[στο εκκλησάκι Αγ. Θεοδώρων, στον ορεινό όγκο Σταυραετός, στη Στυμφαλία, 15.09.2024]

Στο παρόν παρουσιάζονται εικόνες από το σφηνωμένο στην ορθοπλαγιά, στο βόρειο μέρος τού ορεινού όγκου Σταυραετός, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ της Στυμφαλίας λίμνης και του χωριού Ψάρι, στην Κορινθία.

Η διαδρομή που ακολούθησα έχει σημειωθεί στο χάρτη από τη wikimapia:

Ξεκίνησα από το σημείο # στον ανωτέρω χάρτη και ακολούθησα τον παλιό χωματόδρομο, προς τα νοτιοδυτικά, μέχρι το τέλος του. 

Στο video που ακολουθεί μεταξύ άλλων διακρίνονται οι ορεινοί όγκοι (από αριστερά προς τα δεξιά): Απέλαυρον όρος, Ολίγυρτος, Μαυροβούνι – μπροστά τους η λίμνη Στυμφαλία καλυμμένη από καλάμια – και η Ζήρεια.

Από εκεί πήρα το μονοπάτι προς τα ανατολικά.

Το μονοπάτι δεν είναι σηματοδοτημένο και κατά τόπους είναι ασαφές ή πνιγμένο από τα πουρνάρια.

Μετά όμως από το σημείο που διασταυρώνεται με ένα μονοπάτι (από το οποίο κατέβηκα επιστρέφοντας) που έρχεται από κάτω, γίνεται πιο ξεκάθαρο αν και μπορεί να μπερδευτείς πρόσκαιρα με «μονοπάτια» που έχουν ανοίξει τα κατσίκια.

Σύντομα έφτασα στην επιμήκη βάση τής ορθοπλαγιάς, στην οποία βρίσκεται το εκκλησάκι Αγ. Θεόδωροι. Η θέα είναι υπέροχη, όπως και το παλιό, λιτό, αλλά στα όρια εγκατάλειψης, εκκλησάκι!:

Κατεβαίνοντας, όπως ανέφερα, στο ύψος των 780 μ. περίπου, συνέχισα προς τα δεξιά, στο σύντομο και ευδιάκριτο μονοπάτι μέχρι έναν παλιό χωματόδρομο, στον οποίο συνέχισα αριστερά και περνώντας από ένα επίσης ασαφές μονοπάτι βγήκα στον χωματόδρομο, που είχα πάρει αρχικά ανεβαίνοντας. 

Για να ανέβω στο εκκλησάκι χρειάστηκα περί τη μιάμιση ώρα ενώ για να κατέβω λίγο περισσότερο από μισή! Προσωπικά, για κάποιον που δεν θα θέλει να διασχίσει το ασαφές, πνιγμένο στα πουρνάρια, μονοπάτι, που είχα πάρει αρχικά, μετά το τέλος τού χωματόδρομου, προτείνω να ξεκινήσει από το σημείο, που έχω σημαδέψει με αστεράκι, να κινηθεί νότια και νοτιοδυτικά στον παλιό χωματόδρομο και να ανέβει το μονοπάτι το οποίο κατέβηκα.

[στο λόφο Όμορφη Κορυφή, στο Σοφικό Κορινθίας, και μια ακόμα παλιά παραδοσιακή ασβεστοκάμινος, 14.09.2024]

Στο παρόν παρουσιάζονται εικόνες από το λόφο Όμορφη Κορυφή, που βρίσκεται νότια και πάνω από το χωριό Σοφικό Κορινθίας, στις βόρειες παρυφές τού οποίου βρίσκεται το «Ανοιχτό Θέατρο Σολυγείας “Αθανάσιος Τούσουλης”». Αναφορά, με μια μακρινή εικόνα, για το λόφο Όμορφη Κορυφή, είχε γίνει πρόσφατα.

