter is their plowing,
Plowing, oh from ancient times, in the fields of white bones and yellow sands!

It was in vain that the Emperor of Chin built the Great Wall,
Hoping to shut out those fiery hordes.
Where the wall stands, down to the Han Dynasty,
The beacon fires are still burning.

The beacon fires keep on burning;
The war will never cease! . . .


Πηγή αγγλικής μετάφρασης από την οποία έγινε η απόδοση στα ελληνικά: poetryfoundation.org.     

(*) 1 li = 415,8 μέτρα.

28 Μαρτίου 2021

[στο λόφο Άγρα, 24.03.2021]

Ο λόφος Άγρα βρίσκεται στο ανατολικό / βορειοανατολικό μέρος τού Παναθηναϊκού Σταδίου, με το μεγαλύτερο μέρος του να έχει χτιστεί. Στο λόφο αυτό λέγεται ότι βρισκότανε και το μνημείο τού Φειδιππίδη, το οποίο κατασκευάστηκε επί εποχής Ηρώδη του Αττικού. Από το μνημείο αυτό σώζεται τμήμα μαρμάρινης επιγραφής με την ένδειξη «ΕΡΩΙ ΤΩ ΜΑΡΑΘΩΝΙΩΙ», την οποία θα δούμε στη συνέχεια.
Σήμερα στον υπόψη λόφο ξεχωρίζει η Σαρκοφάγος τού Ηρώδη τού Αττικού. Βρέθηκε το 1904, στον ανατολικό περιμετρικό διάδρομο τού Παναθηναϊκού Σταδίου, σε ανασκαφές υπό τον Αντρέ Σκιά. Σήμερα είναι τοποθετημένη σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, ανατολικά τού Σταδίου, λίγα μέτρα εκτός των ορίων του. Στο εσωτερικό της, μες σε μολυβένια λάρνακα, η οποία περιέχονταν σε άλλη ξύλινη, βρέθηκε σκελετός, μεταγενέστερος τής εποχής τού Ηρώδη τού Αττικού, αλλά η Σαρκοφάγος θεωρείται ότι σχετίζεται με αυτόν. Δίπλα της βρίσκεται τοποθετημένη η μαρμάρινη επιγραφή από το μνημείο του Φειδιππίδη.
























Αξίζει να σημειώσουμε ότι η κορυφή τού λόφου είναι τεχνητά πεπλατυσμένη, ήδη από τα αρχαία χρόνια, μιας και σε αυτήν υπήρχε κρηπίδωμα, ίχνη από το οποίο διακρίνονται και σήμερα, στο οποίο οι αρχαίοι αθηναίοι τοποθετούσαν ιερό πλοίο, το οποίο μετέφερε το Πέπλο τής Θεάς Αθηνάς κατά την Πομπή των Παναθηναίων. Το πλοίο ανέβαινε στην κορυφή με μηχανισμό που ήτανε κρυφός.







        

27 Μαρτίου 2021

[στη θέση του Ναού τής Θεάς Τύχης, στο λόφο τού Αρδηττού, 22.03.2021]

Ο Ναός τής Θεάς Τύχης, στην κορυφή τού λόφου τού Αρδηττού, κατασκευάστηκε στο 2ο μ.Χ. αι. από τον Ηρώδη τον Αττικό, μετά την ολοκλήρωση τής επισκευής και επέκτασης τού αρχαιότερου Παναθηναϊκού Σταδίου, το οποίο υπήρχε μεταξύ των λόφων Αρδηττού και Άγρα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το Παναθηναϊκό Στάδιο μέχρι το 329 π.Χ. είχε ξύλινα καθίσματα. Τότε τα ξύλινα καθίσματα αντικατασταθήκανε με μαρμάρινα από τον Λυκούργο. Το 2ο μ.Χ. αι. ο Ηρώδης επισκεύασε και επέκτεινε το Παναθηναϊκό Στάδιο που έφτασε να φιλοξενεί 50.000 θεατές. Στους πρώτους αιώνες τής εκχριστιανισμένης ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (του βυζαντίου όπως ονομάστηκε πολύ αργότερα) τα μάρμαρα τού Παναθηναϊκού Σταδίου είχανε την τύχη τής συντριπτικής πλειοψηφίας των αρχαίων μαρμάρινων κτισμάτων: καήκανε και έγιναν ασβέστης. Το σημερινό μαρμάρινο Παναθηναϊκό Στάδιο είναι πιστό αντίγραφο αυτού όπως το είχε διαμορφώσει ο Ηρώδης και κατασκευάστηκε, με χρήματα τού Γεωργίου Αβέρωφ, με σκοπό να γίνουν σε αυτό οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, το 1896, όπως και έγινε.
Ο Ναός τής Θεάς Τύχης, από τον οποίο ελάχιστα ίχνη σώζονται ενώ κανείς δεν έχει τοποθετήσει μια ενημερωτική πινακίδα στο χώρο, είχε διαστάσεις 28 Χ 38 περίπου μ. και δέσποζε τού Παναθηναϊκού Σταδίου. 











