31 Μαρτίου 2015

Δημήτρης Α. Δημητριάδης - Απέναντι


























Διαβάστε ή κατεβάστε (σε μορφή pdf), ακολουθώντας το σύνδεσμο εδώ, το εκατοστό δέκατο τέταρτο βιβλίο της σειράς "εν καινώ" των 24Γραμμάτων, την ποιητική συλλογή: "Απέναντι" του Δημήτρη Α. Δημητριάδη.

-------------------------------------------------

Ο Δημήτρης Α. Δημητριάδης ανήκει σε εκείνους τους εξαιρετικά χαρισματικούς ποιητές που όμως, ως συνειδητή τους επιλογή, επιθυμούν και παραμένουν απέναντι.
Απέναντι σε κάθε
-δημοσιοσχεσίτικη πρακτική όλων αυτών των περί άλλων (δηλαδή των μη ταπεινών προβλημάτων καθημερινότητας της κοινωνίας, ήτοι: των αισθητικών, σεξιστικών ή μεταφυσικών ανησυχιών της μπουρζουαζίας και των γελοίων μιμητών της που θα τους βρεις σε όλες τις κοινωνικές τάξεις) τυρβάζοντας ή αυτών των οποίων τα έργα απέχουν παρασάγγας των δήθεν ανατρεπτικών λόγων τους,
-αδικία και αδικία σημαίνει μόνον ένα πράγμα: εκμετάλλευση,
-εξουσία, που αναγκαστικά για να υπάρχει επιβάλει και συντηρεί ταξικές δομές εκμετάλλευσης.
Ο αριστερός Δημήτρης Α. Δημητριάδης επιθυμεί και παραμένει απέναντι όχι γιατί δεν είναι ή δεν θέλει να είναι μέλος της κοινωνίας, αλλά γιατί:
-θέλει και ποθεί να μπορούσε να ζει σε  μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση,
-έχει πλήρη συνείδηση πως η (μη ταξική) κοινωνία της μη εκμετάλλευσης, από την επιβολή των κρατών και μετά, δεν υπήρξε πουθενά,
-αν και δεν βλέπει την αγωνιστικότητα του παρελθόντος, δεν έχει παραιτηθεί της ελπίδας. Της ελπίδας για μια ανατροπή του κράτους της εκμετάλλευσης από κάτω. Και ελπίζει γιατί έχει ακόμα φίλους, φίλους μοναχικούς και προδομένους, που μόνο αυτούς νιώθει να ανήκουνε στην ίδια ράτσα γιατί μιλάνε για αυτά που μιλάει και αυτός,
-έχει πλήρη συνείδηση του ρόλου όλων αυτών που εκστομίζουν μεγάλα λόγια αποσκοπώντας στη δημοσιότητα για το κέρδος που συνεπάγεται,
-ο ποιητής, ο πραγματικός ποιητής, δε μπορεί να έχει την παραμικρή σχέση με το life style και κάθε τι που σχετίζεται με τη βιομηχανία της αποβλάκωσης και το συμβιβασμό της ένταξης σε αυτήν,
-γιατί ζηλεύει τα σκυλιά που αλυχτάνε και τα ψάχνει μέσα στον άνθρωπο να ξυπνήσουν και να ζητήσουν  αγριεμένα «το κόκαλο του κόσμου».
Η μόνη παρενέργεια αυτής της στάσης είναι ενίοτε να περιμένεις 25 ολόκληρα χρόνια να δεις έργο του. Ας είναι. Η ποιητική συλλογή «Απέναντι» αξίζει κάθε αναμονή!

Γιώργος Πρίμπας

(Αναδημοσίευση από 24Γράμματα)

-------------------------------------------------

Πρέπει να έχει στομάχι γερό η ποίησή μας,
Ώστε ν΄αντέξει κάρβουνο, λάστιχο, ουράνιο,
Φεγγάρια, ποιήματα
Λ. Σίμπσον


      Μόνος στις κατάμεστες πλατείες του μέλλοντος διατυπώνει τ΄ αξιώματα. Ανήκει σ΄ εκείνους τους μικρούς, πολύχρωμους κεραυνούς του Γονατά που δεν πεθαίνουν ποτέ. Μόνος στις κατάμεστες πλατείες του μέλλοντος εκφωνεί τον πανηγυρικό λόγο της πίστης του. Οι σιωπές που πυροδοτούνται ξαφνικά, έχοντας επωάσει ολόκληρους καιρούς, η ζωή που αψηφά το τέλος και προβάλλει μυθική και αδιάφθορη, μια μεγαλειώδης και ανίκητη επανάσταση. Τα χέρια σου που λαμβάνουν τόσα σχήματα και θρυμματίζουν τον καιρό, η μνήμη του νερού και η αρχαία του ηλικία συνιστούν, σε πείσμα των καιρών μια μορφή αντίστασης. Οι παλιοί του φίλοι είναι ποιητές, είναι όσοι πίστεψαν και πιστεύουν ακράδαντα ότι καμιά απολύτως ήπειρος δεν έχει ανακαλυφθεί ως τώρα. Είναι όσοι υπηρετούν το δόγμα που μας θέλει υπαλλήλους μιας ακλόνητης συνείδησης και μιας απρόσκοπτης και μοιραίας ιστορίας. Πρόκειται γι΄ αξιώματα αδιαμφισβήτητα. Πάει να πει πως ετούτη η αρχαία θρησκεία πετάει στη φωτιά την ησυχία της, αντέχει το βάρος ενός καλοκαιρινού μεσημεριού και συντρίβει τους μαύρους ήλιους που μας συντροφεύουν. Πιστεύει στην τέχνη της ιδέας, λαμβάνοντας τη θέση που της αρμόζει μες στην ξέφρενη ιστορία. Υπαγορεύει έναν λόγο πύρινο, ελπίζει σε θανάτους δίχως προσευχές, περιφρονεί καθ΄ολοκληρίαν τους παλιούς, ξοδεμένους φίλους, εγκαταλείπει το κοπάδι του πλήθους και μόνος, σχεδόν καιόμενος από μοναξιά επιβιβάζεται στις μεγάλες λεωφόρους των καιρών. Κρατά απ΄ το χέρι γυναίκες ποιήτριες, απ΄ εκείνες που γεμίζουν μ΄ αστέρια την ψυχή μας και ζουν στα σύρματα, σκίζει όλες τις σελίδες της ιστορίας και καταργεί τις ώρες της κοινής σιωπής της. Ύστερα, προσμένοντας τον πρώτο άνεμο, εγκαταλείπει την Αριάδνη και τους λαβύρινθους ολοκληρώνοντας την προσευχή του με μια στροφή για την καινούρια μέρα. Με μια ελπίδα για όσα πεθαίνουν στους φωταγωγούς, για το τρεμάμενο φως της λάμπας, για τις θύελλες που υπάρχουν πάντα, για χάρη της θάλασσας, για τα μοναχικά δωμάτια και το χρώμα του αίματος. Σ΄ αυτά και μόνο πιστεύει ο προσευχητής.
      Ο Δημήτρης Δημητριάδης είναι ένα απ΄ εκείνα τα πολύ καθαρά πρωινά που μας μένουν αξέχαστα. Είναι ένας που μπορεί και αλλάζει την έκβαση της μάχης. Βγαίνει στις σελίδες τις νύχτες, ανάμεσα σε καθρέφτες, χειροκροτώντας ξέφρενα το λάθος και το ποίημα. Χειροκροτώντας ξέφρενα τον ίδιο το σφυγμό σου, δηλώνοντας απερίφραστα πως μπορεί να ξοδέψει έναν ολόκληρο ουρανό για να σε δει να μάχεσαι. Τα ποιήματά του πρέπει να διαβαστούν με μια ανάσα. Η κριτική στην περίπτωση του Δημήτρη Δημητριάδη, οφείλει ν΄ ασκηθεί στον ίδιο τον αναγνώστη. 

Απόστολος Θηβαίος

(Αναδημοσίευση από 24Γράμματα)

29 Μαρτίου 2015

Πέντε χαϊκού του π. Παναγιώτη Καποδίστρια


Καλά είναι κι έτσι.
Με βγαλμένα τα μάτια
βλέπεις τα μέσα.