Προτού τις εικόνες από το λόφο Όμορφη Κορυφή, παρουσιάζεται μια εικόνα από μια παλιά προβιομηχανική παραδοσιακή ασβεστοκάμινο, στη θέση 37°48'25''N 23°00'59''E, ακριβώς δίπλα στο δρόμο Αλμυρή-Ρειτό-Σοφικό, περί τα 3,2 χλμ μετά το Ρειτό, την οποία δεν είχα προσέξει παλαιότερα περνώντας οδικά. Ο λόγος δεν έχει να κάνει με το ότι σώζεται μόνον το αποτύπωμά της στο χώμα, αλλά με το ότι αποκαλύφτηκε μετά από εργασίες που γίνονται στην άκρη τού οδοστρώματος (απομάκρυνση βλάστησης κ.λπ). Είναι η δεύτερη που συναντάω στο Σοφικό (για την πρώτη εδώ).

Ακολουθούν εικόνες από το λόφο Όμορφη Κορυφή.

Για να ανέβει κανείς στην κορυφή του ακολουθεί το σύντομο, κακοτράχαλο, με έντονη κλίση – μια ανηφόρα 1.230 μ. από τα 459 μ. στα 690 μ. υψόμετρο – χωματόδρομο από δυτικά. Η διαδρομή έχει σημειωθεί στο χάρτη από τη wikimapia:

Ο χωματόδρομος, από ό,τι φαίνεται, χρησιμοποιείται πλέον μόνον ως μονοπάτι και κατσικόδρομος.

Λίγα μέτρα από την κορυφή, διακρίνεται μια πεζούλα:

Η κορυφή είναι πετρώδης, με περιφερειακά αραιή βλάστηση πεύκων ενώ υπάρχει κολονάκι τής ΓΥΣ.

Ο λόφος, επειδή είναι χαμηλότερος από τους περισσότερους ορεινούς όγκους γύρω του, έχει περιορισμένη μεν θέα αλλά όμορφη. Η πιο καλή είναι αφενός προς το λόφο Τζαλίκας (ανάρτηση 09.04.2018 και ανάρτηση 14.08.2024), στα βόρεια του και βόρεια τού χωριού Σοφικό, αφετέρου προς το Σαρωνικό κόλπο, στα ανατολικά του. 

Introduction of the child to the Cosmos [Omaha]

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Ι

Έι! Ήλιε Εσύ, Σελήνη, Αστέρια κι όλοι εσείς που κινείστε στους ουρανούς,

Σας προσκαλώ να με ακούσετε!

Ανάμεσά σας έχει έρθει μια νέα ζωή.

Τη συναίνεσή σας ικετεύω!

Κάντε του το μονοπάτι ομαλό, για να φτάσει στην κορυφή τού πρώτου λόφου!

II

Έι! Άνεμοι Εσείς, Σύννεφα, Βροχή, Ομίχλη κι όλοι εσείς που κινείστε στον αέρα,

Σας προσκαλώ να με ακούσετε!

Ανάμεσά σας έχει έρθει μια νέα ζωή.

Τη συναίνεσή σας ικετεύω!

Κάντε του το μονοπάτι ομαλό, για να φτάσει στην κορυφή τού δεύτερου λόφου!

III

Έι! Λόφοι Εσείς, Κοιλάδες, Ποτάμια, Λίμνες, Δέντρα, Λιβάδια κι όλοι εσείς στη γη,

Σας προσκαλώ να με ακούσετε!

Ανάμεσά σας έχει έρθει μια νέα ζωή.

Τη συναίνεσή σας ικετεύω!

Κάντε του το μονοπάτι ομαλό, για να φτάσει στην κορυφή τού τρίτου λόφου!

IV

Έι! Πουλιά Εσείς, μεγάλα και μικρά, που στον αέρα πετάτε,

Έι! Ζώα Εσείς, μεγάλα και μικρά, που στο δάσος κατοικείτε,

Έι! Έντομα Εσείς που στα χορτάρια σέρνεστε ανάμεσα  και στο έδαφος τρυπώνετε,

Σας προσκαλώ να με ακούσετε!