-------------------------------------------------------------------------


       

26 Μαρτίου 2021

Poet’s work [Lorine Niedecker]

Η δουλειά τού ποιητή

Ο παππούς
   με συμβούλεψε:
      Μάθε μια τέχνη

Έμαθα
   στο γραφείο να κάθομαι
      και να πυκνώνω

Αν-άεργη 
   σ’ αυτήν
      του συμπυκνωτή


Poet’s work

Grandfather   
   advised me:
      Learn a trade

I learned
   to sit at desk
      and condense

No layoff
   from this
      condensery

[τρεις εικόνες από το χώρου τού Θεάτρου Πέτρας, στην Πετρούπολη, 21.03.2021]




25 Μαρτίου 2021

O αφορισμός τής Επανάστασης τού 1821

Συντάχθηκε από τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε' και υπογράφτηκε από τον ίδιο και πάντες τους αρχιερείς. Το αν ο Γρηγόριος ο Ε' προχώρησε στον αφορισμό κάτω από πίεση των τούρκων ή φοβούμενος την εκδίκησή τους με σκοπό να την προλάβει ή γιατί η επανάσταση ξεκίνησε από έλληνες που ήταν εγκατεστημένοι σε δυτικές χώρες και είχαν επηρεαστεί από τις αρχές τού Διαφωτισμού, οι οποίες αρχές βρίσκονται σε αντίθεση με το δογματισμό της ορθόδοξης εκκλησίας, ίσως να μην απαντηθεί πλήρως ποτέ. Όμως στα 200 χρόνια που πέρασαν από τότε, ο αφορισμός δεν ανακλήθηκε ποτέ επίσημα ενώ ιερωμένοι, που έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα, ενίοτε με μαρτυρικό τρόπο, προτάσσοντας και την πίστη τους, όπως ο Αθανάσιος Διάκος, δεν αγιοποιήθηκαν, κάτι που αποτελεί μια σοβαρή ένδειξη ότι ο Γρηγόριος ο Ε', και αυτό ανεξάρτητα τού τέλους τού ίδιου (το οποίο απαιτήθηκε από φανατισμούς ισλαμιστές τούρκους) κατά βάθος δεν επιθυμούσε την υποκινούμενη από τους δυτικούς φιλελεύθερους επανάσταση.

Το παρουσιάζουμε, όπως υπάρχει στο δεύτερο τόμο τού τρίτου έργου "Δοκίμιον ιστορικόν περί της ελληνικής Επαναστάσεως" του Ιωάννη Φιλήμονα.







Σαν σήμερα.

Σαν σήμερα λοιπόν, πριν ακριβώς (και αν δεν είναι ακριβώς δεν πειράζει) 200 χρόνια, κάποιοι, οι οποίοι ΑΡΝΟΥΝΤΑΝ να καταδικάσουνε τη BIA από όπου και αν προέρχεται και ΔΕΧΤΗΚΑΝ το ρίσκο να σφαγιαστούν ολόκληροι πληθυσμοί πόλεων και χωριών, όπως και έγινε, ξεσηκώθηκαν.
Γιατί; Γιατί η οθωμανική διοίκηση ούτε μπόρεσε ούτε θέλησε να δημιουργήσει ένα κράτος ισονομίας.