Όλβιος λόγος
Στημονίζει τα νερά
Και την ψυχή μου.


Έξω απ’ τον ύπνο
ριγμένα τα σύνορα.
Έλα να βγούμε.


Ένδοξος ήλιος
στις απόκρημνες φλέβες
του αποσπερίτη.


Ξάφνου το φίδι
ν' αποδερματώνεται
το φιλδισένιο.

28 Μαρτίου 2015

Anthony Braxton - Derek Baily - First Duo Concert

























First Duo Concert (πηγή: wikipedia.org)

Compositions by Anthony Braxton and Derek Bailey except as indicated
1. "The First Set - Area 1" - 8:22
2. "The First Set - Area 2" - 3:12
3. "The First Set - Area 3 (Open)" - 8:44
4. "The First Set - Area 4 (Solo)" (Bailey) - 2:43
5. "The First Set - Area 5" - 5:21
6. "The First Set - Area 6" - 6:08
7. "The Second Set - Area 7" - 6:48
8. "The Second Set - Area 8" - 6:23
9. "The Second Set - Area 9 (Solo)" (Braxton) - 5:56
10. "The Second Set - Area 10" - 4:29
11. "The Second Set - Area 11 (Open)" - 15:29
12. "The Second Set - Area 12" - 3:57

Recorded at the Wigmore Hall in London on June 30, 1974

Anthony Braxton - soprano saxophone, alto saxophone, soprano clarinet, clarinet, contrabass clarinet, flute
Derek Bailey - electric guitar, acoustic guitar (tracks 1-8 & 10-12)

Ακούστε το εδώ.

27 Μαρτίου 2015

Ενδελέχεια.



[34ου Συντάγματος Πεζικού, Πειραιάς, 26.03.2015 18.28] 

Φως βρέχει
Ανήλιαγο ολημερίς.
Να στάζουνε μοναξιά
Τα κάποτε και πάλι
- όσο το φως -
Κελύφη, άμμος και οστά.

26 Μαρτίου 2015

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ [Ηλίας Μέλιος]


Αρνητική
συγκυρία




      Μονόδρομος η σύγκλιση

Ισχυρό δέλεαρ

Ο σφυγμός
της αγοράς

      Η παγκόσμια "φρενίτιδα"
     των συνεργασιών

     ΚΙΝΕΙ ΓΗ, ΟΥΡΑΝΟ

24 Μαρτίου 2015

Μη δημιουργική ασάφεια τονισμού.





























[οδός Ελευθερίου Βενιζέλου (Θησέως) στο ύψος του Χαροκόπου 21.03.2015 07.56] 


Τότε που περιχαρείς – φυσικά για μας γινόντουσαν όλα – σηκώναμε τη σημαία με το Ε διαβάζαμε τονίζοντας το ήτα. 

23 Μαρτίου 2015

Τα χαμόγελα δεν έκρυψαν την ψυχρότητα.



Τα χαμόγελα δεν έκρυψαν την ψυχρότητα. 
Με αυτόν τον τίτλο στο άρθρο του ο αρθρογράφος του Βήματος την 21.06.2009 είχε αναφερθεί στη συνάντηση του τότε έλληνα πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιγράφοντας, ως αυτόπτης μάρτυς, το κλίμα της συνάντησης. Μόνο που η συνάντηση δεν έγινε ποτέ γιατί η επίσκεψη είχε αναβληθεί την τελευταία στιγμή.
Γιατί δεν πρέπει ΠΟΤΕ να ξεχνάμε το είδος της δημοσιογραφίας που εκπροσωπούν τα ΝΕΑ, το Βήμα και το ΔΟΛ γενικότερα.
Εννοείται πως όταν το ΔΟΛ ανησυχεί για κάτι προσωπικά ανησυχώ για το τι κρύβεται πίσω από την ανησυχία του…
Παρατίθεται και η τότε δήλωση / ομολογία του Σταύρου Ψυχάρη για το πλάσιμο της είδησης. Δήλωση αναγκαστική, και αποκαλυπτική για τα κείμενα που γράφονται προκαταβολικά, διότι κάποια πράγματα δε μαζεύονται με τίποτα.    

Πηγή: tovima.gr

Αγαπητοί αναγνώστες,
Πολλές εφημερίδες της Κυριακής 21.6.2009, με πρώτο «Το Βήμα», διέπραξαν μια μνημειώδη γκάφα. Στις πρώτες τουλάχιστον εκδόσεις τους, στα φύλλα δηλαδή που προορίζονται για περιοχές μακράν της πρωτευούσης, αναφέρονται στη δήθεν συνάντηση Καραμανλή - Ερντογάν, που βεβαίως δεν έγινε καθώς ο πρωθυπουργός της Τουρκίας ματαίωσε την τελευταία στιγμή την επίσκεψή του στην Αθήνα.
Η μεγάλη αυτή γκάφα οφείλεται στο ότι οι εφημερίδες της Κυριακής, λόγω του μεγάλου αριθμού φύλλων κυκλοφορίας, αρχίζουν να εκτυπώνονται από το πρωί του Σαββάτου. Ετσι, πολλές φορές αναφέρονται σε συναντήσεις και άλλες δραστηριότητες ως εάν επρόκειτο για γεγονότα. Τέτοια περιστατικά έχουν συμβεί πολλές φορές και δυστυχώς τα παθήματα δεν έχουν γίνει μαθήματα.
Η γκάφα του «Βήματος» ήταν μεγαλύτερη καθώς δημοσιεύθηκε και «ρεπορτάζ» για το τι (θα) έλεγαν μεταξύ τους οι δύο πρωθυπουργοί. Δεν είναι παράδοξο να γράφεται προκαταβολικώς ένα κείμενο για τη συνάντηση ηγετών κρατών, καθώς οι ανεπίσημες αλλά έγκυρες πηγές (δηλ. άτομα του επιτελείου των ηγετών) αφήνουν να διαρρέουν προς τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους πληροφορίες για τη συνάντηση και τις εκατέρωθεν θέσεις. Συνήθως αρκετοί δημοσιογράφοι συντάσσουν βάσει αυτών των πληροφοριών τα κείμενά τους και τα παραδίδουν προς δημοσίευση προτού λήξει η συνάντηση...
Αυτή η πρακτική οδηγεί σε γκάφες, όπως η τελευταία του «Βήματος». Δεν χρειάζεται να αναφερθούν συγκεκριμένες περιπτώσεις διότι αυτά τα γεγονότα ασφαλώς δεν αποτελούν δικαιολογίες.
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι στο «Βήμα online» που παρουσιάζει την ειδησεογραφία από λεπτό προς λεπτό ΔΕΝ αναρτήθηκε το κείμενο της γκάφας. Φυσικά δεν υπήρχε πρόθεση παραπλανήσεως των αναγνωστών, καθώς είναι φανερό ότι η αποκάλυψη της γκάφας δεν θα αργούσε.
Οπωσδήποτε «Το Βήμα» έλαβε τα μέτρα που απαιτούνται για να μην ξανασυμβεί παρόμοιο περιστατικό, για το οποίο ζητεί συγγνώμη από τους αναγνώστες του.
Σταύρος Π. Ψυχάρης
Διευθυντής


Και για τα πρόσφατα καμώματα του Βήματος:
Πηγή: tovima.gr/files

Τέσσερα ψέματα και μία αλήθεια
Το Βήμα υποστηρίζει πρωτοσέλιδα ότι υπάρχει «Σκάνδαλο Κατρούγκαλου» καθώς «υποσχόταν διορισμούς με προμήθεια 12%».

Ψέμα 1ον

Το δημοσίευμα υποστηρίζει ότι η «υπόθεση Κατρούγκαλου ξεκινά το πρωί της 26ης Ιανουαρίου που ανακοινώνονται τα εκλογικά αποτελέσματα βάσει των οποίων ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται πρώτο κόμμα και ο κ. Κατρούγκαλος εξελέγη βουλευτής». Ποτέ δεν εκλέχθηκε βουλευτής ο κ. Κατρούγκαλος γιατί ποτέ δεν ήταν υποψήφιος. Είναι γνωστό σε όλους ότι ο κ. Κατρούγκαλος εκλέχθηκε Ευρωβουλευτής στις 25 Μαΐου 2014 και παραιτήθηκε από Ευρωβουλευτής όταν έγινε Υπουργός.