Ανάμεσά σας έχει έρθει μια νέα ζωή.

Τη συναίνεσή σας ικετεύω!

Κάντε του το μονοπάτι ομαλό, για να φτάσει στην κορυφή τού τέταρτου λόφου!

V

Έι! Όλοι εσείς στους ουρανούς, όλοι εσείς στον αέρα κι όλοι εσείς στη γη,

Σας προσκαλώ όλους να με ακούσετε.

Ανάμεσά σας έχει έρθει μια νέα ζωή.

Τη συναίνεσή σας, όλων σας τη συναίνεση ικετεύω!

Κάντε του το μονοπάτι ομαλό – τότε θα (μπορεί να) ταξιδέψει πέρα από τους τέσσερις λόφους!

INTRODUCTION OF THE CHILD TO THE COSMOS

I

Ho! Ye Sun, Moon, Stars, all ye that move in the heavens,

I bid you hear me!

Into your midst has come a new life.

Consent ye, I implore!

Make its path smooth, that it may reach the brow of the first hill!

II

Ho! Ye Winds, Clouds, Rain, Mist, all ye that move in the air,

I bid ye hear me!

Into your midst has come a new life.

Consent ye, I implore!

Make its path smooth, that it may reach the brow of the second hill!

III

Ho! Ye Hills, Valleys, Rivers, Lakes, Trees, Grasses, all ye of the

earth,

I bid you hear me!

Into your midst has come a new life.

Consent ye, I implore!

Make its path smooth, that it may reach the brow of the third hill!

IV

Ho! Ye Birds, great and small, that fly in the air,

Ho! Ye Animals, great and small, that dwell in the forest,

Ho! Ye Insects that creep among the grasses and burrow in the ground,

I bid you hear me!

Into your midst has come a new life.

Consent ye, I implore!

Make its path smooth, that it may reach the brow of the fourth hill!

V

Ho! All ye of the heavens, all ye of the air, all ye of the earth,

I bid you all to hear me.

Into your midst has come a new life.

Consent ye, consent ye all, I implore!

Make its path smooth—then shall it travel beyond the four hills!

Πηγή: gutenberg.org. 

[η διαδρομή Κούτσι Ξυλοκάστρου (Κορφιώτισσα)-Ανάληψη-Πρ. Ηλίας, 11.09.2024]

Στο παρόν παρουσιάζονται εικόνες από μια διαδρομή, πάνω από την πεδινή Κορινθία, με μια υπέροχη θέα αφενός προς τα κάτω, στην πεδινή Κορινθία, από το Καμάρι και δυτικά μέχρι πέρα στα παράλια χωριά τής Αχαΐας, τουλάχιστον στο Διακοφτό, αφετέρου προς τις ακτές των νομών Φωκίδας και Βοιωτίας, στον κορινθιακό κόλπο, και τους ορεινούς όγκους Ελικώνα, Παρνασσού και Γκιώνας. Η διαδρομή, που έχει σημειωθεί στο χάρτη από τη wikimapia με ένθετο τρισδιάστατο χάρτη από το google earth για να δειχθεί το ανάγλυφο τής περιοχής…

...είναι εύκολη αφού γίνεται όλη σε ομαλό χωματόδρομο, από το χωριό Κούτσι Ξυλοκάστρου (Κορφιώτισσα) μέχρι το εκκλησάκι Πρ. Ηλία πάνω από τα Άνω Πιτσά, έχει συνολικό μήκος (με την επιστροφή) πάνω από 18 χλμ., και κινείται μεταξύ ελάχιστου υψόμετρου 769 μ. και μέγιστου 1.133 μ.. Χρειάστηκα περί τις 4 ώρες για να την καλύψω ενώ η συννεφιά τής μέρας βοήθησε καταλυτικά στην αποφυγή έκθεσης στον ήλιο. Διαφορετικά δεν θα επιχειρούσα να συνεχίσω μετά το εκκλησάκι Ανάληψη προς τα δυτικά. 