Και αν, όταν ο αγώνας έσβηνε, δεν γινόταν η ναυμαχία τού Ναβαρίνου (σ.σ. κατά τον Pierre Antoine Lebrun: «ένα κατόρθωμα των λαών, ένας θρίαμβος που ύψωσε την κοινή γνώμη πάνω από τους θρόνους»), στις 20 Οκτώβρη 1827, με τη συντριβή τού στόλου τού Ιμπραήμ και του τέλους κάθε προσπάθειας των οθωμανών να καταπνίξουνε την επανάσταση, οι επικεφαλής τού ΑΓΩΝΑ θα έμεναν στην ιστορία ως αναρχικοί, άπιστοι και προδότες που δωροδοκήθηκαν από ξένες δυνάμεις για να βλάψουνε τη νόμιμη οθωμανική τάξη.

24 Μαρτίου 2021

Poison [Nadia Anjuman]

Δηλητήριο

Εκείνο το βράδυ...
οι σκορπιοί συγκεντρωθήκανε κρυφά
και μια έντον’ είχανε συζήτηση
που για κάμποση βαστούσε ώρα
Το θέμα: Να εγχύσουνε δηλητήριο στις επιστήμες!  (*)
Ποιο το κατάλληλο θά ‘τανε δηλητήριο
Δεν μπορούσανε ν’ αποφασίσουν
Ξάφνου, απ’ τους συγκεντρωμένους
ο πιο απ’ όλους αποκρουστικός
το στόμα του άνοιξε, και με τη γλώσσα του σαν ξίφος είπε:
«Το βράδυ περνά κι ας μην αργοπορούμε
Όταν τα θηράματά μας τα μάτια τους κλείσουν
Σηκωθείτε και ψάξτε για σημείο να κεντρίσετε
Έχω απ’ τους προγόνους μου κληρονομήσει
έν’ αρχαίο βάζο δηλητήριο γεμάτο
Τώρα ο γενναιόδωρος είμ’ εγώ να το κληροδοτήσει ...


Poison

That night . . .
the scorpions gathered in secret
for a fierce exchange
                              that went on for some time
The subject: Injecting poison into bodies of knowledge!
Choosing that poison
                              They could not reach a verdict
Suddenly, from the group
the most hideous of them all
opened his mouth, his tongue like a sword
                              and spoke:
                              The night is passing—no time for delay
When our prey close their eyes
rise and find a point to sting
I have inherited
an ancient jar of deadly venom from my ancestors
Now I am the generous one who will pass it on . . .

Πηγή τής αγγλικής μετάφρασης από την οποία αποδόθηκε στα ελληνικά: asymptotejournal.com.

Η Nadia Anjuman ήταν Αφγανή ποιήτρια. Γεννήθηκε το 1980 και δολοφονήθηκε το 2005 από τον άντρα της, ο οποίος την χτύπησε στο κεφάλι, όταν αρνήθηκε να συμμορφωθεί στις εντολές του να μην επισκεφθεί μέλη τής οικογένειάς της και φίλες/ους της την τελευταία μέρα τού Ραμαζανιού (κάτι που ήταν έθιμο).
Περισσότερα:  wikipedia.org. 

(*) Body of knowledge: ο όρος αναφέρεται σε ένα πλήρες λογικά δομημένο σύνολο εννοιών, όρων και δραστηριοτήτων ενός επαγγελματικού τομέα, μιας επιστήμης, κ.λπ.

23 Μαρτίου 2021

A Birthday [Christina Rossetti]

Τα Γενέθλια

Η καρδιά μου σαν πουλί που τραγουδά ‘ναι
                           Με τη φωλιά του σε ποτισμένο βλαστό•
Η καρδιά μου σα μηλιά ‘ναι
                           Με φρούτα γεμάτα τα γερτά της κλαδιά•
Η καρδιά μου σαν όστρακο πολυχρωματικό ‘ναι
                           Σε ήρεμα να λάμνει νερά•
Η καρδιά μου πιο χαρούμενη απ’ όλα αυτά ‘ναι
                           Γιατί η αγάπη μου έρχεται σε μένα.