Ψέμα 2ον

Το ρεπορτάζ υποστηρίζει ότι ο Υπουργός «στην πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη ως βουλευτής (το 1ο ψέμα συνεχίζεται) ο κ. Κατρούγκαλος «ανακοινώνει ότι η νέα κυβέρνηση θα επαναπροσλάβει τους υπαλλήλους που απολύθηκαν ή τέθηκαν σε διαθεσιμότητα». Γι’ αυτό, συνεχίζει το ρεπορτάζ, «στις 26 και 27 Ιανουαρίου ένας μεγάλος αριθμός ιδιωτικών συμφωνητικών κατατίθεται σε δικηγορικούς συλλόγους της χώρας και σε ΔΟΥ από υπαλλήλους του Δημοσίου που έχουν απολυθεί ή έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα για να έχουν την εγκυρότητα επίσημου φορέα». 
Η πραγματικότητα βέβαια είναι τελείως διαφορετική. Ο κ. Γ. Κατρούγκαλος βγήκε στο Mega στις 27 Ιανουαρίου το βράδυ (κεντρικό δελτίο), ημέρα που ανακοινώθηκε και η νέα κυβέρνηση (μεσημέρι 27 Ιανουαρίου). Τα ερωτήματα που δημιουργεί είναι πώς οι χιλιάδες απολυμένοι γνώριζαν από το πρωί της 26ης και το πρωί της 27ης ότι θα γινόταν Αναπληρωτής Υπουργός και έσπευσαν να συμφωνήσουν και να υπογράψουν ιδιωτικά συμφωνητικά με τον Γ. Κατρούγκαλο και στη συνέχεια να τα καταθέσουν σε δικηγορικούς συλλόγους και ΔΟΥ! Ακόμα πώς έκαναν συμφωνία με την εταιρεία δικηγόρων «Παπακωνσταντίνου-Κατρούγκαλος-Χλέπας και Συνεργάτες» όταν ο Γ. Κατρούγκαλος συμμετείχε στην εταιρεία αυτή έως τις 23/06/2014 (από 17.03.2002) καθώς αποχώρησε με την εκλογή του ως ευρωβουλευτής; [Πιστοποιητικό Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, αποχώρησε στις 23/6/2014]. Ο Υπουργός δήλωσε, άλλωστε, ότι έστω και ένα τέτοιο εργολαβικό αυτής της περιόδου να του παρουσιαστεί αμέσως θα παραιτηθεί. Δεν μπορεί η εφημερίδα να παρουσιάσει ένα από αυτά;

Ψέμα 3ον

Το Βήμα υποστηρίζει ότι ο Γ. Κατρούγκαλος είχε υπογράψει «ιδιωτικά συμφωνητικά με υπαλλήλους που απολύθηκαν ή τέθηκαν σε διαθεσιμότητα (…) διασφαλίζοντας προμήθεια 12% επί των ακαθάριστων ποσών». Ο Γ. Κατρούγκαλος δεν υπέγραψε ποτέ τέτοια συμφωνητικά από την ημερομηνία που εκλέχθηκε Ευρωβουλευτής. Είχε υπογράψει με την εταιρεία πριν τις Ευρωεκλογές μόνο με τους σχολικούς φύλακες (όχι όλους, περίπου 20 άτομα) και η συμφωνία προέβλεπε ότι θα καταβάλουν στο δικηγορικό γραφείο το μισό μισθό τους. Ποσό που συνολικά αντιστοιχεί με τον μισθό ενός μήνα για έναν Ευρωβουλευτή, θέση από την οποία παραιτήθηκε ο κ. Γ. Κατρούγκαλος. Να σημειώσουμε ακόμα –κάτι που το ρεπορτάζ δεν διευκρινίζει, πιστεύουμε όχι σκόπιμα. Ότι οι απολυμένοι ή σε διαθεσιμότητα δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα έδιναν ούτε 1 ευρώ στο δικηγορικό γραφείο αν η επιστροφή τους γινόταν μέσω νόμου. Δηλαδή μόνο αν κέρδιζαν δικαστικά την υπόθεση θα έδιναν αμοιβή στο δικηγορικό γραφείο! Το βασικό επιχείρημα του δημοσιεύματος ότι ο κ. Γ. Κατρούγκαλος θα τους επαναπροσλάμβανε για να πάρει την προμήθεια, δηλαδή 12%, καταρρίπτεται.

Ψέμα 4ον

Το έγγραφο που παρουσιάστηκε ως η μεγάλη αποκάλυψη του Βήματος αφορά την περίπτωση ενός εργαζομένου στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας ο οποίος είχε μισθολογική διαφορά με την εταιρεία στην οποία εργάζεται! Καμία σχέση δηλαδή με απολυμένους ή σε διαθεσιμότητα δημοσίους υπαλλήλους. Αφορά μισθολογική διαφορά ενός εργαζόμενου. Η σύμβαση του ενός εργαζομένου έγινε από την εταιρεία «Κατρούγκαλος και Συνεργάτες, Δικηγορική Εταιρεία» που ίδρυσε ο Αναπληρωτής Υπουργός από 25/07/2014 και διαλύθηκε όταν ο κ. Γ. Κατρούγκαλος μπήκε σε αναστολή την 27/01/2015 μόλις, δηλαδή, ορίστηκε Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Και μία αλήθεια

Σημειώνεται ότι ο κ. Γ. Κατρούγκαλος σε δήλωσή του είχε τονίσει ότι «για να μην υπάρχει ούτε σκιά ηθικής αμφιβολίας ως προς το ότι μπορεί να επιφύλασσα ιδιαίτερη μεταχείριση στους πρώην εντολείς μου διαθέσιμους υπαλλήλους, αμέσως μετά την ανάληψη των υπουργικών μου καθηκόντων κάλεσα σε ανοικτή εκδήλωση στο αμφιθέατρο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης όλους τους διαθέσιμους ή απολυμένους, για να τους ανακοινώσω τον προγραμματισμό της επαναφοράς τους. Τους δήλωσα δε, ενώπιον και των δημοσιογράφων, ότι ακριβώς λόγω προηγούμενης δικηγορικής μου εμπλοκής επέλεξα την δημόσια, ανοικτή συζήτηση και δεν θα είχα προσωπικά καμιά ιδιαίτερη συνάντηση με οποιαδήποτε ομάδα από αυτούς. Ούτε στο τηλέφωνο δεν μίλησα με τους πρώην εντολείς μου έκτοτε, με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς που δεν καταλάβαιναν το λόγο να δυσαρεστηθούν. Αυτό το τήρησα ευλαβικά μέχρι και τη θέση σε διαβούλευση του σχετικού νομοσχεδίου».

Δύο ποιήματα του Edgar Allan Poe σε μτφ. Ντέμη Κωνσταντινίδη

Δύο ποιήματα του Edgar Allan Poe σε μτφ. Ντέμη Κωνσταντινίδη (αναδημοσίευση από 24Γράμματα)

A Dream Within A Dream

Take this kiss upon the brow!
And, in parting from you now,
Thus much let me avow-
You are not wrong, who deem
That my days have been a dream;
Yet if hope has flown away
In a night, or in a day,
In a vision, or in none,
Is it therefore the less gone?

All that we see or seem
Is but a dream within a dream.

I stand amid the roar
Of a surf-tormented shore,
And I hold within my hand
Grains of the golden sand-
How few! yet how they creep
Through my fingers to the deep,
While I weep- while I weep!
O God! can I not grasp
Them with a tighter clasp?
O God! can I not save
One from the pitiless wave?

Is all that we see or seem
But a dream within a dream?


Όνειρο μέσα σ’ όνειρο

Άσε με γλυκά στο μέτωπο να σε φιλήσω.
Τώρα, καθώς χωρίζουμε, θα στ’ ομολογήσω:
Άδικο δεν είχες πως οι μέρες μου υπήρξαν
Ένα όνειρο!
Μα, αν φτερούγισε μακριά η ελπίδα
Σε μια νύχτα ή σε μια μέρα
Σ’ ένα όραμα ή σε κανένα…
Είναι λιγότερο γι’ αυτό χαμένη;

Όλα όσα βλέπουμε ή φαινόμαστε
Όνειρο σ’ ό,τι ονειρευόμαστε!