Ακολουθούν εικόνες, οι οποίες παρουσιάζονται κατά μήκος της διαδρομής προς τα δυτικά αλλά όχι με χρονική σειρά:

-ο λόφος Κούτσα μέχρι πέρα τον ανατολικό κορινθιακό κόλπο:

-από εδώ συνέχισα δεξιά (όχι προς τα εκεί που δείχνει η πινακίδα):

-στο βάθος η Μικρή και η Μεγάλη Ζήρεια:

-το εκκλησάκι Ανάληψη με την υπέροχη θέα. Στο video διακρίνονται από αριστερά, η Γκιώνα (ελάχιστα), ο Παρνασσός και τα σύννεφα που έχουνε καλύψει τον Ελικώνα:

-στο video, από τη διαδρομή προς τα δυτικά, διακρίνονται οι ανωτέρω ορεινοί όγκοι:

---

-πηγή μη πόσιμου νερού (ο λάκκος είναι γεμάτος βατράχια) δίπλα στο χωματόδρομο, στη θέση 38°05’08’’N 22°30’16’’E:

-πηγή μη πόσιμου νερού (από ό,τι φαίνεται πάντως κατάλληλου για κοπάδια) δίπλα στο χωματόδρομο και σε μια στρούγκα, στη θέση 38°04’48’’N 22°29’37’’E:

---

-ψηλά στο λόφο διακρίνεται το εκκλησάκι Πρ. Ηλία πάνω από τα Άνω Πιτσά:

-ανεβαίνοντας το λόφο προς τον Πρ. Ηλία…

--στο βάθος διακρίνονται οι ορεινοί όγκοι Γκιώνας και Παρνασσού:

--οι ορεινοί όγκοι Ζήρειας και Μαύρου Όρους: 

--το Μαύρο Όρος:

--τα παράλια δυτικής Κορινθίας και ανατολικής Αχαΐας:

--το εκκλησάκι Πρ. Ηλίας, που βρίσκεται σε περιφραγμένο χώρο: 

Μία λέξη τη φορά [Πόπη Νεγιάννη]

"Μία λέξη τη φορά"

Στις λέξεις κρύβομαι.
Στη γλυκιά θαλπωρή τους.
Στην ασφάλεια των γραπτών.
Πονάνε οι λέξεις _ναι.
Όμως τις απαλύνει το χαρτί.
Τις λειαίνει.
Μια λέξη τη φορά.
Φίλος το χαρτί πιστός.
Ανέχεται τις ανάκατες μουτζούρες μου.
Η οθόνη όχι.
Σου δείχνει αδυσώπητα άγριο το πρόσωπό σου.
Καθρεφτίζει το φόβο μέσα σου.
Σου επιστρέφει την οδύνη.
Σβήνει τις μουτζούρες με ένα πλήκτρο _ναι.
Μα είναι πλάνη.
Καμία μουτζούρα δεν σβήνει μαγικά.
Το χαρτί στο θυμίζει αυτό.
Στο χιλιογραμμένο.
Στο χιλιοσβησμένο σου.
Μια λέξη τη φορά.
Έτσι γίνεται.
Έτσι νικιέται ο φόβος.
Έτσι γλυκαίνει η οδύνη._

[στον Ολίγυρτο, 09.09.2024]