Σήκωσέ με – μεταξένιο πουπουλένιο βάθρο•
                           Κρέμασε το – σε γούνα μαβιά•
Λάξεψέ το – με περιστέρια και ρόδια,
                           Και παγώνια με δέκα δεκάδες μάτια•
Σχεδίασε το – με χρυσά κι ασημένια σταφύλια,
                           Με φύλλα κι ασημόχρωμα κρίνα•
Γιατί στης ζωής μου τα γενέθλια
                           Έρχεται, η αγάπη μου έρχεται σε μένα.


A Birthday

My heart is like a singing bird
                  Whose nest is in a water'd shoot;
My heart is like an apple-tree
                  Whose boughs are bent with thickset fruit;
My heart is like a rainbow shell
                  That paddles in a halcyon sea;
My heart is gladder than all these
                  Because my love is come to me.

Raise me a dais of silk and down;
                  Hang it with vair and purple dyes;
Carve it in doves and pomegranates,
                  And peacocks with a hundred eyes;
Work it in gold and silver grapes,
                  In leaves and silver fleurs-de-lys;
Because the birthday of my life
                  Is come, my love is come to me.


Σχόλιο: η παρούσα απόδοση είναι αιρετική, με την έννοια ότι αποφεύγει να μεταφέρει το ποίημα, όπως ερμηνεύεται σε πολλές κριτικές σελίδες, σε αυστηρό πλαίσιο, ήτοι σε σχέση με τη βαθιά χριστιανική πίστη τής Rossetti. Δικαιολογημένα βέβαια οι αναφορές στο ποίημα: της μηλιάς, του ουράνιου τόξου, του πολύχρωμου οστράκου (εάν δούμε το rainbow και μόνο του αλλά και συνδυασμένο με το shell), των παραστάσεων σε βάθρο (περιστέρια, ρόδια, παγώνια, σταφύλια και κρίνα), ερμηνεύεται πως παραπέμπουνε σε βιβλικές εικόνες με τους πρωτόπλαστους, το ουράνιο τόξο που είδε ο Νώε στο τέλος του Κατακλυσμού, την Κιβωτό, τα Θεοφάνεια, το κρασί που ευλόγησε ο Χριστός, την άμωμο σύλληψη του Χριστού κ.λπ. και τα γενέθλια να αφορούνε σε μια ιδεατή προσδοκώμενη ένωση με τον Κύριο. Στην πρώτη στροφή η ποιήτρια περιγράφει τα συναισθήματά της και στη δεύτερη τις επιτακτικές της εντολές για την κατάλληλη προετοιμασία για την ιδεατή ένωση.
Όλα αυτά είναι θα έλεγα ξεκάθαρα, αλλά στο παρόν επιχειρήθηκε μια απόδοση, που βέβαια δεν αποκλείει και την προφανή, εκτιμώντας ότι την περιλαμβάνει, αλλά, ελπίζω, επιτρέπει και την ανάγνωσή του ως ερωτικού ποιήματος.

22 Μαρτίου 2021

Υψομετρικό [verbascum acaule]

ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΟ

Ο μαβής ουρανός
Και η φαιά θάλασσα
Ταξίδευαν μαζί 
Σε ύψος ορίζοντα 

Ο γλάρος
Το παγκάκι
Τ' όνειρο
Στην ίδια κάθετο 

Αν δεν θυμόμουν τις αγέλαστες στιγμές πώς θα σ' αναγνώριζα;

21 Μαρτίου 2021

Δυο ποιήματα τού Francesco Tomada (γεν. 1966) σε μετ. Ευαγγελίας Πολύμου

Η Ιταλία (είναι μια ροδιά)

Στη ζωή μου αγόρασα και φύτεψα μόνο ένα δέντρο 
μια ροδιά

διάλεξα του κήπου μια γωνιά
απ' όπου αγναντεύεις τον οδοντωτό κλοιό των βουνών 
από τον Άγιο Γαβριήλ μέχρι το Νάνος
εκείνη η ακρώρεια ήταν Ιταλία και Γιουγκοσλαβία και μετά Σλοβενία
γη σπαραγμού και μίσους