Μπροστά στη βουερή
Και κυματοδαρμένη ακτή
Στέκομαι σφίγγοντας στη χούφτα μου
Κόκκους της χρυσαφένιας άμμου.
Ελάχιστοι! Κι όμως γλιστρούν
Από τα δάχτυλα ως την άβυσσο…
Και κλαίω, κλαίω ως τον παράδεισο!
Θεέ μου! Να τους κρατήσω λίγο πιο σφιχτά;
Έναν να σώσω απ’ τα σκληρά τα κύματα!

Ω, μα όσα βλέπουμε ή φαινόμαστε
Όνειρο σ’ ό,τι ονειρευόμαστε;


The City in the Sea

Lo! Death has reared himself a throne
In a strange city lying alone
Far down within the dim West,
Where the good and the bad and the worst and the best
Have gone to their eternal rest.
There shrines and palaces and towers
(Time-eaten towers that tremble not!)
Resemble nothing that is ours.
Around, by lifting winds forgot,
Resignedly beneath the sky
The melancholy waters he.

No rays from the holy heaven come down
On the long night-time of that town;
But light from out the lurid sea
Streams up the turrets silently-
Gleams up the pinnacles far and free-
Up domes- up spires- up kingly halls-
Up fanes- up Babylon-like walls-
Up shadowy long-forgotten bowers
Of sculptured ivy and stone flowers-
Up many and many a marvellous shrine
Whose wreathed friezes intertwine
The viol, the violet, and the vine.
Resignedly beneath the sky
The melancholy waters lie.
So blend the turrets and shadows there
That all seem pendulous in air,
While from a proud tower in the town
Death looks gigantically down.

There open fanes and gaping graves
Yawn level with the luminous waves;
But not the riches there that lie
In each idol’s diamond eye-
Not the gaily-jewelled dead
Tempt the waters from their bed;
For no ripples curl, alas!
Along that wilderness of glass-
No swellings tell that winds may be
Upon some far-off happier sea-
No heavings hint that winds have been
On seas less hideously serene.

But lo, a stir is in the air!
The wave- there is a movement there!
As if the towers had thrust aside,
In slightly sinking, the dull tide-
As if their tops had feebly given
A void within the filmy Heaven.
The waves have now a redder glow-
The hours are breathing faint and low-
And when, amid no earthly moans,
Down, down that town shall settle hence,
Hell, rising from a thousand thrones,
Shall do it reverence.


Η Πόλη μες στη θάλασσα

Κοίτα! Ύψωσε θρόνο ο Θάνατος
Σε πολιτεία παράξενη, που μόνη της ξαπλώνει
Μέσα βαθιά στην ομιχλώδη Δύση
Όπου οι καλοί και οι κακοί κι οι τελευταίοι κι οι πρώτοι
Προς την αιώνια βάδισαν ανάπαυση.
Εκεί, ναοί κι ανάκτορα και πύργοι
(Πύργοι φθαρμένοι από τον χρόνο, ασάλευτοι!)
Που δεν θυμίζουν τίποτα δικό μας…
Κι ολόγυρα, λησμονημένα από βίαιους ανέμους
Παραιτημένα κάτω από τους ουρανούς
Τα μελαγχολικά νερά ξαπλώνουν.

Καμιά αχτίδα απ’ τον άγιο ουρανό δεν φτάνει κάτω
Στις μακριές αυτής της πολιτείας νύχτες.
Μόνο ένα φως από τη ζοφερή θάλασσα πέρα
Γλύφει τ’ ακρόκορφα των πύργων σιωπηλά
Φωτίζει τ’ αετώματα μέχρι πέρα μακριά
Τους τρούλους, τα ακροπύργια, βασιλικούς διαδρόμους
Βωμούς ιερούς και βαβυλώνια, λες, τείχη
Τα σκιερά, τα ξεχασμένα αιώνες δέντρα
Με τα λουλούδια, τα κισσόφυλλα από πέτρα
Τα αναρίθμητα, τα θαυμαστά ιερά
Που στις στριφτές ζωφόρους τους δικτυωτά
Περιπλεγμένα κλήματα, γαρύφαλλα, βιολέτες…
Παραιτημένα κάτω από τους ουρανούς
Τα μελαγχολικά νερά ξαπλώνουν.
Τόσο μπλεγμένα εκεί τ’ ακρόκορφα με τις σκιές
Που μοιάζουν όλα να αιωρούνται αχνά
Ενώ απ’ της πόλης κάστρο μεγαλοπρεπές
Ο Θάνατος αφ’ υψηλού κοιτά.

Εκεί, ναοί ανοιχτοί, χαίνοντες τάφοι
Χάσκουν στο επίπεδο των φωτερών κυμάτων.
Μα ούτε τα πλούτη που απλώνονται εκεί πέρα
Στο διαμαντένιο μάτι κάθε ειδώλου
Ούτε οι νεκροί με τα χαρούμενα στολίδια
Δεν θέλγουν τα ακίνητα νερά απ’ τα στρωσίδια…
Γιατί, αλίμονο, κανένας παφλασμός δεν αυλακώνει!
Την παγωμένη από γυαλί αυτή ερημιά
Καμία φουσκοθαλασσιά δεν μαρτυρά ανέμων
Φύσημα σε μακρινή, μπορεί πιο ευτυχισμένη θάλασσα.
Καμιά υπόνοια σοβαρή, λοιπόν, γι’ ανέμους
Από νερά λιγότερο φρικτά αρυτίδωτα.

Μα δες. Μια ταραχή είναι στον αέρα!
Το κύμα -σαν κάτι να κινείται εκεί πέρα!
Οι πύργοι μέριασαν στο πλάι
Βυθίζονται, λες, ελαφρά μες στη μουντή παλίρροια
Λες κι οι κορφές τους παραχώρησαν
Δισταχτικά κάποιο κενό, μες στο θαμπό ουρανό.
Λάμπουν πιο κόκκινα τα κύματα
Οι ώρες, τώρα, ξέπνοα ξεγλιστρίματα
Κι όταν, σε απόκοσμο κλαυθμό
Βαθιά, βαθιά η πολιτεία λουφάξει
Ψηλά, απ’ τους χίλιους θρόνους του
Ο Άδης θα φρουμάξει.

21 Μαρτίου 2015

Grândola, vila morena [José Manuel Cerqueira Afonso dos Santos]



Grândola, vila morena

Grândola, vila morena
Terra da fraternidade
O povo é quem mais ordena
Dentro de ti, ó cidade
Dentro de ti, ó cidade
O povo é quem mais ordena
Terra da fraternidade
Grândola, vila morena
Em cada esquina um amigo
Em cada rosto igualdade
Grândola, vila morena
Terra da fraternidade
Terra da fraternidade
Grândola, vila morena
Em cada rosto igualdade
O povo é quem mais ordena
À sombra duma azinheira
Que já não sabia a idade
Jurei ter por companheira
Grândola a tua vontade
Grândola a tua vontade
Jurei ter por companheira
À sombra duma azinheira
Que já não sabia a idade


Γκράντολα, κώμη  μελαμψή 

Γκράντολα, κώμη μελαμψή
Γη της αδελφοσύνης
Ο λαός πια τώρα κυβερνά
Μέσα σε σένα, ώ πόλη
Μέσα σε σένα, ώ πόλη
Ο λαός πια τώρα κυβερνά
Γη της αδελφοσύνης
Γκράντολα, κώμη μελαμψή
Κάθε γωνιά ένας φίλος
Κάθε σου πρόσωπο αγαθό
               Ισότητα σημαίνει
Γκράντολα, κώμη μελαμψή
Γη της αδελφοσύνης
Γη της αδελφοσύνης
Γκράντολα, κώμη μελαμψή
Κάθε σου πρόσωπο αγαθό
               Ισότητα σημαίνει
Ο λαός πια τώρα κυβερνά
Στον ίσκιο μιας βελανιδιάς
Που πια δεν θα γεράσει
Ορκίσθη νάναι σύντροφος
Γκράντολα στη βουλή σου
Γκράντολα στη βουλή σου
Ορκίσθη νάναι σύντροφος
Στον ίσκιο της δρυός σου
Ποτέ δε θα γεράσει.