Προτού τις εικόνες από τη σύντομη διαδρομή, στον ορεινό όγκο Ολίγυρτο, που βρίσκεται νότια τού χωριού Λαύκα, δυτικά τού χωριού Σκοτεινή και βόρεια τού χωριού Κανδήλα Αρκαδίας, στα σύνορα Κορινθίας και Αρκαδίας, προηγείται μια μικρή αναφορά στο ανάγλυφο τής Πελοποννήσου για τις περιοχές μεταξύ των νομών: Αχαΐας-Κορινθίας, Αρκαδίας-Κορινθίας, Αργολίδας-Κορινθίας και Αρκαδίας-Αργολίδας. Ανάγλυφο, δυναμικό και όχι στατικό, σε γεωλογικές χρονικές κλίμακες, το οποίο έχει προκύψει από την πίεση που δέχεται ο ελλαδικός χώρος από τις κινήσεις των τεκτονικών πλακών, κυρίως: την προς τα βόρεια κίνηση τής αφρικανικής και την προς τα δυτικά τής μικρασιατικής. Αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων, σε συνδυασμό με την «ακινησία» τής ευρωπαϊκής, είναι αφενός η άνοδος τού ελλαδικού χώρου αφετέρου το «τσαλάκωμα» τού εδάφους και η δημιουργία οροσειρών όπως η Πίνδος και ψηλών βουνών. Ειδικότερα στην Πελοπόννησο εκτός από τους «διάσπαρτους» ορεινούς όγκους, πάνω από τα 1.900 μ. υψόμετρο: Ταΰγετος (2.405 μ.), Ερύμανθος (2.224 μ.), Μαίναλο (1.981 μ.), Πάρνωνας (1.934 μ.) και Παναχαϊκό (1.924 μ.), ανάμεσα στα παράλια τού κορινθιακού κόλπου, μεταξύ Δερβενίου και Ακράτας, και των Μύλων Λέρνης, στον αργολικό κόλπο, βρίσκονται έντεκα τουλάχιστον ορεινοί όγκοι, όλοι πάνω από τα 1.600 μ., σε μια ζώνη με τρόπο που δημιουργείται ένα τείχος, το οποίο μέχρι πριν λίγες δεκαετίες ήταν αξεπέραστο εμπόδιο για τη συστηματική-τακτική επικοινωνία μεταξύ των περιοχών βορειοανατολικά του (Αργολίδας και Κορινθίας) με τις υπόλοιπες τής Πελοποννήσου, ενώ έπαιξε και ρόλο σε κρίσιμα ιστορικά γεγονότα. Για παράδειγμα, όταν ο Ιμπραήμ Πασάς, πριν την καταστροφή του στο Ναβαρίνο, είχε επιχειρήσει να ανέβει προς Κορινθία και Αργολίδα, γνώρισε τη μόνη του ήττα από τους επαναστατημένους Έλληνες, στους Μύλους Λέρνης και δεν συνέχισε βορειότερα. Από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι πριν λίγες δεκαετίες, υπήρχανε δύο κύριοι δρόμοι, που συνδέανε τις περιοχές εκατέρωθεν τού ορεινού αυτού τείχους: αφενός στα βόρεια, προς και από Αχαΐα και Ηλεία, από το παραθαλάσσιο στενό στο Δερβένι Κορινθίας, αφετέρου στα νότια, προς και από Αρκαδία, Λακωνία και Μεσσηνία, από τους Μύλους Λέρνης και τον Αχλαδόκαμπο προς Τρίπολη κ.λπ. Μόλις τα τελευταία χρόνια άνοιξε ο διαγώνιος δρόμος που περνά από τη σήραγγα Αρτεμισίου, διαπερνώντας κάθετα το ορεινό τείχος και συντομεύοντας πολύ τις χρονικές και οδικές αποστάσεις προς και από τη νότια Πελοπόννησο.   

Οι υπόψη ορεινοί όγκοι, έχουνε σημειωθεί στο χάρτη από το google earth…

…και κατά υψομετρική σειρά είναι:

Κυλλήνη (ή Ζήρεια, σλάβικο: βελανίδι) 2.375 μ  

Αροάνια (ή Χελμός, σλάβικο: χιονισμένο βουνό) 2.355 μ

Πεντέλεια (ή Ντουρντουβάνα, σλάβικο: τριανταφυλλιά) 2.109 μ

Ολίγυρτος 1.935 μ

Σαϊτάς 1.812 μ

Τραχύ 1.808 μ

Σκιάθις 1.778 μ

Αρτεμίσιο 1.772 μ

Μαύρο 1.758 μ  

Λύρκειο 1.647 μ και

Κτενιάς 1.634 μ.