τα σύνορα θα 'πρεπε να 'ναι σαν τους ορίζοντες 
όταν κινείσαι να κινούνται κι αυτοί
αν σταματάς, να σταματούν μαζί σου
να σε κάνουν πάντα να νιώθεις στο κέντρο του κόσμου

και πατρίδα είναι όπου
ένας άνθρωπος φυτεύει μια ροδιά
και μπορεί να προσδοκά να δρέψει τους καρπούς της


Η Γη της Επαγγελίας

Ήθελα να γράψω για κείνους 
αλλά αναρωτιόμουνα πώς
γιατί δεν ξέρω από τι ξέφυγαν
ή ίσως φοβάμαι να το φανταστώ

περπατούν σε μικρές ομάδες
όπου κανείς δε μιλάει

ξεροσταλιάζουν δεκάδες έξω από την Caritas
όταν είναι ώρα φαγητού
κάποιοι τηλεφωνούν άλλοι χαζεύουν το δρόμο
μόνο ελάχιστοι χαμογελούν

κοιμούνται στις όχθες τον Ιζόντσο
τα ρούχα τους όμως τακτοποιημένα και καθαρά

ήθελα να γράψω για κείνους 
και για τον Ταϊμούρ
αλλά ψες
τον πήρε ο ποταμός



Από την εξαιρετική ποιητική συλλογή: «Οι καλύτερές μου φλέβες», σε μετάφραση Ευαγγελίας Πολύμου και εισαγωγή Σταύρου Δεληγιώργη, από τις εκδόσεις 24Γράμματα, στην οποία ανθολογούνται δεκαπέντε σύγχρονοι Ιταλοί ποιητές και ποιήτριες με δέκα περίπου ποιήματα από κάθε δημιουργό.












20 Μαρτίου 2021

Η διαχρονική απάντηση, που έδωσε ο στενός συνεργάτης του Adolf Hitler και ιδρυτής της Gestapo, Hermann Wilhelm Göring, σε ερώτηση που του τέθηκε κατά τη διάρκεια της Δίκης της Νυρεμβέργης.

- Πώς κάνατε τον γερμανικό λαό να αποδεχθεί όλα αυτά;
- Ήταν πολύ εύκολο, δεν έχει καμία σχέση με το ναζισμό, έχει σχέση με την ανθρώπινη φύση. Μπορείτε να το κάνετε σε ένα ναζιστικό, σοσιαλιστικό, κομμουνιστικό καθεστώς, σε μια μοναρχία και ακόμη και σε μια δημοκρατία. Το μόνο πράγμα που πρέπει να γίνει για να υποδουλώσει τους ανθρώπους είναι να τους τρομάξεις. Εάν καταφέρετε να βρείτε έναν τρόπο να τρομάξετε τους ανθρώπους, μπορείτε να τους κάνετε να κάνουν ό, τι θέλετε».


Σχόλιο: Το αν είναι ή όχι αστικός μύθος, αν δηλαδή η ανωτέρω απάντηση δεν δόθηκε ποτέ ή αν πράγματι δόθηκε από τον Göring, δεν αναιρεί την ουσία της.

[το παλιό μηχάνημα άντλησης υδάτων, δίπλα στον Προαστιακό Σταθμό τού Ταύρου, 09.03.2021]

Βρίσκεται στη θέση: 37°58'06''N 23°41'33''E, δίπλα στην πλατεία "Λ.Σ. Επικελευστή Αθανάσιου Μακρή" και το Σταθμό τού Προαστιακού "Ταύρος". Αξίζει να σημειώσουμε ότι, παράλληλα στη σιδηροδρομική γραμμή, στο ανατολικό της μέρος, υπάρχει μικρό εγκιβωτισμένο ρέμα - σα μεγάλο ρυάκι, ανοιχτό στο σημείο, το οποίο όμως κατεβάζει νερό στο μεγαλύτερο μέρος τού χρόνου. Με μικρή επιφύλαξη, εκτιμώ ότι το ρέμα αυτό σχετίζεται με την ιστορική κοίτη τού Ιλισού, χωρίς όμως να την ακολουθεί ακριβώς. Κατασκευάστηκε κοντά στην ιστορική κοίτη τού Ιλισού για να συλλέγει νερά σκεπασμένων ρεμάτων τής περιοχής, τα οποία πέφτανε στον Ιλισό όταν αυτός πέρναγε από εκεί προς τον Κηφισό.   
   