19 Μαρτίου 2015

Μικρός αυτός ο Μάρτης [Ελένη Κοφτερού]


Μικρός αυτός ο Μάρτης
τόσα δάκρυα
γιατί μαρτυρά;

Η ωραία Ανδριαννή [Απόστολος Θηβαίος]

Η ΩΡΑΙΑ ΑΝΔΡΙΑΝΝΗ

Η ωραία Ανδριαννή γεννήθηκε στις 14 του Μάρτη, λίγο μετά τον πόλεμο. Ολόκληρη τη ζωή της την ξόδεψε στις δυτικές συνοικίες. Περνούσε το πρωί το ποτάμι και γερνούσε στα εργοστάσια του νήματος, μαζί με τόσους και τόσους εργάτες απ’ την Αρκαδία, τα Ιωάννινα, την Σμύρνη και την Αλεξάνδρεια. Μετά γέννησε τα κορίτσια της, έπαψε να δουλεύει. Τ’ απογεύματα σύχναζε στις εκκλησιές, προσέφερε που λένε έργο κοινωνικό. Τους νοιαζόταν τους φτωχούς και τους απόκληρους και αφοσιωνόταν στην παρηγοριά τους. Έπειτα ήρθαν δύσκολα χρόνια, δικτατορίες, σκληρές μέρες. Έβγαινε με τα κορίτσια της στο πεζοδρόμιο, μετρούσε τις ώρες για να ‘ρθει ο άντρας της από τις πιο απόμακρες περιοχές. Έφευγε αξημέρωτα με τα λεωφορεία της γραμμής, έχτιζε σπίτια, στέριωνε ζωές πάνω στα παλιά νερά.
Ύστερα ήρθε ο καιρός και η μεγάλη βρήκε τον άντρα της ζωής της και παντρεύτηκε. Έφτιαξε το σπίτι της κοντά στη γειτονιά της μάνας της. Έκανε και δυο μωρά και η ωραία Ανδριαννή γίνηκε πια και επίσημα γιαγιά. Τόσο πολύ εχάρηκε αυτόν το ρόλο της που δεν έπαψε να συνδράμει στις ανάγκες του κοριτσιού της. Ο άντρας της συνέχισε  να δουλεύει στις οικοδομές. Είχε τώρα δικό του συνεργείο και οι δουλειές του δεν ήταν πια μακρινές. Τα μεσημέρια επέστρεφε όπως όλοι οι εργαζόμενοι και περνούσε το μεσημέρι του στο μικρό μπαλκόνι εκείνου του δρόμου με τ’ όνομα των μεγάλων, πολεμικών αγώνων.
Ένα πρωί η ωραία Ανδριαννή έπεσε και πέθανε μες στο σπίτι της. Ανάμεσα στους δικούς της ανθρώπους έφυγε η ωραία Ανδριαννή. Την θάψαν στο παρακείμενο κοιμητήριο και φρόντισαν να ‘χει μια γωνιά προσεγμένη στο μικρό δωμάτιο με τα εγκιβωτισμένα οστά.
Τέτοιες μέρες πριν την Πασχαλιά πάντα τη θυμούνται την ωραία Ανδριαννή. Και η εγγονή της, ένα όμορφο, δεκατετράχρονο κορίτσι κουβαλά τ’ όνομα και την ομορφιά της στις οδούς των ηρώων των τραγικών, αρχαίων ποιημάτων. Στην οδό Ιφιγενείας ανθίζει η ωραία Ανδριαννή μες στις τρικυμίες που φέρνει ο καιρός. Ωραία, παλαιά Ανδριαννή των μεσημβρινών χωρών που γνωρίζεις την ηλικία των σεισμών και τους μυστικούς, τους τόπους της αναψυχής.


Απόστολος Θηβαίος




18 Μαρτίου 2015

Graffiti


























[28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 42, το ιστορικό κτίριο του Πολυτεχνείου 16.03.2015 08.13] 

Ξαφνικά στη Στουρνάρη κραυγάσανε οι ντουντούκες διαμαρτυρίας! Αμφίπλευρα στο επίπεδο. Κάποιοι δεν καλύπτουνε μόνο με χρώματα τα παλιά μουχλιασμένα τείχη, τα παλιά μουχλιασμένα σπίτια, τις παλιές μουχλιασμένες ιδέες. Γιατί μοναχά χρώματα βλέπουνε αυτοί που δεν μπορούνε να δούνε παραπέρα. Η αντιπαράλληλη κίνηση στον παγκόσμιο νέο τρόμο, που εγκαινίασε ο Καίσαρας πριν 25 χρόνια, δε μπορεί να υπάρξει αφού το επίπεδό έχει καταληφθεί ολοκληρωτικά. Μόνον κινήσεις αισθητικής, εκτός επιπέδου, στις 160 μοίρες, τη γωνία των πλαγιομετωπικών, και αυτές χωρίς ταυτότητα. Έτσι. Αλλά κοίτα που δεν αντέχεις να σου δείχνουνε το που ζεις!      

αναδημοσίευση απο 24Γράμματα

17 Μαρτίου 2015

Charis Mavros - Παντού μαζί σου




















Διαβάστε ή κατεβάστε (σε μορφή pdf), ακολουθώντας το σύνδεσμο εδώ, το εκατοστό δέκατο τρίτο βιβλίο της σειράς "εν καινώ" των 24Γραμμάτων, το μυθιστόρημα: "Παντού μαζί σου" του Charis Mavros.

15 Μαρτίου 2015

Εικόνα και χαϊκού.



Εικόνα και χαϊκού


Σε ένα παλαιότερο, προ πενταετίας, κείμενο που είχε δημοσιευτεί στα 24Γράμματα (εδώ) είχα αναφέρει κάποιες προσωπικές μου απόψεις για το τι σημαίνει το χαϊκού για μένα. Ο λόγος που επανέρχομαι στο θέμα χαϊκού δεν έχει να κάνει με την ανάγκη κάποιας σημαντικής τροποποίησης των απόψεων μου, που είχα αναφέρει τότε – τέτοιο θέμα δεν υπάρχει, αλλά για να θίξω ένα θέμα εκδοτικού πληθωρισμού βιβλίων ποίησης χαϊκού (σύμφωνα με τα αναγραφόμενα άμεσα ή έμμεσα στο εξώφυλλο ή / και σε κάποια εισαγωγή ) των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα. Κατά πόσον τελικά: πόσες από αυτές τις συλλογές με 17σύλλαβα τρίστιχα (5-7-5 ή 5-5-7 ή 7-5-5, η σειρά δεν έχει σημασία) ποιήματα έχουν να κάνουν με το χαϊκού;
Σίγουρα ο τρόπος που ζούμε σήμερα, και αυτό αφορά όχι μόνο τους ευρωπαίους κλπ αλλά και τους ίδιους τους Ιάπωνες, δεν έχει καμία σχέση με αυτόν των ανθρώπων στην Ιαπωνία πριν τέσσερις τουλάχιστον αιώνες πίσω, που δημιούργησαν το χαϊκού, αλλά αυτό δε μπορεί να σημαίνει ότι κάθε, ανεξάρτητα του πόσο ωραίο ποίημα μπορεί να είναι,  17σύλλαβο τρίστιχο (5-7-5 ή  κλπ) που γράφτηκε εκτός από ένα τρίστιχο είναι και χαϊκού ή έστω προσεγγίζει κάπως το χαϊκού.