Στο παρόν παρουσιάζονται λίγες εικόνες από τη διαδρομή, την οποία ακολούθησα, το πρωινό τής 9ης Σεπτέμβρη 2024, στις ανατολικές παρυφές τού Ολίγυρτου, από το εκκλησάκι Πρ. Ηλία, στο πέρασμα προς την Κανδήλα Αρκαδίας, μέχρι το εκκλησάκι Αγ. Ιωάννη Προδρόμου και την κορυφή, στα 1.526 μ, νότια του. Η αρχική μου πρόθεση ήταν να κινηθώ μέχρι το εξωκκλήσι Σωτήρας, νότια και πάνω από το χωριό Λαύκα, αλλά μια ευχάριστη έκπληξη, στην ανωτέρω κορυφή, με «υποχρέωσε» να αναλώσω αρκετό χρόνο εκεί και να επιστρέψω κατόπιν στο Βραχάτι (ελέω άλλων υποχρεώσεων). Ευελπιστώ να έρθω και άλλες φορές στον Ολίγυρτο και σε κατάλληλη εποχή να ανέβω και στην κορυφή της. 

Η διαδρομή έχει σημειωθεί στο χάρτη από τη wikimapia:

Ξεκίνησα από το εκκλησάκι Πρ. Ηλία:

-στην επόμενη, μεταξύ άλλων, στο βάθος, η αποξηραμένη λίμνη Κανδήλας σκεπασμένη με χαμηλή νέφωση/ομίχλη

-στην επόμενη, το όρος Σκιάθις, από βορειοδυτικά

-στην επόμενη, αριστερά το όρος Απέλαυρο, στο βάθος το όρος Φαρμακάς και κάτω το χωριό Σκοτεινή

-η κορυφογραμμή τού Ολίγυρτου από νοτιοανατολικά

-το όρος Απέλαυρο από δυτικά:

-στο βάθος, το όρος Σκιάθις από βόρεια:

-στις επόμενες το εκκλησάκι Αγ. Ιωάννη Προδρόμου και η κορυφή, στα 1.526 μ, νότιά του

-στην επόμενη, ο ορεινός όγκος Μαυροβούνι και αριστερά του τα βορειοδυτικά όρια τού Ολίγυρτου

Από εκεί, συνέχισα σε ένα αχνό μονοπάτι βόρεια και αφού πέρασα ένα όμορφο λιβάδι στο μικρό διάσελο…

…ανέβηκα ...

...στην κορυφή, στα 1.526 μ, όπου υπάρχουν εκτεταμένα ερείπια αρχαίου ή μεσαιωνικού οχυρού ή αρχαίου που χρησιμοποιήθηκε και στα μεσαιωνικά χρόνια, διασκορπισμένα σε έκταση πάνω από τρία στρέμματα. Για την ύπαρξη του, που αγνοούσα τελείως, και το πότε χρησιμοποιήθηκε το οχυρό δεν βρήκα κανένα στοιχείο στο διαδίκτυο αν και υπάρχουν ίχνη επίσκεψης (π.χ. ασαφές μεν αλλά μονοπάτι) από περιπατητές και κοπάδια με τους κτηνοτρόφους.

Ακολουθούν εικόνες από την κορυφή και τα ερείπια τού οχυρού, το οποίο έχει υπέροχη θέα προς τα βόρεια. Στο video, αριστερά ο ορεινός όγκος Μαυροβούνι και το χωριό Λαύκα, το Γερόντιο όρος, ο ορεινός όγκο τής Ζήρειας, η κοιλάδα τής Στυμφαλίας από νοτιοδυτικά κ.λπ.