19 Μαρτίου 2021

Remember [Christina Rossetti]

Να με θυμάσαι 

Να με θυμάσαι όταν θα ‘χω φύγει,
     Στη σιωπηλή γη, έχοντας πάει μακριά•
     Όταν απ’ το χέρι πια, να με κρατάς, δεν θα μπορείς,     
Ούτε απ’ του δρόμου να γυρίζω τα μισά σαν έκανα που φεύγω.  
Να με θυμάσαι όταν, μέρα με τη μέρα, δεν θα μπορείς
     Για το μέλλον μας, τα σχέδια σου, να μου λες:  
     Να με θυμάσαι μόνο• Μόνο κατάλαβε
Πως για συμβουλές και προσευχές θα ‘ναι πια αργά. (*)
Όμως, αν θα πρέπει για λίγο να με ξεχάσεις
     Και πάλι με θυμηθείς, να μη σε θλίψει:
     Γι’ αν το σκοτάδι κι η σήψη αφήνουν
     Ένα ίχνος από τις σκέψεις που κάποτε είχα,
Καλύτερα για σένα θα ‘ναι να με ξεχάσεις και να γελάς
     Απ’ το να με θυμάσαι και λυπημένος να ‘σαι.  
 
  
(*) Σύμφωνα με τους προηγούμενους δύο στίχους, η απόδοση τού 8ου στίχου ως: «Πώς να με συμβουλεύεις και για μένα να προσεύχεσαι θα ‘ναι πια αργά.», θα ήταν πιο πιστή στο πρωτότυπο. Επιλέχθηκε όμως μια πιο γενική, που περιλαμβάνει την προηγούμενη αλλά αφήνει και περαιτέρω ερμηνείες.


Remember

Remember me when I am gone away,
         Gone far away into the silent land;
         When you can no more hold me by the hand,
Nor I half turn to go yet turning stay.
Remember me when no more day by day
         You tell me of our future that you plann'd:
         Only remember me; you understand
It will be late to counsel then or pray.
Yet if you should forget me for a while
         And afterwards remember, do not grieve:
         For if the darkness and corruption leave
         A vestige of the thoughts that once I had,
Better by far you should forget and smile
         Than that you should remember and be sad.


Πηγή πρωτότυπου: poetryfoundation.org.

18 Μαρτίου 2021

[στις υπόσκαφες δεξαμενές στο λόφο τής Πνύκας 12.03.2021]

Ανεβαίνοντας, από το Θησείο, την Απ. Παύλου συναντάμε δεξιά μας το υπόσκαφο σπήλαιο εντός του οποίου βρισκότανε κρήνη (η Κρήνη Πνύκας ή Καλλιρρόης). Στο βράχο, δίπλα της, από τις διάφορες διαμορφώσεις ξεχωρίζει η μικρή σήραγγα.   






Για το αν όμως αυτή είναι η περίφημη αρχαία Εννεάκρουνος Kρήνη υπάρχουνε διφορούμενες απόψεις.
Ενδεικτικά μεταφέρουμε δυο αντικρουόμενες θέσεις:

Από το odysseus.culture.gr.     

ΚΡΗΝΗ ΠΝΥΚΑΣ - ΚΡΗΝΗ «ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ»

Στην ανατολική κλιτύ του λόφου της Πνύκας, λίγα μέτρα ανατολικά από το ιερό Πανός βρίσκεται η Κρήνη της Πνύκας, ένα υπόσκαφο σπήλαιο διαμορφωμένο σε κρήνη το οποίο φαίνεται να συνδέεται με το μνημειώδες έργο υδροδότησης της Αθήνας την εποχή του Πεισιστράτου (6ος αι. π.Χ).