Κυκλοφορούν ποιητικές συλλογές, πιθανόν κάποιες και εμπορικά να είναι επιτυχημένες, που δηλώνουν ευθέως ότι περιέχουν ποιήματα χαϊκού, αλλά αυτό που κυριαρχεί στα εν λόγω ποιήματα δεν είναι το ακαριαίο αποτέλεσμα/ γραφή μιας φυσικής εικόνας (ή και εικόνας πόλης) που εκείνη τη χρονική στιγμή οδήγησε το δημιουργό του, τελείως απρόσμενα για τον ίδιο!, να το γράψει:
- είτε αποτυπώνοντας την εικόνα (αφήνοντας στον αναγνώστη τα υπόλοιπα), όπως ο Μπασό στο πλέον αναγνωρίσιμο παγκοσμίως χαϊκού:
Λίμνη παλιά
Πηδά ο βάτραχος μέσα
Ο ήχος του νερού,
σε ένα ποίημα όπου η ξαφνική κίνηση του βατράχου καταγράφεται από τον ποιητή ως η διαταραχή, η απόλυτα φυσική διαταραχή σε ένα περιβάλλον ήρεμο, εκείνη που τον ξάφνισε σε τέτοιο βαθμό ωθώντας τον να την πει.
Εικόνα που δεν χρειάζεται να αφορά κάποιο ιδιαίτερο φαινόμενο αλλά μπορεί να είναι και μια εικόνα η οποία μας ήτανε οικεία αλλά για κάποιο αδιευκρίνιστο λόγο εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή λειτούργησε ως ποιητικό αίτιο, όπως στο χαϊκού του Σατομούρα Σόχα:
Πού είναι το πινέλο για να ζωγραφίσει
τα άνθη της δαμασκηνιάς
με το γλυκό τους άρωμα;
όπου θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι ο ποιητής πολλές φορές στο παρελθόν του θα πρέπει να είχε βρεθεί μπρος σε ανθισμένη δαμασκηνιά, αλλά κάποια «μαγική» στιγμή η εικόνα της δαμασκηνιάς (ενταγμένης στο συγκεκριμένο και μοναδικό τη στιγμή εκείνη περιβάλλον) λειτούργησε στο δημιουργό του ποιήματος (στη συγκεκριμένη και μοναδική κατάσταση που αυτός βρισκόταν τη στιγμή εκείνη ενταγμένος στο υπόψη περιβάλλον) όπως λειτούργησε.          
- είτε αποτυπώνοντας την εικόνα και ταυτόχρονα καταγράφοντας και τους συνειρμούς ή και τις διαπιστώσεις που αυτή η εικόνα του προκάλεσε. Συνειρμούς ή και διαπιστώσεις που μπορεί να αποκαλύπτουν και μια βαθύτατη φιλοσοφία στα μάτια του αναγνώστη, όπως το υπέροχο χαϊκού του Γιόσα Μπουσόν:
Τα κίτρινα χρυσάνθεμα
Χάνουν το χρώμα  τους
Στο φως της λάμπας.


Κυκλοφορούν λοιπόν ποιητικές συλλογές που δηλώνουν ότι περιέχουν ποιήματα χαϊκού, αλλά σε αυτά αναγνωρίζεις το συγγραφέα που κάθισε να γράψει για να αποτυπώσει σε ποίημα, που ικανοποιεί τον κανόνα των συλλαβών και των στίχων του χαϊκού, από τις πολιτικές, τις κοινωνικές ή τις φιλοσοφικές του απόψεις μέχρι τα προσωπικά του αδιέξοδα, τις αναζητήσεις του, τα απωθημένα του και τις εμμονές του.
Τα ποιήματα αυτά, ανεξάρτητα της ποιότητας τους της απαλλαγμένης από την ένταξή τους σε είδος που δεν ανήκουν, από τη στιγμή που η φυσική ή αστική κλπ εικόνα ως το απρόβλεπτο στιγμιαίο δημιουργικό αίτιο απουσιάζει, χαϊκού δεν είναι.
Αν ο δημιουργός τους αισθάνεται ότι η λέξη τρίστιχο δεν προσθέτει το κύρος που προσθέτει η λέξη χαϊκού, ίσως το πιο «τίμιο» θα ήταν να ονομάζονταν: Ποιήματα πάνω στη φόρμα του χαϊκού.

14 Μαρτίου 2015

Γκοβίντα (απόσπασμα), από το Siddhartha του Hermann Hesse [μετ. Λία Ζουργού]


Γκοβίντα (απόσπασμα)


[…]
"Δεν αστειεύομαι. Λέω αυτό που ανακάλυψα. Τη γνώση μπορεί κανείς να τη μεταδώσει, τη σοφία όμως όχι. Μπορεί κάποιος να τη βρει, μπορεί κάποιος να τη ζήσει, μπορεί να στηριχθεί απ’ αυτή, μπορεί να κάνει θαύματα μαζί της, αλλά δεν μπορεί να την πει και να την διδάξει. Αυτό το προαισθανόμουν μερικές φορές και τότε που ήμουν νέος και αυτό ήταν που με τράβηξε από τους δασκάλους. Έχω και μια άλλη σκέψη, Γκοβίντα, που πάλι θα τη θεωρήσεις κοροϊδία ή τρέλα, είναι όμως η καλύτερη μου σκέψη. Λέει: το αντίθετο κάθε αλήθειας είναι εξίσου αληθινό! Δηλαδή, μια αλήθεια μπορεί να προφερθεί και να περιβληθεί με λόγια μόνο όταν είναι μονόπλευρη. Και μονόπλευρα είναι όλα όσα μπορούμε να σκεφτούμε και να πούμε με λόγια, όλα είναι μονόπλευρα, όλα μισά, όλα στερημένα από την ολότητα, τη σφαιρικότητα, την ενότητα. Όταν ο έξοχος Γκοτάμα διδάσκοντας μιλούσε για τον κόσμο, ήταν αναγκασμένος να τον χωρίζει σε σανσάρα και νιρβάνα, σε πλάνη και αλήθεια, σε πόνο και λύτρωση. Κανείς δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, δεν υπάρχει άλλος δρόμος γι’ αυτόν που θέλει να διδάξει. Ο κόσμος ο ίδιος όμως, αυτά που βρίσκονται γύρω μας και μέσα μας, αυτός δεν είναι ποτέ μονόπλευρος. Ποτέ ένας άνθρωπος ή μια πράξη δεν είναι μόνο άγιος ή μόνο αμαρτωλός. Φαίνεται όμως έτσι γιατί είμαστε υποταγμένοι στην πλάνη ότι ο χρόνος είναι κάτι πραγματικό. Ο χρόνος δεν είναι πραγματικός, Γκοβίντα, το κατάλαβα αυτό ξανά και ξανά. Και αν ο χρόνος δεν είναι πραγματικός, τότε και αυτό που φαίνεται πως υπάρχει ανάμεσα στον κόσμο και στην αιωνιότητα, ανάμεσα στον πόνο και την ευδαιμονία, ανάμεσα στο καλό και στο κακό, είναι κι αυτό πλάνη".

"Πώς αυτό;" ρώτησε τρομαγμένος ο Γκοβίντα.