Ο Γερμανός αρχαιολόγος Doerpfeld που το ανέσκαψε το 1892 και ο αρχιτέκτων Graeber συνέδεσαν την κρήνη της Πνύκας με την φημισμένη Εννεάκρουνο και την πηγή της Καλλιρρόη. Η κρήνη στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησίμευσε ως κρύπτη αγαλμάτων του Εθνικού Μουσείου και της Ακρόπολης.

Και από το archaeologia.eie.gr.

Καλλιρόη [Εννεάκρουνος] (6ος αι. π.Χ.)

Η κρήνη Καλλιρόη υπήρξε μία από τις σημαντικότερες και πιο ονομαστές κρήνες της αρχαίας Αθήνας. Στα χρόνια των Πεισιστρατιδών (δ΄ τέταρτο 6ου αι. π.Χ.) τα νερά της διοχετεύθηκαν στην περίφημη Εννεάκρουνο, που με βάση τις σωζόμενες περιγραφές αποκαθίσταται ως κατασκευή ορθογωνίου σχήματος με (μάλλον κιονοστήριχτη) πρόσοψη προς βορράν, στις πλαϊνές πλευρές της οποίας διαμορφώνονταν αβαθείς υδρομαστευτικές δεξαμενές όπου υπήρχαν οι εννέα κρουνοί εκροής των υδάτων. Η υδροδότησή της γινόταν πιθανώτατα από την ανατολική πλευρά μέσω υπόγειου πήλινου αγωγού. Η χρήση της κρήνης ήταν συνδεδεμένη όχι μόνο με τις ανάγκες υδροδότησης της πόλης, για την οποία αποτέλεσε αρδευτικό έργο υψίστης σημασίας, αλλά και με τελετές θρησκευτικού χαρακτήρα, μιας και γνωρίζουμε ότι από αυτήν έπαιρναν νερό οι κόρες της Αθήνας για το γαμικό λουτρό τους. Μολονότι δεν σώζεται στις μέρες μας, αναφέρεται κατ’ επανάληψη στην αρχαία ελληνική γραμματεία και εικάζεται ότι έχει επίσης απεικονιστεί σε δεκάδες αθηναϊκές μελανόμορφες υδρίες του 6ου αι. π.Χ., οι οποίες αναπαριστούν σκηνές με νεαρές παρθένες (ανύπαντρες κοπέλες) να αντλούν νερό από ένα κρηναίο οικοδόμημα. Ο Παυσανίας την τοποθετεί στην περιοχή της Αγοράς, πλησίον του Ελευσινίου, όμως πιο αξιόπιστες φαίνεται να είναι οι μαρτυρίες των Ηροδότου και Θουκυδίδου, σύμφωνα με τις οποίες η θέση της εντοπίζεται νοτιοανατολικά της Αγοράς, κοντά στην κοίτη του Ιλισσού ποταμού και σε απόσταση όχι μακρινή από το Ολυμπιείο, ίσως σε σημείο πίσω από την σημερινή εκκλησία της Αγ. Φωτεινής.

Συνεχίζοντας, στο παρόν, παρουσιάζουμε εικόνες από το εξωτερικό μέρος, τις εισόδους, πέντε υπόσκαφων δεξαμενών, πιθανόν αρχαίων, οι οποίες βρίσκονται στον διαβρωμένο και σπηλαιώδη βράχο τής Πνύκας, λίγα μέτρα από την Κρήνη τής Πνύκας ή Καλλιρρόης. Για τις υπόψη δεξαμενές δεν βρήκαμε πληροφορίες. Πιθανόν μάλιστα να συνδέονται υπόγεια ή / ή και με το υπόσκαφο σπήλαιο που βρίσκεται η Κρήνη τής Πνύκας ή Καλλιρρόης. Η πρόσβαση σε αυτές γίνεται μέσω μονοπατιού, προς τα ανατολικά, από τον αρχαιολογικό χώρο της Πνύκας, από το χώρο που συγκαλούνταν η Εκκλησία τού Δήμου, στην αρχαία Αθήνα ή εναλλακτικά από μονοπάτι που ξεκινάει βόρεια του Λουμπαρδιάρη.  






Στις φωτογραφίες που ακολουθούνε  δυο κοντινά, στην περιοχή των δεξαμενών, μικρά σπήλαια, υπόσκαφα διαμορφωμένα.