"Άκουσε καλά, αγαπημένε μου, άκουσε καλά! Ο αμαρτωλός, που είμαι και που είσαι, είναι αμαρτωλός αλλά κάποτε θα ξαναγίνει Βράχμαν, θα φτάσει κάποτε τη νιρβάνα, θα γίνει Βούδας - και τώρα δες: αυτό το "κάποτε" είναι πλάνη, είναι μόνο μια αλληγορία! Ο αμαρτωλός δε βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στο Βούδα, δεν υπόκειται σε εξέλιξη, αν και η σκέψη μας δεν μπορεί να καταλάβει αλλιώς τα πράγματα! Όχι, ο μελλοντικός Βούδας υπάρχει, βρίσκεται σήμερα και τώρα κιόλας μέσα στον αμαρτωλό, το μέλλον του βρίσκεται κιόλας εδώ και πρέπει να λατρεύεις σ’ αυτόν και σε σένα και στον καθένα το υπαρκτό, το πιθανό, τον κρυμμένο Βούδα. Ο κόσμος, φίλε Γκοβίντα, δεν είναι ατελής, ούτε να τον αντιλαμβανόμαστε σαν ένα μακρύ δρόμο προς την τελειότητα. Όχι, είναι κάθε στιγμή τέλειος, κάθε αμαρτία φέρνει μέσα της τη χάρη, όλα τα μικρά παιδιά έχουν μέσα τους ήδη το γέρο, όλα τα βρέφη το θάνατο, όλοι οι ετοιμοθάνατοι την αιώνια ζωή. Δεν είναι δυνατό κανένας άνθρωπος να δει πόσο μακριά από τους άλλους βρίσκεται στο δρόμο του. Ο Βούδας περιμένει μέσα στον ληστή και στον παίχτη ζαριών και μέσα στο βραχμάνο περιμένει ο ληστής. Υπάρχει η δυνατότητα στη βαθιά περισυλλογή, να σταματήσει κανείς το χρόνο και να δει συγχρόνως όλη την περασμένη, τωρινή και μελλοντική ζωή και τότε όλα είναι καλά, όλα τέλεια, όλα είναι Βράχμαν. Γι’ αυτό ό,τι υπάρχει μου φαίνεται καλό, ο θάνατος μου φαίνεται σαν ζωή, η αμαρτία σαν αγιότητα, η εξυπνάδα σαν ανοησία, όλα έτσι πρέπει να είναι, όλα χρειάζονται μόνο τη συγκατάθεση μου, την προθυμία μου μόνο, τη γεμάτη αγάπη κατανόηση μου, έτσι είναι καλά για μένα, μπορούν μόνο να με στηρίξουν, δεν μπορούν να με βλάψουν. Έμαθα από το κορμί μου και από την ψυχή μου ότι χρειαζόμουν τη λαγνεία, την επιδίωξη αγαθών, τη ματαιοδοξία και χρειαζόμουν την πιο αισχρή απελπισία για να μάθω να παραιτούμαι από κάθε αντίσταση, να μάθω να αγαπώ τον κόσμο, να μην τον συγκρίνω πια με οποιονδήποτε κόσμο είχα επιθυμήσει ή είχα φαντασθεί εγώ, με κάποιο είδος τελειότητας που είχα φαντασθεί εγώ, αλλά να τον αφήσω όπως είναι και έτσι να τον αγαπώ και σ’ αυτόν να ανήκω ευχάριστα. - Αυτές, Γκοβίντα, είναι μερικές από τις σκέψεις που μου ήρθαν στο μυαλό".

Ο Σιντάρτα έσκυψε, πήρε μια πέτρα από τη γη και την κούνησε στο χέρι του.

"Αυτή εδώ", είπε παίζοντας, "είναι μια πέτρα και σε κάποιον καθορισμένο χρόνο ίσως γίνει γη και από γη ίσως γίνει φυτό, ζώο ή άνθρωπος. Παλιότερα θα έλεγα: "Αυτή η πέτρα είναι μονάχα μια πέτρα, δεν έχει αξία, ανήκει στον κόσμο της Μάγια. Επειδή όμως στον κύκλο των μεταμορφώσεων ίσως γίνει άνθρωπος ή πνεύμα, γι’ αυτό δίνω και σ’ αυτήν αξία". Έτσι ίσως θα σκεφτόμουν παλιότερα. Σήμερα όμως σκέφτομαι: αυτή η πέτρα είναι πέτρα και είναι και ζώο, και είναι και θεός, είναι ακόμα και Βούδας. Τη σέβομαι και την αγαπώ, όχι γιατί κάποτε θα μπορούσε να γίνει αυτό ή εκείνο, αλλά γιατί συνέχεια και πάντα είναι όλα - και ακριβώς αυτό, ότι είναι πέτρα, ότι σήμερα και τώρα μου φαίνεται πέτρα, ακριβώς γι’ αυτό την αγαπώ και βλέπω αξία και νόημα σε κάθε φλέβα και σε κάθε βαθούλωμα της, στο κίτρινο, στο γκρίζο, στην σκληρότητα, στον ήχο που βγαίνει όταν την χτυπούν, στην ξηρότητα ή στην υγρασία της επιφανείας της. Υπάρχουν πέτρες που στην αφή μοιάζουν με λάδι ή σαπούνι, άλλες με φύλλα, άλλες με άμμο και κάθε μια είναι ξεχωριστή και προσεύχεται το Ομ με το δικό της τρόπο, η κάθε μια είναι Βράχμαν και συγχρόνως είναι και πέτρα, σαν λάδι ή σαν σαπούνι και ακριβώς αυτό μου αρέσει και μου φαίνεται θαυμάσιο και άξιο λατρείας. - Αλλά ας μη μιλήσω άλλο γι’ αυτό. Οι λέξεις δεν κάνουν καλό στο μυστικό νόημα. Πόντοτε, όταν μιλάει κανείς γι’ αυτά, όλα γίνονται κάπως διαφορετικά, νοθεύονται λίγο, γίνονται λιγάκι τρελά - ναι, ακόμα κι αυτό είναι πολύ καλό και πολύ μου αρέσει, ακόμα και μ’ αυτό είμαι απολύτως σύμφωνος, να ηχεί σε κάποιον πάντοτε σαν τρέλα αυτό που για κάποιον άλλον είναι θησαυρός και σοφία".

Ο Γκοβίντα άκουγε σιωπηλός.

"Γιατί μου είπες αυτό για την πέτρα;" ρώτησε διστακτικά μετά από μια παύση.

"Έγινε χωρίς πρόθεση. Ή ίσως ήθελε να πει ότι αγαπώ εξίσου την πέτρα και τον ποταμό και όλα αυτά τα πράγματα που βλέπουμε και από τα οποία μπορούμε να διδαχθούμε. Μπορώ ν' αγαπήσω μια πέτρα, Γκοβίντα, και ένα δέντρο ή ένα τσόφλι. Αυτά είναι πράγματα και ο άνθρωπος μπορεί ν’ αγαπήσει πράγματα. Γι’ αυτό οι διδασκαλίες δεν είναι για μένα, δεν έχουν ούτε σκληρότητα, ούτε απαλότητα, ούτε χρώματα, ούτε γωνίες, ούτε μόνο λέξεις. Ίσως αυτό είναι που σ’ εμποδίζει να βρεις την ειρήνη, ίσως είναι οι πολλές λέξεις. Γιατί και η λύτρωση και η αρετή, η σανσάρα και η νιρβάνα είναι μόνο λέξεις, Γκοβίντα. Δεν υπάρχει κανένα πράγμα που θα μπορούσε να είναι νιρβάνα, υπάρχει μόνο η λέξη νιρβάνα".

Ο Γκοβίντα είπε: "Δεν είναι μόνο μια λέξη, φίλε, η νιρβάνα. Είναι μια σκέψη".

Ο Σιντάρτα συνέχισε. "Μια σκέψη, έστω. Πρέπει να σου ομολογήσω, αγαπημένε, ότι δεν κάνω πια διαχωρισμό ανάμεσα στις σκέψεις και τις λέξεις. Και για να μιλήσω ξεκάθαρα, ούτε και τις σκέψεις έχω σε μεγάλη υπόληψη. Υπολογίζω περισσότερο στα πράγματα. Σ’ αυτή τη βάρκα για το πέρασμα παραδείγματος χάρη ήταν ένας άνθρωπος προκάτοχος και δάσκαλος μου. Ένας άγιος άνθρωπος που για μερικά χρόνια πίστευε μόνο στον ποταμό, σε τίποτ’ άλλο. Είχε νιώσει ότι η φωνή του ποταμού του μιλούσε και μάθαινε απ’ αυτή. Εκείνη τον δίδασκε και τον μόρφωνε, ο ποταμός του φαινόταν σαν θεός και για πολλά χρόνια δεν ήξερε ότι κάθε άνεμος, κάθε σύννεφο, κάθε πουλί, κάθε σκαθάρι είναι εξίσου θεϊκά και ότι ξέρουν και μπορούν να διδάξουν τόσα πολλά, όσα και ο σεβαστός του ποταμός. Όταν όμως αυτός ο άγιος πήγε στα δάση, τότε τα ήξερε όλα, ήξερε περισσότερα από σένα και μένα, χωρίς δασκάλους, χωρίς βιβλία, μόνο γιατί είχε πιστέψει στον ποταμό".

Ο Γκοβίντα είπε: "Είναι όμως αυτό που ονομάζεις "πράγμα" κάτι πραγματικό, κάτι υπαρκτό; Δεν είναι μόνο απάτη της Μάγια, μόνο εικόνα και φαινόμενο; Η πέτρα σου, το δέντρο σου, ο ποταμός σου - είναι λοιπόν πραγματικότητα όλ' αυτά, "

"Ακόμα κι αυτό", είπε ο Σιντάρτα, "δε με πολύνοιάζει. Ας είναι τα πράγματα φαινόμενα ή όχι, τότε θα είμαι κι εγώ φαινόμενο και έτσι όλα θα είναι όμοια μου. Αυτό είναι που τα κάνει σε μένα τόσο αγαπητά και σεβαστά: είναι όμοια μου, γι’ αυτό μπορώ να τ’ αγαπώ. Κι αυτή είναι μια διδασκαλία, για την οποία θα γελάσεις: η αγάπη, Γκοβίντα, μου φαίνεται ότι είναι το σημαντικότερο απ’ όλα. Μπορεί να είναι υπόθεση των μεγαλύτερων στοχαστών να εξετάζουν τον κόσμο, να τον εξηγούν, να τον περιφρονούν. Εμένα όμως μ’ ενδιαφέρει να μπορώ να αγαπώ τον κόσμο, να μην τον περιφρονώ, να μη μισώ ούτε αυτόν ούτε τον εαυτό μου, να μπορώ να παρατηρώ και αυτόν και τον εαυτό μου με αγάπη και θαυμασμό και σεβασμό".

"Το καταλαβαίνω αυτό", είπε ο Γκοβίντα. "Αλλά ακριβώς αυτό ονόμασε απάτη ο Έξοχος. Προτείνει την συμπάθεια, την επιείκια, την ευσπλαχνία, την υπομονή αλλά όχι την αγάπη. Μας απαγορεύει να δεσμεύουμε την καρδιά μας με την αγάπη των επίγειων".

"Το ξέρω", είπε ο Σιντάρτα και το χρυσαφένιο χαμόγελο του άστραφτε. "Το ξέρω, Γκοβίντα. Αλλά δες, βρισκόμαστε χωμένοι στη μέση του δάσους των απόψεων, της διαμάχης των λέξεων. Δεν μπορώ βέβαια να αρνηθώ ότι τα λόγια μου για την αγάπη αντιφάσκουν, αντιφάσκουν φαινομενικά, με τα λόγια του Γκοτάμα. Και γι’ αυτό ακριβώς δυσπιστώ τόσο πολύ προς τις λέξεις, γιατί ξέρω ότι αυτή η αντίφαση είναι πλάνη. Ξέρω ότι συμφωνώ με τον Γκοτάμα. Πώς θα μπορούσε Αυτός να μη γνωρίζει την αγάπη; Αυτός, που είχε γνωρίσει την ανθρώπινη ύπαρξη στην παροδικότητα και τη μηδαμινότητά της, αγάπησε τόσο πολύ τους ανθρώπους ώστε αφιέρωσε μια μακριά, επίπονη ζωή για να τους βοηθήσει και να τους διδάξει! Και σ’ αυτόν ακόμα, σ’ αυτόν το μεγάλο δάσκαλο, τα πράγματα είναι για μένα προτιμότερα από τα λόγια του, οι κινήσεις του χεριού του σημαντικότερες από τη γνώμη του. Ούτε στα λόγια, ούτε στις σκέψεις βλέπω το μεγαλείο του, αλλά μόνο στις πράξεις και στη ζωή του".
[…]

13 Μαρτίου 2015

Τάσος Λειβαδίτης: Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος τρόπος να γνωριστούν [Απόστολος Θηβαίος]



Τάσος Λειβαδίτης: Γιατίο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος τρόπος να γνωριστούν

Χρόνια μετά είναι σημείο αναφοράς. Είναι εκείνο το σύνθημα που ανάβει σ’ όλους τους τοίχους του σπιτιού. Έτσι εξηγείται η τόση μοναξιά, εδώ και δεκαετίες, μια ίδια ζωή, απαράλλαχτη που έσπαζε μονάχα με θανάτους και γέννες. Είναι σκληρός ο δρόμος της ζωής. Όμως είναι στίχοι που θα ‘καναν καθένα ν’ αγαπήσει τα ποιήματα. Μιλώ για το συμπέρασμα που κλείνει τους στίχους του Λειβαδίτη. Έτσι ήσυχα λοιπόν αποκαλύπτεται η ζωή. Σε ποιήματα, γνωριμίες, πίνακες ζωγραφικής, τοπία. Σε κάθε του αμαρτία ο άνθρωπος φτιάχνει μια καινούρια τέχνη. Είναι τρέλα αρσενική, όπως γράφει ο ποιητής, πριν τολμήσει και ακουμπήσει στις ζωές μας το μεγάλο μυστικό, τη βαθιά συνείδηση που όλοι κατανοούμε μια ορισμένη στιγμή, δίχως καμιά διάθεση αμφισβήτησης, νικημένοι και ευτυχισμένοι μαζί, στα μικρά κρεσέντο της νύχτας.
Δεν ήταν κατάσταση ψυχολογική. Ήταν οι πρώτες συστάσεις, κάτι σαν τον ερωτικό θρίαμβο του Δημήτρη Λάγιου, στην άκρη της θάλασσας. Όσους θυμάμαι σήμερα έχουν αποκτήσει το κύρος του κλασσικού. Τίποτε σαν την ανώφελη εξέταση των σεναρίων, τίποτε σαν δοκίμιο ή είδος άλλο εκφραστικό. Πρόκειται για το κλασσικό που αναγορεύεται στηριγμένο στην αυθεντικότητά του και μόνο. Τίποτε δεν απέμεινε απ’ τα οικόσημα και τα εμβλήματα. Όμως πού καιρός για ντροπή και περισυλλογή. Οι ήρωες ζουν μονάχα στις μάχες.
Πολλά έχουν γραφτεί για τα ποιήματα του Τάσου Λειβαδίτη. Ακόμη περισσότερα πρόκειται να γραφτούν στο μέλλον, δοκιμασμένα απ’ άλλες κατευθύνσεις. Απόψε τον θυμίζει αυτή η φωτογραφία της Αθήνας. Ο αλάθητος βλέπεις κανόνας της αφαίρεσης, όταν απομένει ξεκάθαρη κάποτε η ιδέα. Ένας παρηγορητικός λύχνος για τον κατατρεγμένο των δρόμων, για την καθημερινή αντοχή σ’ αυτό το ξέφρενο παιχνίδι. Είναι τα γυμνά ξύλα, τα τσακισμένα που θα μας σώζουν σε μια δύσκολη στιγμή, όταν τίποτε μα τίποτε στον κόσμο δεν θα έχει απομείνει για να σου πω κρατήσου.
Επειδή είναι ο πιο δύσκολος δρόμος, επειδή άλλος τρόπος δεν υπάρχει να σκύψω μέσα μου, προσεύχομαι απόψε μ’ ένα ποίημα.
Και σου αφιερώνω ακόμη αυτή τη μικρή φωτογραφία που σου ανέφερα πρωτύτερα, απ’ την αυλή της Αλίκης που πάντα νόμιζα ανύπαρκτη. Με πολύχρωμα, μικρά φύλλα ζει τις νύχτες κάτω από φώτα παλιά, κρατώντας τη ζεστασιά των παιδικών ματιών της.

Απόστολος Θηβαίος




11 Μαρτίου 2015

(Καθώς πέφτει ο ήλιος)

στη Φωτεινή Βασιλοπούλου

Καθώς πέφτει ο ήλιος.
Άκου! Κοτσύφια.
Βαθιά στο ρέμα.

(10.03.2015)

10 Μαρτίου 2015

(Αμέτρητα χρώματα)

στην Ελένη Κοφτερού

Αμέτρητα χρώματα.  
Ουρανός και γη.
Πού συναρμόζουν;

(05.03.2015)

Τα ιδιαίτερα θησαυρίσματα της Ελένης Γκόρα




















Διαβάστε ή κατεβάστε (σε μορφή pdf), ακολουθώντας το σύνδεσμο εδώ, το εκατοστό δωδέκατο βιβλίο της σειράς "εν καινώ" των 24Γραμμάτων, τα: "Τα ιδιαίτερα  θησαυρίσματα της Ελένης Γκόρα".